به گزارش ایسنا، روزنامه اعتماد در ادامه نوشت: «می‌گویند این بازار برای فروشندگانش بین یک تا ۲۰ میلیون تومان درآمد به همراه می‌آورد. کسانی که از یکی دو ماه پایانی سال به فکر سر و سامان دادن به کسب و کارشان و ورود به بازار شب عید هستند، به خوبی می‌دانند که برای سبزه تنها یک هفته پیش از نوروز زمان دارند و برای ماهی قرمز اگر این زمان بیشتر است اما به خوبی می‌دانند که نگهداری ماهی و سبزه از بقیه وسایل سفره هفت‌سین سخت‌تر است و به همین جهت نیز باید برای کسب سود بیشتر شب‌ها نیز در کنار بساط‌شان بخوابند.

در همین حال دلالان این بازار را نیز نمی‌توان از یاد برد؛ کسانی که بنا به گفته فروشندگان شب عید، صبح‌ها کمبودها را جبران می‌کنند و شب‌ها تلفنی لیست فروش روزشان را تکمیل می‌کنند، گویا این گروه شغل‌شان را در تاریکی تعریف کرده‌اند و با سپیدی روز فعالیت‌شان تمام می‌شود اما به سود قابل توجهی می‌رسند؛ سودی که تنها از واسطه‌گری بین تولید‌کننده تا توزیع‌کننده حاصل می‌شود و برای هماهنگی‌اش کافی است از نیمه بهمن ماه قراردادهای خرید را با تولید‌کنندگان امضا کنند.

تلاش یک ساله برای ۱۵ روز؛ ماهی قرمز

از نوروز تا نوروز

از قدیم نام استان گیلان برای تولید ماهیان زینتی شب عید بر سر زبان‌ها بوده و هست اما گویا هرچه بازار شب عید متنوع‌تر و بزرگ‌تر می‌شود تنوع مراکز توزیع اقلام شب عید هم متنوع‌تر و بعضا برخی شهرها خودکفا می‌شوند. در سال‌های اخیر در کنار گیلان، کاشان و فارس هم به عنوان مرکز تولید‌کننده ماهی برای استان خود معرفی می‌شوند.

آمارها می‌گوید گیلانی‌ها شب عید بیش از ۲۰ میلیون قطعه ماهی قرمز تولید و وارد بازار ماهی می‌کنند که گویا بیشترین مشتریان‌شان هم اصفهانی‌ها، تهرانی‌ها و اهوازی‌ها هستند.

البته گویا گیلانی‌ها سبقه چند ده ساله در تولید ماهی شب عید دارند و با داشتن بیش از ۱۷۷ هکتار استخر گرمابی، می‌توانند سالانه بیش از ۲۵ میلیون قطعه ماهی قرمز برای بازار شب عید روانه استان‌های مختلف کنند.

۲۵ میلیون قطعه‌ای که می‌تواند گردش مالی بیش از ۱۰ الی ۱۲ میلیارد تومانی را برای تولیدکنندگان‌شان و گردش نزدیک به سه برابری را برای فروشندگان به همراه داشته باشد.

البته این بازار اگر چه سود خوبی برای تولیدکنندگانش دارد اما به خاطر آمار تلفات مرگ‌ومیر ماهی‌های قرمز پرورش‌دهندگان مجبورند برای نیاز نزدیک به ۷۰ میلیون قطعه بچه ماهی بیش از دو برابر تولید کنند تا با فروش هر قطعه حدود ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان نصیب فروشنده‌شان کند که البته این رقم تا رسیدن به دست مشتری چند برابر می‌شود و دیگر خبری از این ارقام نیست سودی که قطعا به جای تولید‌کننده یک راست وارد جیب دلال‌های میانی می‌شود. جالب اینجاست که پرورش‌دهندگان ماهی برعکس سبزه باید برای بازار شب عیدشان از نیمه فروردین ماه و زمانی که هنوز مردم نوروز را به یکدیگر تبریک می‌گویند فکر کنند. یکی از فعالان این بازار می‌گوید برای اینکه ماهی‌های نوروز سروقت به بازار روانه شود باید از ۲۰ فروردین ماه تخم‌گیری از مولدین را آغاز کنیم تا نوروز سال بعد ماهی‌های قرمز میهمان خانه‌ها شوند.

