در آغاز سال 2014 هیچ کس پیش‌بینی نمی‌کرد که جنبش حوثی‌های یمن (انصارالله) بتواند در پایان سال به مهمترین و شاید تنها بازیگر صحنه یمن تبدیل شود و کنترل مراکز حساس کشور از جمله پایتخت به دست آنها و نیروهای مردمی بیفتد اما حالا و در پایان این سال اینگونه شده و انصارالله یمن ضمن تاکید بر اینکه کمیته‌های مردمی وابسته به شیعیان حوثی بازوی قدرتمند مردم یمن هستند، تاکید دارند ماموریت اصلی‌شان تلاش برای موفقیت انقلاب و تحقق اهداف آن است.
خیزش یمن با مجموعه‌ای از راهپیمایی‌های خیابانی، اعتراضات و نافرمانی‌های مدنی علیه حکومت یمن و رئیس‌جمهور وقت آن، علی عبدالله صالح از ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی در این کشور آغاز شد و با الگو گرفتن از قیام مردم تونس و مصر به برکناری علی عبدالله صالح و فرار وی به عربستان انجامید. دولت عبدالله صالح طی سال‌های متمادی با استفاده از تمامی ابزارهای ممکن به دنبال تثبیت وضعیت خود در یمن بود و با بهره گیری از حمایت برخی کشورهای مرتجع خارجی حتی به استقبال بحران‌هایی نظیر نبرد با شیعیان حوثی رفت.
اگرچه انقلاب یمن به هدف اولیه خود که همان برکناری نظام حاکم بود، رسید اما تحولات پس از آن و نقش کشورهای عربی مداخله‌گر باعث شد تا یمنی‌ها آنچه را که از انقلاب خود می‌خواستند، محقق نشده ببینند و به رغم توافقی که در تاریخ 23 نوامبر 2011 در ریاض برای انتقال قدرت در چارچوب ابتکار عمل شورای همکاری خلیج فارس برای تشکیل دولت وحدت ملی طی 14 ماه و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری طی 90 روز به امضا رسید، اما همین توافق هم اجرایی نشد و امروز انصارالله که حمایت قاطبه مردم به ویژه اقشار ضعیف این کشور را پشت سر خود دارند بر ادامه انقلاب و مقابله با فساد برای حفظ اموال و ثروت مردم و اصلاح اقتصاد از طریق مقابله با جنایتکاران پافشاری می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پایگاه اینترنتی شبکه خبری الجزیره در گزارشی به بیان تحولات یمن در سال 2014 و به قدرت رسیدن انصارالله پرداخته و آن را اینگونه شرح داده است:
آغاز ماجرا
در این سال درگیری‌های میان شیعیان حوثی و سلفی‌های یمن در منطقه "دماج" در استان شمالی صعده بالا گرفت و نتیجه جنگ مشخص شد. این درگیری‌ها، که در پایان اکتبر 2013 آغاز شده بود و در نهایت در نیمه ژانویه 2014 به خروج سلفی‌ها از دماج انجامید و این سرآغاز پیروزی‌های حوثی‌ها بود.
با خروج سلفی‌ها از صعده، حوثی‌ها توانستند به وجود این گروه که در سال 1979 تاسیس شده بود پایان دهند. البته پس از آنکه شیعیان حوثی موفق شدند کنترل بخش‌های زیادی از استان صعده را در سال 2011 در دست بگیرند، پایان کار سلفی‌ها قابل پیش بینی بود. در هر حال عاقلانه نبود که حوثی‌ها به این گروه از سلفی‌ها اجازه بدهند در صعده‌ای بمانند که پایگاه اصلی شیعیان یمن است.
حمله به قبایل همپیمان سلفی‌ها
انصارالله پس از آنکه کنترل کامل استان صعده را در دست گرفتند از طرف جنوب به سمت قبیله "حاشد"، از مهمترین همپیمان‌های سلفی‌ها حرکت کردند و با حامیان شیخ عبدالله بن حسین الاحمر، رهبر این قبیله درگیر شدند که این درگیری‌ها در نهایت با پیروزی شیعیان حوثی به پایان رسید.
