فرامرز سنجری در گفت‌وگو با ایسنا، خاطرنشان کرد: تغییر سبک زندگی و دگرگونی‌هایی که اجتناب‌ناپذیرند بر زندگی تمام بشر و از جمله شکل مطالعه تاثیر گذاشته است.

او با اشاره به این‌که مطالعه کتاب‌های کاغذی به اشکال مختلف و از طریق روزنامه، کتاب، نشریه و تمام آنچه که مطبوعات چاپ می‌کنند به تدریج و از چند دهه‌ گذشته تبدیل به مطالعه‌های الکترونیکی و صوتی شده است، ادامه داد: برخلاف گذشته‌های دور که مردم فقط کتاب به دست مطالعه می‌کردند امروزه بیشتر مردم ساعت‌های بسیاری را در فضای مجازی سپری می‌کنند و از طریق کتاب‌های الکترونیکی یا کتاب‌های صوتی در تلفن همراه خود مطالعه می‌کنند.

وی با اشاره به این‌که بسیاری از کتاب‌های امروزی شکل دیجیتالی دارند گفت: حتی نرم‌افزارهایی به شکل ویژه برای مطالعه کتاب پدید آمده‌اند. بنابراین شکل ظاهری مطالعه تغییر کرده است.

این کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی معتقد است: پدیده کتاب صوتی که در تمام کشورها روزبه‌روز در حال گسترش است در ایران هم رواج پیدا کرده؛ چنان‌که امروزه می‌تواند بخشی از سرانه مطالعه جامعه را تامین کند.

او با اشاره به این‌که شرکت‌هایی در زمینه تولید کتاب‌های صوتی در سراسر جهان به‌ وجود آمده که کار اصلی آنها تولید کتاب صوتی به شکل تخصصی است، گفت: در دنیای پیشرفت‌ها مقاومت در برابر تغییر ممکن نیست. بنابراین با هماهنگی به نحو مطلوبی از پیشرفت‌ها می‌توان استفاده کرد.

مدرس مراکز استعدادهای درخشان اهواز پیشنهاد کرد: اگر ناشران همزمان و همراه با کتاب‌های کاغذی نسخه ‌صوتی کتاب‌ها را نیز تولید کنند عملکرد آن‌ها می‌تواند فرصت انتخاب را به مخاطب بدهد و به قطع انجام این امر احترام به سلیقه‌ همه خواننده‌ها محسوب می‌شود.

سنجری با بیان این‌که هنر زندگی ‌کردن هنر استفاده و بهره‌وری از زمان است گفت: با وجود این‌که برخی از لذت‌ مطالعه واقعی از طریق کتاب کاغذی را با این گونه مطالعه از دست می‌دهیم اما نمی‌توان منتظر فراهم ‌شدن شرایط شد تا کتاب در دست بگیریم. از این رو، کتاب‌های صوتی جایگزین بسیار خوبی برای کتاب‌های کاغذی هستند تا زمانی که فرصتی فراهم شود و فرد کتاب‌ کاغذی برای مطالعه در دست بگیرد.

با این موضوع:

کتاب‌های صوتی نمی‌توانند باعث ترویج کتابخوانی شوند

مدرس استعدادهای درخشان اهواز با اشاره به این‌که عمر کتاب‌های چاپی از کتاب‌های صوتی بیشتر است خاطرنشان کرد: عادت به کتاب‌های کاغذی و حس و حال و رویاپردازی از طریق این گونه کتاب‌ها متفاوت است اما کسی که با توجه به ضروریات زندگی مدام در حرکت است و هنگام تحرک نمی‌تواند کتاب کاغذی را همراه خود حمل کند می‌تواند از کتاب صوتی در حین انجام فعالیت استفاده کند.

وی افزود: با وجود این‌که از تاثیری که کتاب کاغذی بر مخاطب دارد کاسته می‌شود در عوض سرانه مطالعه حفظ می‌شود. یعنی با این‌که یک چیزهایی را از دست می‌دهیم چیزهایی را به دست می‌آوریم و این به معنای استفاده بهینه از زمان است.

او با بیان اینک‌ه مطالعه از طریق کتاب‌های ‌صوتی ضمن مزایای متعدد آسیب‌هایی هم به دنبال دارد توضیح داد: اولین آسیب آن به انتشاراتی است که برای دهه‌ها به تولید کتاب ‌کاغذی مشغول بوده چراکه به تدریج و با کم‌رنگ‌ شدن کتاب‌های کاغذی بحرانی برای ناشران به وجود می‌آید. همچنین می‌توان به برخی از کتاب‌های صوتی که بدون دریافت مجوز لازم از ناشر و نویسنده اثر منتشر می‌شوند اشاره کرد.

سنجری با اشاره به این‌که نمایشنامه‌ها و رمان‌ها شخصیت‌ها و کاراکترهای متعددی دارند گفت: مخاطب کتاب هنگام روخوانی از کتاب مطابق شرایط روحی خود رویاسازی می‌کند و قهرمانان را در ذهن خود آن چنان که می‌پسندد تجسم می‌کند.

این کارشناس معتقد است: برخی کتاب‌های صوتی که جنبه نمایشنامه‌ای دارند تنوع را برای مخاطبان از بین می‌برند زیرا هنگامی که هزار نفر رمانی را از طریق کتاب‌ کاغذی مطالعه می‌کنند هر کدام تصویر مختلفی از شخصیت قهرمانان رمان در ذهن خود تجسم می‌کند اما هنگامی که همان هزار نفر کتاب صوتی رمان را گوش می‌دهند شخصیت‌های داستان برای همه یکسان می‌شود.

او اضافه کرد: هنگامی که کتاب ‌کاغذی به شکل صوتی منتشر می‌شود فقط خوانشگر کتاب‌ شخصیت‌ها را می‌سازد. به این معنا که به جای مخاطب کتاب رویاپردازی می‌کند، به شخصیت می‌پردازد و به شکل آماده تحویل مخاطب می‌دهد که شاید دلخواه مخاطب نباشد.

مدرس استعدادهای درخشان اهواز یادآور شد: اگر خوانشگر در تولید کتاب صوتی تبحر نداشته باشد آسیب پدیده کتاب ‌صوتی بیشتر می‌شود زیرا شخصیت‌های رمان توسط خوانشگر آن چنان که باید ساخته نمی‌شود و این موضوع باعث دوری مخاطب از این گونه مطالعه می‌شود و در ذهن مخاطب اثر می‌گذارد.

سنجری متذکر شد: کتاب‌های صوتی و الکترونیکی همگام با موج محاسنی که دارند آسیب‌هایی نیز برای حوزه کتاب‌خوانی به وجود می‌آورند که با اتخاذ تدابیر لازم می‌توان آسیب‌های این حوزه را مدیریت کرد.

گفت‌وگوی قبلی ایسنا با سنجری:

پیشنهاد راه‌اندازی دانشگاه ادبیات کودک و نوجوان

انتهای پیام