رییس حوزه هنری با اشاره به برخی مخالفت‌ها با نام‌گذاری روز درگذشت شهریار به روز ملی شعر و ادب، گفت: اگر شهریار به انقلاب ارادت نداشت، مخالفان مجسمه‌اش را در طاقچه می‌گذاشتند.

***نام شهریار برازنده روز ملی شعر و ادب است

به گزارش بخش ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، آیین بزرگداشت محمدحسین شهریار همراه با رونمایی ترجمه تازه‌ای از «حیدربابا» 25 شهریورماه در حوزه هنری بر گزار شد.

در این مراسم محسن مؤمنی شریف - رییس حوزه هنری - درباره نام‌گذاری روز وفات شهریار به نام روز ملی شعر و ادب، گفت: این خوش‌سلیقگی و هوشمندی نام‌گذاران این روز را نشان می‌دهد. همچنان که به نام بزرگان شعر کهن مانند فردوسی، سعدی، حافظ و عطار روزهایی از سال هست، اگر قرار بود روزی هم به نام شعر معاصر در سطح ملی نام‌گذاری شود، بی‌شک نام شهریار برازنده این روز بود.

او افزود: با همه احترام به دیگر بزرگان شعر و ادب معاصر، شخصیت و آثار استاد شهریار ویژگی‌هایی دارد که تنها منحصر به خود اوست و در دیگران بزرگان این همه مؤلفه با هم جمع نشده است. او به معنی درست کلمه شاعر ملی بود و هست. به لحاظ وسعت مخاطب، خوانندگان و شنوندگان شعر او هم خواص هستند و هم عموم مردم. شهریار از نخستین شاعرانی بود که به انقلاب بزرگ مردمش ایمان آورد و تا بود، در کنار آنان از ارزش‌های انقلاب اسلامی دفاع کرد. او به امام عزیزمان عشق می‌ورزید.

مؤمنی با اشاره به این‌که برخی به نام‌گذاری این روز به نام روز شعر و ادب انتقاد دارند، گفت: این انتقاد ربطی به جایگاه ممتاز ادبی شهریار ندرد، بلکه به علت اعتقاد شهریار به اسلام و انقلاب اسلامی است. اگر شهریار نسبت به این مقولات ارادتی نداشت، آن معترضان نیز با او و این روز مشکلی نداشتند؛ بلکه مجسمه‌اش را در طاقچه خانه‌شان هم می‌گذاشتند.

***شهریار عاقبت به خیر شد

علیرضا قزوه - مدیر دفتر آفرینش‌های ادبی حوزه هنری - هم درباره شهریار گفت: شهریار در لحظه‌های آخر خوب زندگی کرد و ما عاقبت به خیری را در آن لحظه‌ها دیدیم. بسیاری از افراد می‌خواستند که عاقبت به خیر شوند، ولی نشدند. شهریار عاقبت به خیر شد. او زیباترین شعر را شعار مردم می‌دانست و این بسیار باارزش است.

او در ادامه افزود: بسیاری ما را متهم می‌کردند که شعرهای شعاری می‌گوییم، اما تعریف تازه‌ای از شعار را از استاد شفیعی کدکنی شنیدم که می‌گفت، «شعار یعنی شعر ناب»، و شعاری که مردم می‌گویند، شعر ناب است. شاید در روزگار پیش از انقلاب نوع دیگری از شعر را شعر ناب خطاب می‌کردند؛ اما ناب‌ترین شعر، شعری است که از ضمیر مردم برخاسته است.

قزوه درباره شعر شهریار گفت: شعر شهریار برای او و او برای شعرش آیینگی می‌کند. سوز و گداز شهریار علاوه بر این‌که از زندگی‌اش برمی‌خیزد، تحت تأثیر غزل‌های سعدی هم هست. شهریا کسی بود که سعدی را با تمام وجود لمس کرد. اگر ما چند پله در شعر فارسی داشته باشیم که حافظ و سعدی بر آخرین پله ایستاده باشند، می‌توانم بگویم شهریار به پله آخر هم نزدیک می‌شود.

***درس ادبیات را شیرین کنید

محسن چینی‌فروشان - مدیردفتر نشر فرهنگ اسلامی- هم در این مراسم عنوان کرد: کتاب «حیدربابا»ی شهریار با ترجمه مهندس شادبه در دفتر نشر فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است. این کتاب با استقبال خوب مردم بخصوص در نمایشگاه کتاب مواجه شد، به طوری که چاپ اول و دوم آن به سرعت تمام شد و هم‌اکنون چاپ سوم آن را در دست داریم.

او به مقدمه «حیدربابا» که خود آن را نوشته است، اشاره و اظهار کرد: در مقدمه کتاب آورده‌ام که دغدغه همه ما این است که همه قشرها با ادبیات انس داشته باشند؛ امری که در گذشته بیش‌تر شاهد آن بودیم. امروزه این اتفاق کم‌تر می‌افتد و هر قشری به صورت تخصصی تنها شغل خود را دنبال می‌کند.

مدیر دفتر نشر فرهنگ اسلامی گفت: در همه رشته‌های دانشگاهی رشته ادبیات فارسی به عنوان درس عمومی ارائه می‌شود، اما توجه کافی به آن نمی‌شود. استادان باید این درس را برای دانشجویان شیرین کنند تا ثمردهی بیش‌تری داشته باشد.