این پیروزی در نتیجه دودستگی میان قبیله "حاشد" به دست آمد چرا که برخی از شیوخ این قبیله از شیعیان حوثی حمایت می‌کردند و بخشی نیز بی‌طرف مانده بودند. مساله دیگر اینکه حامیان الاحمر بر خلاف حوثی‌ها فرماندهی یکپارچه و توانمندی نظامی قابل توجهی نداشتند. این در حالی بود که حوثی‌ها فرماندهی مرکزی قدرتمند، آموزش نظامی خوب و نیروهایی داشتند که کاملا هماهنگی داشته و از روسای خود تبعیت می‌کردند.
گسترش نفوذ انصارالله به سمت غرب و جنوب
پس از این شعیان حوثی به سمت استان عمران که در 40 کیلومتری صنعا قرار دارد رفتند تا بتوانند کنترل آن را نیز در دست بگیرند. حوثی‌ها برای این منظور تظاهراتی با درخواست برای تغییر استاندار عمران و فرمانده تیپ 310 در این شهر که به دشمنان آنها یعنی حزب اصلاح و علی محسن، مشاور ریاست جمهوری یمن در امور امنیتی نزدیک بودند، برگزار کردند.
آنها در 22 مارس 2013 حمله‌ای را برای ورود به شهر انجام دادند که با مقاومت نیروهای دولتی و عشایر مستقر در شهر مواجه شد و چندین تن از دو طرف کشته شدند. دو طرف در این درگیری‌ها از سلاح‌های سنگین استفاده کردند و حتی جنگنده‌های یمنی نیز وارد این درگیری‌ها شدند. در ادامه حوثی‌ها تلاش کردند تا شهر را محاصره کنند و برای نیل این هدف چادرهای تحصن خود را در ورودی‌های عمران برپا کردند و بعدها توانستند شهر را به طور کامل محاصره کنند.
با محاصره عمران درگیری‌ها میان نیروهای تیپ 310 و حامیان آن از یک سو و حوثی‌های یمن از سوی دیگر بالا گرفت تا اینکه در 8 ژوئیه مقر تیپ 310 به دست حوثی‌ها تصرف شد و فرمانده آن نیز کشته شد. بنا بر آمار رسمی در این درگیری‌ها که به سقوط شهر به دست حوثی‌ها نیز انجامید، بیش از چهار صد تن از نیروهای ارتش و شبه نظامیان دولتی کشته شدند.
محاصره پایتخت
پس از سقوط عمران، انصارالله موفق شد به سمت صنعاء پیشروی کند. این واقعه همزمان شد با افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی به بیش از دو برابر که حوثی‌ها این تصمیم را غیر مردمی خواندند و با برگزاری تظاهرات خواهان لغو آن شدند. با مقاومت دولت، حوثی‌ها چادرهای تحصن خود را به اطراف صنعا آوردند و در داخل شهر نیز به تظاهرات و برپایی تجمع دست زدند.
عبدالملک حوثی، رهبر گروه حوثی‌ها در 17 اوت اعلام کرد که افرادش برای تحقق سه خواسته ملی خود یعنی "لغو دستور افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی، برکناری دولت و اجرای نتایج مذاکرات ملی"، تظاهرات کرده‌اند. وی به مقامات دولت هشدار داد که اگر ظرف چند روز خواسته‌های مردم یمن برآورده نشود اقدامات سختی را اتخاذ خواهد کرد.
به دنبال تعلل دولت و بی‌توجهی مقامات یمنی به خواسته‌های حوثی‌ها، انصارالله در بیست و دوم اوت در نزدیکی سه وزارتخانه مهم یعنی وزارت کشور، برق و ارتباطات چادرهای تحصن برپا کردند تا بر دولت فشار بیشتری بیاورند.
حوثی‌ها در نهم سپتامبر تظاهراتی مردمی را با حرکت به سمت مقر نخست وزیری و رادیو ملی یمن برگزار کردند، در جریان همین تظاهرات درگیری‌هایی میان نیروهای یمنی و تظاهرکنندگان رخ داد که موجب کشته شدن 9 تظاهرکننده شد.
در واکنش به این اقدام حوثی‌ها از مقامات دولت خواستند مسئولان این حادثه را مجازات و به طور رسمی از مردم یمن عذرخواهی کنند و به خانواده‌های قربانیان غرامت بپردازند.
در شانزدهم سپتامبر حوثی‌ها با برخی حامیان علی محسن الاحمر و حزب اصلاح در برخی روستاهای شمال غرب صنعا درگیر شدند که دامنه این درگیری‌ها به مناطق دیگر نیز کشیده شد که این امر در واقع آغاز کشیده شدن درگیری‌ها به پایتخت یمن بود و روزهای بعد از آن مناطق شمالی صنعا نیز آرام آرام خشونت و درگیری را تجربه کرد که این ناآرامی‌ها در 21 سپتامبر به اوج خود رسید.
تصرف پادگان‌ها و کنترل صنعاء
در همین اثنا سرلشکر علی محسن الاحمر، فرمانده با نفوذ ارتش یمن و رهبران حزب اصلاح که مهمترین جبهه در مقابل حوثی‌ها را تشکیل داده بودند به دنبال اختلافی که با رئیس جمهوری و وزیر دفاع پیدا کردند، تصمیم گرفتند از درگیری‌ها کنار بکشند. با عقب نشینی نیروهای الاحمر و افراد مسلح قبایل، حوثی‌ها وارد پادگان‌های تحت امر محسن الاحمر و حزب اصلاح شدند و به سلاح‌ها و ادوات نظامی موجود در آنها دست یابند. حوثی‌ها با به دست آوردن سلاح‌های ارتش قدرتی دوچندان یافتند و عملا کنترل صنعا را به دست گرفتند.
طرح سازمان ملل برای "نجات یمن"
در این زمان جمال بن عمر، فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن مذاکراتی را با حضور مسئولان دولت و حوثی‌ها جهت رسیدن به توافقی همه جانبه آغاز کرد که در نهایت این مذاکرات به امضای توافقنامه‌ای با نام "توافق صلح و مشارکت ملی" انجامید و براساس آن دولت با بیشتر خواسته‌های انصارالله موافقت کرد. پس از امضای این توافقنامه حوثی‌ها برای اداره امور و پرکردن خلاء ناشی از نبود نیروهای دولتی "کمیته‌های مردمی" را تشکیل دادند تا مسئولیت برقراری امنیت در شهرها را بر عهده بگیرند.
رویارویی با القاعده
با کنترل انصارالله بر پایتخت این گروه به سمت استان‌های مرکزی و جنوبی یمن پیشروی کرد تا این مناطق را از دست القاعده آزاد کند. در همین راستا در 13 اکتبر شهرهای اب و الحدیده مرکز استان‌هایی با همین نام را به کنترل درآوردند و درگیری‌های شدیدی میان طرفین روی داد که صدها کشته برجای گذاشت.
اما مهمترین و سخت ترین رویارویی حوثی‌ها با القاعده و نیروهای نزدیک به این گروه در استان بیضاء و در شهر رداع رخ داد که هنوز هم ادامه دارد. حوثی‌ها با وجود عقب راندن القاعده و قبایل همپیمان این گروه اما در رویارویی با القاعده تلفات بسیاری نیز داده‌اند که بیشتر این تلفات به دلیل حملات انتحاری و خودروهای بمب‌گذاری شده بوده است.
***
با پایان سال 2014 به نظر می‌رسد تحولات در یمن به نقطه عطف خود رسیده است. انصارالله امروز به مرز قلمرو گروه تروریستی القاعده رسیده است و برخی قبایل مرکزی و جنوبی یمن از ترس یا بنا بر مصلحت با القاعده همپیمان شده‌اند و عملا کنترل این استان‌ها به دست القاعده افتاده است. جدایی طلبان جنوب یمن نیز اوضاع پیش آمده را به نفع خود می‌دانند و بر مطالبات استقلال طلبانه خود افزوده‌اند و تاکنون چندین درگیری آنها با نیروهای دولتی در جنوب که هنوز به صنعا وفادار مانده‌اند، ده‌ها کشته برجای گذاشته است. ارتش یمن نیز از هم پاشیده و نیروهای ارتش بیشتر به فرماندهان محلی خود که مستقیم با آنها در تعامل هستند وفادارند تا ژنرال‌های وزارت دفاع و مسئولان دولت. در این میان انصارالله ضمن درخواست از کمیته‌های مردمی برای حفظ روحیه و اخلاق انقلابی در برخورد با مردم، نسبت به کسانی که برای خدشه‌دار کردن چهره انقلاب تلاش می‌کنند، هشدار داده و آنچه قطعی به نظر می‌رسد این است که در سال آتی (2015) باید شاهد تغییراتی بسیار عمیق‌تر و گسترده‌تر از سال جاری در یمن باشیم.
انتهای پیام
نظرات