سبزه و سنبل

یکی از بازارهایی که بر عکس ماهی‌های شب عید بازاری تقریبا یک ماهه دارند و بعد از «سیزده‌بدر» دیگر خبری از آنها نیست؛ سبزه شب عید است. سبزه‌هایی که این روزها کمپین «نه» به خریدشان شروع شده و برخی اعلام می‌کنند به جای خرید سبزه بهتر است با کاشت نهال اقدامی بلندمدت‌تر برای محیط زیست انجام گیرد و در عین حال هم با این کار جلوی اسراف مقادیر زیادی گندم، جو و عدس به عنوان حبوباتی که پایه اصلی تهیه سبزه هستند، گرفته شود. با این حال نگاه سنتی به حضور سبزه شب عید موجب شده تا هنوز هم سبزه بازار خود را داشته باشد و هر چه به روز عید نزدیک‌تر می‌شویم تنوع سبزه‌هایی که با اشکال مختلف تهیه شده‌اند نیز بیشتر می‌شود.

سبزه‌هایی که شاید به تهیه‌کننده‌شان هزینه اندکی را تحمیل کرده باشد البته به غیر از زمانی که برای رشد و نمو سبزه لازم بوده اما زمانی که به بازار می‌آید تنوع قیمتی دارد که هم به مذاق تولید‌کننده‌اش خوش می‌آید و هم به مذاق فروشنده‌اش. سبزه‌های شب عید در ساده‌ترین شکل‌شان قیمتی معادل ۵۰۰۰ تومان تا ۱۰ هزار تومان دارند و با تنوع ظاهری ۱۰۰ هزار تومان و بیشتر هم قیمتگذاری می‌شوند. بازاری که در نهایت برای تولید‌کننده شاید ۷۰۰ تا هزار تومان هزینه ببرد اما برای مصرف‌کننده به چند برابر افزایش یابد. با یک حساب سرانگشتی اگر بخواهیم از ۲۴ میلیون خانوار ایرانی حتی اگر ۱۵میلیون خانوار خریدار سبزه شب عید باشند برای این بازار ۲۰ روزه حداقل باید گردش مالی بیش از ۱۵۰ میلیارد تومانی را متصور شد آن هم در شرایطی که متوسط قیمت هر سبزه را فقط ۱۰ هزار تومان در نظر بگیریم. این محاسبه در شرایطی است که حتی گردش مالی فروش سنبل‌های شب عید برای این صنف را در نطر نگرفته‌ایم و اگر با سنبل‌هایی که برای خود تنوع قیمتی خاصی دارند را در نظر بگیریم این رقم فراتر رفته و به شب‌خوابی کنار سبزه و سنبل‌های شب عید برای فروشندگان آن را دلنشین می‌کند.

هفت سین و سمنو

یکی دیگر از بازارهای شب عید که اگر چه مثل دو بازار دیگر رونق زیادی ندارد اما همچنان مورد توجه است بازار سمنو و هفت سین است. خانواده‌های ایرانی با توجه به اعتقادات‌شان به سفره هفت‌سین، سعی می‌کنند اگر وسایل سال‌های گذشته سالم نمانده است حتما برای سال نو هفت‌سین کاملی را درست کنند اما تنوع در این بازار به حدی است که ممکن است تعدد فروشنده‌ها کسب و کار را در عین رونق داشتن کم سود کند. فروشندگانی که حتی بعضا ید طولایی هم در تهیه سمنو ندارند اما برای ماندن در بازار شب عید حاضرند دست به کار شده و با گندم و بادام، دسری سنتی درست کنند که گاهی تنها به سبب رنگش به آن «سمنو» می‌گویند.

سمنو از آن دست وسایل سفره هفت سین است که با وجود این که جزو الزامات سفره هفت سین محسوب می‌شود اما به دلیل این که معمولا خانواده‌ها قصد ندارند، حجم زیادی سمنو را در سفره هفت‌سین بگذارند پس سمنوهای با نام و بی‌نام در بسته بندی‌های کوچک ۱۰ هزار تومانی و بیشتر به فروش می‌رسند. قیمتی که هر چه به شب عید نزدیک‌تر می‌شویم با توجه به خواستگارهای لحظه آخریش گران‌تر می‌شود و سود نداشته دیگ‌های سمنو را تامین می‌کند. در عین حال سنجد، سماق، سکه‌های کوچک تزیینی در کنار حبه‌های سیر می‌توانند سفره کاملی از هفت سین شب عید را برای خریداران تامین کرده و گردش مالی کم و بیش مناسبی را نصیب فروشندگان آن کنند. فروشندگانی که این روزها کسب و کارشان را رها کرده و برای خود بساطی جدید به راه انداخته‌اند تا از بازار چند ده میلیارد تومانی شب عید سهم حداقلی را به جیب بزنند.

انتهای پیام