***آروزی شهریار برای ترجمه «حیدربابا»

علی محمدی - مدرس دانشگاه تبریز - نیز گفت: شهریار آرزو می‌کرد تا حیدربابا را خودش ترجمه کند. اما اگر خودش به آرزویش نرسید، دوستداران و علاقه‌مندان او با ترجمه «حیدربابا» که اثری انسانی و جهانی است، آرزوی او را برآورده کردند. در دست‌خط‌های شهریار کتاب تاریخ «هذیان دل» کاملا مشخص نیست. اما بر اساس برخی تحقیق‌ها، «هذیان دل» در سال 1318 و «حیدربابا» در سال 1319 سروده شده است که می‌توان گفت «هذیان دل» و «حیدربابا» تقریبا هم‌سن و سال هستند.

او در ادامه عنوان کرد: برخی از ترجمه‌ها فقط فن هستند و برخی دیگر فقط هنر. اما ترجمه «حیدربابا» که از سوی شادبه انجام شده، آمیزه‌ای از فن و هنر است. شادبه در ترجمه خود هم در انتقال پیام و هم در انتقال حس موفق بوده است و درک ظرایف زبانی از سوی مترجمی که زبانش ترکی هم نبوده، اعجاب‌آور است.

*** فراگیری زبان ترکی برای خواندن «حیدربابا»

همچنین جواد محقق درباره شهریار گفت: من شهریار را در مراسم بزرگداشتش در تبریز وقتی 80 ساله بود، دیدم. در این مراسم شعری برای او گفته بودم که آن را خواندم.

او سپس به ترجمه کتاب «حیدربابا» توسط شادبه اشاره کرد و گفت: ترجمه شادبه با توجه به فارسی‌زبان بودن و بی‌ادعایی در زمینه شاعری، توانسته معدل قابل قبولی را در به‌کارگیری مجموعه عناصر شعری که به خواننده فارسی‌زبان ارائه داده است، کسب کند. اما معتقدم اگر کسی زبان آذری را با همه سختی‌ها‌یش فقط برای خواند کتاب «حیدربابا» یاد بگیرد، نه تنها ضرر نکرده بلکه سود هم کرده است.

مراسم بزرگداشت شهریار

***ترجمه «حیدربابا» برای پرباری این درخت فرهنگی

حسن شادبه - مترجم کتاب «سلام حیدربابا» - نیز درباره ترجمه خود گفت: من به اقتضای کار به تبریز رفت و آمد داشتم و به واسطه همکاران خود آذری را یاد گرفتم. من به زبان آذری مسلط نیستم، زیرا این زبان مملو از اصطلاحات است، اما باید گفت لغات زیادی از زبان فارسی به زبان آذری و بالعکس وارد شده، ولی با این اوصاف این زبان، زبانی بسیار قوی و دارای ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات زیادی است.

او ادامه داد: بعد از چاپ اول کتاب، با حساسیت‌هایی که داشتم، ایرادات کتاب را برای نزدیک شدن به متن اصلی رفع کردم. چاپ دوم کتاب با اصلاحات انجام‌شده منتشر شد و آقای علی محمدی نیز با زبان آذری اشعار کتاب را خواندند و لوح فشرده به همراه کتاب منتشر شد. قبل از من بسیاری این کتاب را ترجمه کرده‌ و زحمت زیادی کشیده‌اند. اما هنگامی که من با کتاب «سلام حیدربابا» آشنا شدم، خواستم این درخت فرهنگی را پربارتر کنم، به همین دلیل با دقت زیاد در ترجمه، سعی در بیان هدف شاعر و بیان آن به فارسی کردم.

***انتخاب نام دوستان برای فرزندان

هادی بهجت تبریزی - پسر شهریار- هم در این مراسم علاقه شهریار را به دوستی خاطرنشان کرد و افزود: استاد شهریار همواره به دوستی قسم می‌خورد و اگر از دوستان خود بی‌وفایی می‌دید، نمی‌رنجید؛ بلکه زبان نصیحت می‌گشود.

او ادامه داد: استاد شهریار آن‌قدر به دوستان خود علاقه داشت که نام من و خواهرم را از دو تن از دوستان خود که به آن‌ها ارادت زیادی داشت، انتخاب کرده است.

***نامه شهریار به اینشتین

بنده‌نوروز - مدیر بنیاد بین‌المللی شهریار - هم در سخنانی گفت: اشعار شهریار ولایی هستند و هرکس قدمی در جهت معرفی این استاد در جهان بردارد، در واقع خدمت به ولایت کرده است. در زمان جنگ یکی از مسؤولان نظام به دیدن استاد شهریار می‌رود و به او هدیه‌ای می‌دهد، اما استاد بدون گشودن هدیه، آن را برای رزمندگان ارسال می‌کند.

او همچنین با اشاره به برنامه‌هایی که این مرکز برای معرفی شهریار انجام داده است، گفت: در اردیبهشت امسال کنگره شهریار برگزار شد و برنامه‌هایی با همکاری بنیاد گوته آلمان انجام شد و تندیس شهریار در آلمان و تندیس گوته در شیراز نصب شد. همچنین با همکاری سفارت مکزیک، بنیادی در ترکیه و بنیاد قبال لاهوری جلسه‌های مختلفی برای بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی برگزار شد. به همت بنیاد شهریار و پشتیبانی و حمایت مؤمنی و قزوه، جایزه دوسالانه شهریار با حمایت سازمان یونسکو برنامه‌ریزی شده است.

مدیر بنیاد شهریار در ادامه به نامه‌ شهریار به اینشتین اشاره کرد و گفت: شهریار در نامه‌ای به اینشتین می‌گوید: «از یافته‌های علمی تو دشمن علیه انسانیت استفاده کرده و بمب اتمی خواهد ساخت». این نشان می‌دهد شهریار متعلق به قوم و قبیله خاصی نیست، زیرا وی شاعر انسانیت محسوب می‌شود.

در این مراسم علاوه بر رونمایی از ترجمه فارسی کتاب «حیدربابا»، شاعران ترک شعرخوانی کردند.

انتهای پیام