صومعه سرا شهر ابریشم ایران و قطب اصلی تولید کننده ابرشیم در کشور است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه گیلان، در گذشته های نه چندان دور ابریشم در واقع مهمترین و شاخص ترین صنعت و سوغات صومعه سرا محسوب می‌شده که مطمئناً در کل کشور ایران بی همتاست.
از جمله مهمترین فعالیت کشاورزان گیلان، پرورش کرم ابریشم و غرس درخت های توت است که سابقاً، یکی از ثروت های معتبر این سرزمین به شمار می آمد. این محصول در قرون گذشته، یکی از مهمترین کالاهای صادراتی ایران، از جمله گیلان بود. ابریشم گیلان شهرت جهانی داشت؛ به طوری که بازار ابریشم گیلان به علت رونق فراوان خود تا جنگ جهانی دوم، باعث شد که تجار ابریشم از دورترین نقاط جهان به این مرز و بوم کشانده شوند. بنابراین کشت درخت توت و تربیت کرم ابریشم در ایران به ویژه گیلان، از قدیم متداول بوده و در بیشتر خانه ها ابریشم ریسی معمول بوده است اما در صومعه سرا نوغانداری به دلیل وجود شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران قبل از انقلاب در این شهرستان شکل و اهمیت ویژه ای داشته و دارد.
مسئله مهم در پرورش کرم ابریشم، تأمین برگ درخت توت برای تغذیه کرم هاست. در دوره پرورش کرم ها، چنانچه برگهای مورد نیاز به موقع تأمین نشود، کرم ها ضعیف شده و قادر به تولید پیله سالم و درشت نخواهند شد. زمان لازم برای یک دوره پرورش، حدود 40 تا 45 روز است که از اوایل اردیبهشت با سبز شدن برگها آغاز می شود. از آغاز دوره پرورش تا پایان آن، مراقبت های خاصی لازم است که باید انجام گیرد. نوغانداران پس از دریافت تخم نوغان، ابتدا آن را در محل گرمی قرار داده و پس از بیرون آمدن تخم ها و رشد اولیه، آنها را به محلی که «تلمبار» نامیده می شود، انتقال می دهند. کرم ها در طی دوره رشد خود، چهار بار پوست می اندازند و در این مدت، مرتباً باید تغذیه شوند و پیله را در محلی گرم قرار می دهند و معمولاً برای این کار از وسایل گرم کننده استفاده می شود.
پس از پایان دوره پرورش، پیله ها را برحسب رنگ، سالم بودن و درشتی از یکدیگر جدا و طبقه بندی می کنند. پیله حاصل را که «کژ» یا «کج» نام دارد، ابتدا کشته و سپس با فرو بردن در آب جوش، تارهای ابریشم را از آن جدا کرده و کلاف می کنند.
در حال حاضر نوغانداران، محصول ابریشم را عمدتاً به صورت پیله، به فروش می رسانند. استان گیلان با وجود این که مهمترین تولیدکننده ابریشم در ایران است؛ اما کمترین فعالیت تبدیلی آن را دارد. محصول عمده ابریشم تولید شده در استان، به کارخانه های بافندگی در استانهای خراسان، یزد و اصفهان فرستاده می شود؛ از این رو صنایع وابسته به ابریشم در گیلان، تنها به تبدیل پیله به نخ ابریشم محدود می شود.
هادی درو مدیر شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم مزرعه پرنیان در گفت و گو با خبرنگار ایسنا گفت: یکی از بزرگترین مراکز تخصصی پرورش کرم ابریشم و تولید تخم نوغان با وسعت 520 هکتار توتستان و تاسیسات مربوطه، در غرب گیلان شهرستان صومعه سرا روستای نوکاشت طاهر گوراب واقع بوده که با توجه به فعالیت های زراعی و پرورشی و تولید تخم نوغان سهم بسزائی در اشتغال دائم و موقت خانواده ها در منطقه دارد و این مزرعه برای 50 نفر در بخش اداری و بیش از 180 کارگر فصلی ایجاد اشتغال کرده است.
وی ادامه داد: این شرکت در سال 1352 براساس دو طرح ملی احداث شده است و در گذشته به دلیل رونق بالای تولید ابریشم بیش از هزار نفر در این شرکت اشتغال داشته اند اما در دو دهه گذشته به دلایل مختلف از جمله بی توجهی به این محصول مهم و استراتژیک تولید آن منسوخ و مورد بی محبتی قرار گرفت اما باری دیگر در چند سال گذشته با توجه مسئولان امر خوشبختانه این محصول کشاورزی باری دیگر به چرخه تولید انبوه باز گذشت.
هادی درو با اشاره به به اینکه تولید پیله کرم ابریشم از اردیبهشت ماه آغاز می شود افزود: بعد از سبز شدن برگ درخت توت و در زمانی که کشاورزان بعد از نشاء برنج دچار بیکاری فصلی می شوند اشتغال ایجاد کرد و درآمدهای قابل ملاحظه ای را نیز برای کشاورزان به همراه دارد و در مدت 48 روز تخم به لارو، شفیره و بعد به پروانه تبدیل می شود.
وی خاطرنشان کرد: از هرپیله کرم ابریشم 1200 متر نخ بدست می آید که قیمت هر کیلو نخ بالغ بر280 هزار تومان است و قیمت تضمینی هر کیلوگرم از پیله ابریشم 12 هزار تومان است که در سال گذشته این مبلغ 7 هزار و 500 تومان بوده است و اکنون توسط بازرگانان و تاجران به مبلغ 25 تا 27 هزار تومان خریداری می شود و این شرکت هم برای رقابت در این بازار با همین قیمت به خرید پیله کرم ابریشم از نوغانداران پرداخته است.
مدیریت شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم مزرعه پرنیان فعالیت های مزرعه پرنیان علاوه به رسیدگی به کلیه امور مربوط به نوغانداری مناطق تحت پوشش اعم از معرفی نوغانداران به مراکز ذی صلاح برای دریافت تسهیلات و نهاده های کشاورزی، بررسی وضعیت پرورش کرم ابریشم و توتستان های نوغانداران، پشتیبانی از شعب فصلی توزیع تخم نوغان و خرید پیله تر طاهر گوراب و کسماء به سه بخش عمده زراعی، پرورشی و تولید تخم نوغان تقسیم بندی کرد.
وی در پایان گفت: تولید پیله کرم ابریشم وابسته به توتستان هاست و احیای توتستان ها نقش بسزایی در تولید پیله با کیفیت دارد و نوغانداری می تواند نقش به سزایی در افزایش درآمد کشاورزان داشته باشد.
به گزارش ایسنا، باید واردات تخم نوغان ممنوع شود، چرا که تبعات و اثرات منفی این واردات دامن‌گیر کاربران اصلی این صنعت که همان نوغانداران هستند، خواهد بود و در راستای حمایت از تولید داخلی، جلوگیری از واردات تخم نوغان می‌تواند یکی از راهکارهای مؤثر در توسعه این صنعت مولد با توجه به قابلیت توسعه صنعت نوغانداری در کشور و ریشه‌دار بودن آن در فرهنگ دارد.
انتهای پیام
نظرات