به گزارش ایسنا، علی خضریان روز دوشنبه ۲۵ دی ۱۴۰۲ در نشست مشارکت شهروندان در انتخابات و چالش‌های آن که در کانون وکلای دادگستری برگزار شد، با اشاره به چالش‌های مشارکت در انتخابات و نقش نخبگان در این حوزه اظهار کرد: زمانی که  در مورد مردم سالاری دینی صحبت می‌کنیم، بدین معنی است که ایمان به مردم در نظام جمهوری اسلامی نهادینه است.

وی یادآور شد: در آغاز پیروزی انقلاب با وجود حد بالای مقبولیت‌ امام راحل در میان مردم، ایشان می‌توانستند به جای جمهوری اسلامی از حکومت اسلامی رونمایی کنند و پذیرش اجتماعی نیز داشت، اما حضرت امام برای نقش مردم ارزش قائل بودند. کسانی که این برهه تاریخی را تجربه کردند و یا جامعه شناسی سیاسی این تاریخ آشنا هستند، بر نقش کلیدی امام راحل تاکید دارند.

وی با بیان این‌که «در حوزه احراز صلاحیت مشارکت یکی از پایه‌های انتخابات است»، عنوان کرد: مدل کاریکاتوری که دکتر زیباکلام از احراز صلاحیت قاتلین، دزدان و سایر خلافکاران برای انتخابات عنوان کردند، در هیچ کشوری و حتی کشورهای لیبرال نیز امکان بروز ندارد.

این نماینده مجلس با بیان این‌که «احراز صلاحیت تنها عامل مشارکت نیست»، عنوان کرد: در انتخابات دوم شورای شهر  احراز صلاحیت بر عهده مجلس ششم بود و تصاویر افراد با کروات نیز در سطح شهر قرار گرفت و برگزار کننده انتخابات نیز دولت خاتمی بود و علی‌القاعده همه شرایط برای حضور مشارکت بالا فراهم بود اما میزان مشارکت به ۱۳ درصد رسید که پایین‌ترین میزان مشارکت بوده است.

وی خاطرنشان کرد: مشارکت سیاسی سه سطح دارد؛ سطح حکومت؛ احراز صلاحیت و مردمسالاری، سطح نخبگان و سطح مردم است، احزاب نیز در سطح نخبگان قابل بررسی است.

وی در بیان نقدی درباره بخش نخبگانی اظهار کرد: در سطح نخبگان باید به عدم مسؤلیت‌پذیری این بخش اشاره کرد، بد کارکردی، کج کارکردی، کم کارکردی و بی کارکردی نخبگان در زمان پذیرش مسئولیت موجب کاهش مشارکت مردم در انتخابات بعدی کشور می‌شود. ما عموم مشکلاتمان در کشور از بی کارکردی و کم کارکردی نخبگان در زمان مسئولیت است. نخبگان در خصوص کم کارکردی و بدکارکردی هیچ مسئولیتی قبول نمی‌کنند. به طور مثال دکتر زیباکلام با سفر به تمام نقاط ایران اقدامات فراوانی برای تبلیغ و جمع‌آوری  دولت روحانی انجام داد اما مسؤلیت نسبت به برخی از عملکردهای اشتباه ندارند و تنها به نقطه قوت و بالندگی آن توجهی دارند. کم کارکردی و بی‌کارکردی دولت قبل را کسی گردن نمی‌گیرد، در حوزه حیف و میل مالی صحبت‌های زیاد و نقدهای فراوانی مطرح شده  اما در حوزه حیف‌ها کسی حرفی نمی‌زند.

خضریان در بیان مثالی دیگر ادامه داد: زمانی که فردی از جریان‌های سیاسی همسو با دولت گذشته همسر خود را می‌کشد، با این حال نخبگان و جریان سیاسی به جای دفاع از حقوق این زن، موضوع را به استخدام  پرستو تقلیل می‌دهند، این رفتار متناقض باعث کاهش مشارکت می‌شود.

وی با اشاره به نقش نخبگان در ارتباط میان حاکمیت و مردم هم گفت: اعتماد میان مردم و حکومت توسط نخبگان ‌می‌تواند تنظیم شود و این موضوع می‌تواند در مشارکت تأثیر پذیر باشد. یکی از کار ویژه‌های نخبگان و احزاب، بازسازی روزآروز بین حکومت و خودشان و همچنین خودشان و حکومت است. و یکی از کار ویژه‌های دیگر میانجی‌گری میان مردم و حکومت است.

وی افزود: برخی نخبگان و احزاب در فضای سیاسی با یک خوانش رادیکال از مردم به حکومت و از حکومت به مردم باعث ایجاد فضای نامناسبی شده‌اند؛ به طوریکه مدام از مردم پیش حکومت و از حکومت پیش مردم بدگویی می‌کنند. به طور مثال یک اقدام فردی از یک طبقه خاص را که در یک کنسرت بروز می‌کند به کل جامعه تعمیم می‌دهند و تلاش می‌کنند جامعه را پیش چشم حکومت خراب کنند. و از طرف دیگر یک عمل خطای یکی از کارگزاران و مسئولان نظام را به کل سیستم تعمیم می‌دهند تا در نهایت مردم را به کل حکومت بدبین کنند.

خضریان ادامه داد: همین‌ها وقتی یک راهپیمایی بزرگی در روز عید غدیر برگزار می‌شود که بر مبنای شادی اجتماعی است، می‌بینید به آن نمی‌پردازند و وقتی هم که می‌پردازند تلاش می‌کنند با حاشیه‌سازی پیرامون آن، مانع دیده شدن اصل آن شوند. در حالیکه می‌توانستند حتی این راهپیمایی را به نفع خودشان مصادره کنند.

عضو هیأت رئیسه کمیسیون اصل نود مجلس با بیان این‌که «کسانی که می‌خواهند در قانون باشند نه بر قانون، در قدرت باشند نه بر قدرت، ما به ازای قدرتی که حکومت به آنها عطا می‌کند وظیفه‌شان این است که اعتماد میان مردم و حکومت را افزایش و ترمیم کنند»، بیان کرد: این شدنی نیست که در عین بهره‌مندی نخبگان و احزاب از مواهب حکومت، توأمان علیه آن اقدام کنند.

وی ادامه داد: بخشی دیگر از تلاش جمعی نخبگان باید در مسیر نفی سیاست‌ورزی رفاقتی و فامیلی باشد، مردم از ما می‌پرسند که مکانیزم گزینش نخبگان در احزاب به چه شکلی است؟ در دولت‌ها به چه شکلی است؟ مرامنامه شایستگی و معرفی افراد به مردم از سوی گروه‌های سیاسی براساس شاخص‌ها برای انتخابات کجاست؟ مردم توزیع مناصب و توزیع منافع را می‌بینند. در دولت‌های مختلف هم دیدند. باید از خودمان بپرسیم چرا مردم در چنین شرایطی باید به لیستی که از سوی احزاب و نخبگان برای مشارکت مردم در انتخابات معرفی می‌شود، اعتماد کنند و رأی بدهند؟ این رفتار را با رفتار مقام معظم رهبری مقایسه کنید، ایشان فعالیت خویشاوندان خود را از مناسب دولتی منع کردند.

خضریان گفت: اصلاح چرخه گردش نخبگان در کشور یکی از راهکارهای افزایش مشارکت است، نظریه پردازی در فضای غیرواقعی و انتقاد از حکومت در همه شرایط رفتار درستی نیست علاوه بر این نخبگان در زمانی که رأی مردم همسو با آن‌ها نیست نباید آن‌ها را تمسخر کنند. این فرایند باید تغییر پیدا کند.

خضریان در ادامه با انتقاد از فعال شدن روندهای غیر مردم‌سالار علیه روندهای مردم‌سالار، ادامه داد: سیاست پدرخوانده‌ای به جای سیاست حزبی باعث شده تا تکثر سیاسی که واقعی است نادیده انگاشته شود و این خود دلیل دیگری بر کاهش مشارکت سیاسی است. وقتی یک جمع محدود قرار است با اسم رمز شرایط حساس کنونی به جای همه نخبگان و احزاب با تفاوت دیدگاه‌های طبیعی که نشأت گرفته از بخشی از جامعه است، تصمیم بگیرند حتماً امکان تحقق مطالبات اجتماعی را ندارد و انگیزه‌های جامعه برای حمایت از آن نیز کاهش می‌یابد.
انتهای پیام