اجرای طرح سامانه انتقال آب از خلیج‌فارس به صنایعِ جنوبِ شرق کشور که بدون انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی شروع شده، صدمات زیادی به آثار تاریخی هرمزگان، کرمان و یزد وارد کرده و تهدیدی جدی برای محوطه‌های تاریخی آن به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا، علیرضا سرداری - مسئول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان‌شناسی - با اعلام این خبر گفت: اجرای این طرح در استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد توسط شرکت تأمین و انتقال آب خلیج‌فارس بدون انجام مطالعات فرهنگی- تاریخی برخلاف آیین‌نامه بند «ج» ماده 114، مدتی است که بدون هیچ‌گونه مجوز و موافقت سازمان میراث‌فرهنگی آغاز شده است.

وی گفت: براساس گزارش‌های محلی رسیده از استان‌های هرمزگان و کرمان، این طرح تا کنون باعث تخریب و تهدید برخی از آثار تاریخی شده و متأسفانه تذکرات یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز در این زمینه بی‌تأثیر بوده است.

او توضیح داد: این طرح از غرب شهر بندرعباس از محل تأسیسات آب شیرین‌کن مجاور کشتی‌سازی آغاز شده و در ادامه مسیر به سمت شمال پس از عبور از ارتفاعات شهرهای «فین» و «حاجی‌آباد» وارد دشت شده و به سمت مجتمع صنعتی و معدنی گل‌گهر در 50 کیلومتری جنوب غربی سیرجان و از آنجا به سمت معادن مس سرچشمه ادامه می‌یابد.

وی با بیان اینکه این سامانه در ادامه به مجتمع صنعتی و معدنی «چادرملو» و مجتمع فولاد اردکان در استان یزد منتهی می‌شود، گفت: این طرح زیر نظر شرکت تأمین و انتقال آب خلیج فارس اجرا می‌شود.

سرداری افزود: به منظور دریافت مجوز موافقت این طرح عمرانی از سازمان میراث فرهنگی، مکاتبه‌ای از طرف مدیرعامل این شرکت به معاونت وقت میراث فرهنگی در 21 دی ماه 1392 برای استعلام انجام شد که در آن، این معاونت طرح مورد اشاره را برای انجام مطالعات فرهنگی-تاریخی به ریاست وقت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ارجاع داد.

او افزود: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، به عنوان متولی انجام این مطالعات و در صورت لزوم عملیات نجات‌بخشی، با اعلام زمان‌بر بودن بررسی‌های باستان‌شناسی و مستندسازی میراث‌فرهنگی طرح‌های بزرگ، درخواست تهیه نقشه‌های مسیر و جزئیات طرح به منظور بررسی و ارزیابی میزان تأمین اعتبار مالی انجام این مطالعات کرد .

این باستان‌شناس با بیان این‌که در این مرحله پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با دریافت نقشه‌ها در دهم اردیبهشت 1393 نمونه‌ای از پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌ی همکاری و قرارداد خدمات پژوهشی را به این شرکت ارسال کرد، تاکید کرد: پژوهشگاه هنوز منتظر پاسخ شرکت کارفرما است.

او افزود: با وجود تشکیل جلسه و مذاکرات با شرکت کارفرما در رابطه با ضرورت انجام مطالعات پیش از اجرای طرح یادشده و چگونگی انجام برنامه بررسی‌های باستان‌شناسی و چندین مکاتبه از طرف پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و هشدار نسبت به عواقب قانونی، تنها پاسخ شرکت کارفرما «اعلام مسکوت ماندن طرح بوده که به محض تأمین امکانات و رفع مسائل اجرایی همکاری‌های لازم با پژوهشگاه صورت می‌گیرد.»

به گفته سرداری، این شرکت با نادیده گرفتن حقوق پژوهشگاه و سرباز زدن از تأمین تعهدات مالی اجرای مطالعات فرهنگی- تاریخی و اتلاف وقت، اقدام به استعلام دوباره از معاونت میراث فرهنگی سازمان در سیزدهم خرداد ماه 1393 و همچنین ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری استان‌های هرمزگان و کرمان کرده است .اما این معاونت و ادارات کل با اعلام متولی بودن پژوهشگاه به شرکت مجری، مکاتبات را دوباره به پژوهشگاه ارجاع دادند.

مسئول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان شناسی با بیان این‌که براساس گزارش‌های رسیده از اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان، این طرح در حال تسطیح و حفاری مسیری به عرض 30 متر و عمق یک متر است که دارای ایستگاه‌ها و تأسیسات وابسته است، گفت: برخی از مسئولان هنگامی که درباره اجرای طرح‌های عمرانی بزرگ سخن می‌گویند در حالی که رعایت اصول زیست محیطی را در طرح‌ها مورد تأکید قرار می‌دهند، به ضرورت مطالعات تاریخی و فرهنگی و حفظ میراث فرهنگی حتی کوچکترین اشاره‌ای نمی‌کنند.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بر اساس بند ج ماده 114 قانون برنامه 5 ساله چهارم، تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظف هستند تا قبل از اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی – تاریخی «میراث فرهنگی» اقدام و در طراحی و مکان‌یابی پروژه‌های یاد شده نتایج مطالعات را رعایت کنند.

همچنین در ماه‌های اخیر عملیات چند طرح عمرانی در زمینه راه‌سازی، سدسازی و کانال کشی آب که مطالعات فرهنگی – تاریخی روی آنها صورت نگرفته متوقف شده است تا پس از انجام این مطالعات و کاوش‌های نجات بخشی احتمالی دوباره شروع شود.

انتهای پیام