يادداشتي از علي غضنفري «نام‌گذاري شعر؛ اختيار يا دستور؟»
علي غضنفري معتقد است: اين‌كه اين اختيار از شاعر گرفته شود كه چرا براي شعرش نامي مي‌گذارد يا اين‌كه نبايد نامي بگذارد، زيرا به دنبال اين است كه چنين و چنان شود؛ از پندارهاي آزادمنشانه دور است.
اين شاعر در يادداشتي كه در اختيار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گذاشته، نوشته است: «زايش‌هاي انديشه بويژه در زمينه‌ي شعر، پيوندي شگرف با تصورهاي مكاني، زماني و احوال و احساس شاعر دارند كه در نتيجه او به آفرينش قطعه‌اي مي‌پردازد.
اين‌كه اين اختيار از شاعر گرفته شود، كه چرا براي شعرش نامي مي‌گذارد، نبايد به صورت جبر عنوان شود كه اختيار شاعر را نقض كند. به‌نظرم شايسته اين است كه شاعر از نام‌هايي كه با محتواي شعر (اين براي كتاب هم هست) هم‌سنخي ندارند، خودداري كند.
در پاره‌اي موارد مي‌بينم كه محتوا بسيار ضعيف و ساده است، حال آن‌که نامي بزرگ و قوي برايش برگزيده شده است و چه بسا چنين نامي و چنين شعري پس از خواندن از ياد برود و فراموش شود. دراين ميان به نام‌هاي عجيب و غريب هم برخورد مي‌كنيم كه هيچ‌كس تفسيري درست و مناسب و برهاني پذيرفتني براي اين نام‌ها ندارد.
اگر به شعر كهن و امروز اروپا بنگريم، درمي‌يابيم كه کم و بيش همه‌ي شعرها نام‌گذاري شده‌اند؛ ليك شوربختانه در دنياي پست‌مدرنيسم نيز به اين نتيجه مي‌رسيم كه برخي نام‌ها هيچ پيوندي با محتوا ندارند. در عين حال كه براي شاعر اين آزادي را قائل هستم، نيز بر اين باورم اگر اين‌گونه گرايش‌هاي تقليدگونه وارد شعر فارسي نشوند، نام‌گذاري بدون ربط با محتواي شعر عادت نخواهد شد.
من با برخي از شعراي جوان صحبت مي‌كردم، متوجه شدم آنان اين كار را نوعي نوآوري و نوانديشي و نونگري به شعر فارسي مي‌دانند كه رفته‌رفته بايد دگرگوني پيدا كند؛ در حالي‌كه اين شيوه‌ي برخورد، نوآوري نيست؛ تخريب است. نوآوري در مديريت هوشمند به معناي پديدآوردن زمينه‌هايي براي بهبود و زيباتر شدن هر چه بيش‌تر فرايند است، که در اين راستا يكي از عوامل بسيار مهم، خود انسان است. پس اگر نوآوري نياز است، كه به‌طور قطع هر هنري نيازمند آن است، بهتر آن است که محتواي زيباتر و مردمي‌تري داشته باشد.
امروز جامعه‌ي ايران بويژه درزمينه‌ي شعر و موسيقي نيازمند نوآوري است؛ اما اين نوآوري در مسـير مردم‌گرايي و پيوند با آنان و شعر و موسيقي شايسته است همراه با پيام‌ها و نام‌هايي زيبا باشد. درواقع پيام‌ها و نام‌هايي كه دردهاي مردم و جامعه را در قالبي نو و زيبا بيان کنند و به گوش مردم برسانند؛ چراکه شاعر و شعر ناگزير در ميان مردم است و همين در ميان مردم بودن ايجاب مي‌کند به نوع نام‌گذاري دقت بسيار شود؛ چون در غيراين‌صورت ارتباط با مردم گسسته خواهد شد.»
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات