جشنواره «سالنتو» ایتالیا، طی روزهای گذشته جایزه بهترین بازیگر مرد را به محمدرضا هدایتی بازیگر فیلم «سیمین» داد؛ فیلمی به کارگردانی مرتضی آتش زمزم که درباره علت خشک شدن زاینده‌رود و تأثیرات آن بر زندگی مردم به‌ویژه کشاورزان است. قصه «سیمین» در فضایی استعاری روایت می‌شود و کاراکتر مادر در آن، نمادی از آب و رودخانه است. داستان این فیلم برداشتی است از مستند «رودی که کشته شد» که بی‌پرده به مشکلات اصلی زاینده‌رود و روند خشک شدن آن می‌پرداخت و سال ۱۳۹۳ در شانزدهمین جشن مستند سینمای ایران به‌عنوان بهترین فیلم برگزیده شد. مرتضی آتش زمزم، معتقد است که مشکل زایند رود، فقط مشکل اصفهان نیست، بلکه مشکل فلات مرکزی ایران است.

فیلم «سیمین» این کارگردان، سال ۱۳۹۷ در جشنواره فیلم کودک و نوجوان اکران شده اما جایزه‌هایش را از جشنواره‌های بین‌المللی دیگر گرفته؛ بایکال روسیه، جاگران هند، جشنواره مراکش و اخیراً نیز سالنتوی ایتالیا.

از او، دربارۀ وضعیت فیلم‌سازی در اصفهان می‌پرسم و برای مخاطبان ایسنا توضیح می‌دهد: اصفهان در حوزه‌های گردشگری، صنایع‌دستی، ورزش، صنعت و... یا اول است و یا با اختلاف کم دوم اما در حوزه سینما، در ردۀ هفتم و هشتم کشور می‌ایستد، به این خاطر که حمایتی از ساخت فیلم در آن نمی‌شود؛ با اینکه بزرگ‌ترین پتانسیل‌ها را در این زمینه دارد.

آتش زمزم ادامه می‌دهد: سالیانه حدود ۱۵۰ فیلم حرفه‌ای با پروانه ساخت در کشور ساخته می‌شود، اما سهم اصفهان هر سه سال یکم فیلم است! یعنی از هر ۴۵۰  فیلمی که در کشور ساخته می‌شود، یک فیلم سهم اصفهان است. اینجا همیشه مرغ همسایه غاز است. اگر پروژه‌ای از بیرون بیاید آن را تحویل می‌گیرند، اما کسی که همین‌جا با هنرمندان شهر کار می‌کند دیده نمی‌شود؛ چه از سوی مدیران و چه از سوی مطبوعات محلی.

از دید او بزرگ‌ترین مشکل کار کردن در اصفهان این است که نه‌تنها حمایت نمی‌شوید، بلکه سنگ‌های مختلفی هم جلوی پایتان انداخته می‌شود! به همین خاطر است که بسیاری از فیلم‌سازان بزرگ اصفهانی در اصفهان کار نمی‌کنند. می‌گوید: امیدوارم من هم به این مرحله نرسم.

گلایه این کارگردان از مسئولانی است که قول حمایت می‌دهند، فیلم‌ساز با تکیه‌بر این قول برنامه‌ریزی می‌کند و بعد به خاطر بدقولی آن‌ها در اجرا با مشکل روبه‌رو می‌شود.

آتش زمزم می‌گوید: برای سیمین همین اتفاق افتاد و می‌افزاید: رئیس وقت شورای شهر اصفهان از ما خواست فیلم را به جشنواره کودک برسانیم چون اصفهان میزبان جشنواره کودک است ولی سال‌هاست فیلمی از اصفهان در بخش اصلی وجود ندارد، از طرف شورا و شهردار هم قول حمایت داده شد اما در نهایت فقط ما را در بروکراسی بین چند مدیر سر دواندند! ما کار خود را انجام دادیم، چون عاشق کارمان هستیم و درخواست داریم که اگر کمک نمی‌کنند، ایجاد مشکل هم نکنند.

او تأکید می‌کند: مشکلات اصفهان را با پرداخت فرهنگی می‌توان حل کرد. تا پیش از آنکه مستند «رودی که کشته شد» را بسازم، زاینده‌رود چند سال کاملاً خشک بود اما بعد از ساخت این فیلم، اگرچه مشکلاتی برای من به وجود آمد، درنهایت حرف به‌حق کشاورزان مورد توجه مسئولان قرار گرفت و توانستند یک حقابه‌ای برای زاینده‌رود در نظر بگیرند.

وی تصریح می‌کند: من در اصفهان زاده و بزرگ‌شده‌ام ولی از منظر ناسیونالیستی به زاینده‌رود نگاه نمی‌کنم. محیط‌زیست همیشه برای من در اولویت بوده و وقتی مشکلات ناشی از خشک شدن این رود را می‌دیدم به‌عنوان یک هنرمند وظیفه داشتم آن را نشان بدهم. فکر می‌کنم اگر مدیریت آب درست باشد مشکل اصفهان، یزد و خوزستان حل می‌شود و این مسئله را باید با زبان فرهنگ و هنر، در قالب فیلم و مستند و ... بیان کرد.

کارگردان فیلم «سیمین» یادآور می‌شود: اصفهان به یک خانه‌تکانی فرهنگی نیاز دارد. نمی‌شود مدام شعار داد که اینجا پایتخت فرهنگی جهان اسلام است درحالی‌که دست‌اندازهای بزرگ فرهنگی در آن همواره پابرجاست.

آتش زمزم خاطرنشان می‌کند که اصفهان فقط خواجو و سی‌وسه‌پل نیست، بلکه در شرق و غرب خود روستاها و مناطقی دارد که اکنون به خاطر خشک شدن زاینده‌رود در محرومیت به سر می‌برند و این در حالی است که برچسب برخورداری را به خاطر وجود شرکت‌های بزرگ صنعتی و دو تیم فوتبال به این شهر داده‌اند.

او در ادامه می‌گوید: فرهنگ، باعث نزدیکی مردم دیگر استان‌ها با اصفهان می‌شود درحالی‌که فوتبال، حس رقابت را بین مردم شهرها افزایش می‌دهد. زمانی که سریال قصه‌های مجید یا آقای گرفتار پخش می‌شد مردم اصفهان را بیشتر دوست داشتند و وقتی ارحام صدر روی صحنه تئاتر اجرا می‌کرد از سراسر ایران به تماشای کارهای او می‌آمدند اما در حال حاضر برای ترویج فرهنگ اصفهان در قالب فیلم و تئاتر و... هزینه نمی‌شود.

این کارگردان که پیش‌تر نیز سریال‌های «سایه سلطان» و «خاتون» را دربارۀ اصفهان ساخته، در پایان می‌گوید: از ما که گذشته است، امیدوارم مسئولان و مطبوعات این شهر با جوانان فیلم‌ساز و با حوزه فرهنگ و هنر مهربان‌تر باشند.

انتهای پیام