دکتر عبدالرضا نوروزی در چهارمین کنگره بین‌المللی تغذیه بالینی ایران که امروز در برج سپید مشهد برگزار شد، اظهار کرد: در ۲ سال گذشته اپیدمی کرونا تاثیر زیادی روی برنامه‌های تغذیه‌ای داخل بیمارستان‌ها، برنامه‌های تغذیه‌ای بهداشتی و خصوصا آموزش ما گذاشته است. امیدواریم فروکش کردن این بیماری ادامه پیدا کرده و ما به یک زندگی آکادمیک و درمانی نرمال بازگردیم.
وی افزود: شعار کنگره ما غذای بیمارستانی و نقش درمانی آن است. دلیل انتخاب این شعار این بود که مهمترین مشکلی که در حال حاضر در بیمارستان‌های جهان و کشور وجود دارد، سوءتغذیه بیمارستانی است.
دانشیار گروه تغذیه دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: شیوع سوءتغذیه در بیمارستان‌های عمومی کشور حدود ۲۴.۵ درصد جمعیت بستری در بیمارستان‌ها را شامل می‌شود. این شیوع سوءتغذیه از نظر ریسک در حد متوسط و بالاست و اگر بخواهیم ریسک ملایم و خفیف را نیز به آن اضافه کنیم، عدد شیوع سوءتغذیه به بالای ۳۲ درصد می‌رسد.
نوروزی ادامه داد: البته متوسط شیوعی که در بیمارستان‌های مرجع کشوری مشخص شده، حدود ۳۵ درصد است. در بیمارستان‌هایی مانند بیمارستان امام خمینی(ره) در تهران و بیمارستان‌های قائم(عج) و امام رضا(ع) در مشهد شیوع سوءتغذیه متوسط و شدید ۳۵ درصد است. به همین منظور تمرکز اصلی تیم تغذیه‌ای و گروه تغذیه در بیمارستان‌ها درمان این سوءتغذیه است.
وی عنوان کرد: خوشبختانه در جلسه سازمان بهداشت جهانی که در ماه آینده در رم برگزار می‌شود، یکی از برنامه‌هایی که بررسی خواهد شد، کدگذاری سوءتغذیه بیمارستانی است. بر این اساس قرار است سوءتغذیه بیمارستانی به عنوان یک بیماری و با یک کد خاص در سیستم آی‌سی‌دی ۱۰ که طبقه‌بندی بین‌المللی آماری بیماری‌هاست، وارد شده و توسط سازمان بهداشت جهانی منتشر شود.
دبیر کارگروه کشوری توسعه و تعالی علوم تغذیه با اشاره به شناخته شدن سوءتغذیه بیمارستانی به عنوان یک بیماری بیان کرد: این موضوع می‌تواند در لحاظ شدن خدمات تغذیه‌ای بیمارستان‌ها به عنوان خدمات درمانی و نه یک سرویس غذای ساده کمک شایانی کند.
نوروزی با تاکید بر اینکه عدم کفایت تغذیه‌ای بیماران یکی دیگر از مشکلاتی است که در بیمارستان‌های کشور با آن مواجهیم، اظهار کرد: در بخش مراقب‌های ویژه بیمارستان‌ها خدماتی بسیار گران‌قیمت و عالی ارائه می‌دهیم اما خدمات تغذیه‌ای ارائه شده قابل قبول و در حد استانداردهای بین‌المللی نیست. طبق بررسی‌های انجام شده، بیماران بستری در ۶۰ بخش مراقبت ویژه در بیمارستان‌ها کمتر از ۶۲ درصد کالری مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند. وضعیت در خصوص پروتئین بدتر بوده و بیماران بستری تنها حدود ۵۴ درصد پروتئین مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
وضعیت نامناسب تغذیه‌ای در بخش مراقب‌های ویژه کودکان و نوزادان
وی افزود: وضعیت در بخش‌های مراقبت‌های ویژه کودکان و بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان که برنامه‌های تغذیه‌ای آن جزو مهمترین برنامه‌ها به‌شمار می‌آید، بسیار بدتر است؛ به طوری که به نوزادان نارس که هیچ ذخیره تغذیه‌ای ندارند، به طور متوسط حدود ۴۸ درصد از کالری و انرژی مورد نیازشان می‌رسد.
دبیر علمی چهارمین کنگره بین‌المللی تغذیه بالینی ایران تصریح کرد: موضوعی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، امنیت غذایی در بیمارستان‌هاست. طی ۲ ماه گذشته موضوع به خطر افتادن امنیت غذایی در جوامع به علت جنگ روسیه و اوکراین و افزایش شدید قیمت محصولات کشاورزی به دلیل بیماری کرونا مطرح شد. در یک سال و نیم گذشته قیمت کالاهای اساسی مانند گندم و برنج در دنیا حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. با تغییرات ژئوپولیتیکی صورت گرفته در دنیا افزایش قیمتی حدودا ۱۶ درصدی در این محصولات به وجود آمده است.
نوروزی اضافه کرد: در جلسه‌ای که هفته گذشته از طرف انجمن تغذیه بالینی اروپا به عنوان یک انجمن جهان‌شمول تشکیل شده بود، موضوع امنیت غذایی در بیمارستان‌ها به عنوان یکی از اولویت‌های برنامه‌ای در سه ماه آینده در نظر گرفته شد.
وی ادامه داد: در ۱۲ سال گذشته پیشرفت زیادی در رابطه با وضعیت تغذیه‌ای بیمارستان‌ها داشته‌ایم. اولین برنامه‌های تغذیه بیمارستانی در سال ۱۳۸۸ در کنگره تغذیه بالینی شیراز طرح‌ریزی شد. به طور کلی در این مدت نسبت به چند سال گذشته تغییرات بسیار مثبتی در برنامه‌ها و خدمات تغذیه‌ای و جایگاه تغذیه‌ای در بیمارستان‌ها داشته‌ایم.
در ادامه این مراسم دکتر محمدعلی کیانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در خصوص اهمیت موضوع تغذیه اظهار کرد: موضوع تغذیه از ابعاد مختلفی اهمیت دارد. انسان سالم محور توسعه پایدار است و زمانی که انسان سالم را تعریف می‌کنیم، طبیعتا یکی از ابعاد او تغذیه سالمش است.
وی با اشاره به ارتباط تغذیه و فرهنگ افزود: نوع مسائل مربوط به حوزه تغذیه در کشورها و فرهنگ‌های مختلف متفاوت است و این موضوع می‌تواند بر سلامت انسان‌ها تاثیرگذار باشد. با توجه به برآوردها و آمارهایی که در کشور وجود دارد، بعضی از فرهنگ‌ها موجب شده شرایط ما به لحاظ نوع مصرف برخی از مواد غذایی به ویژه قند و نمک بیش از استانداردهای جهانی باشد. این موضوع می‌تواند برای کسانی که در حوزه برنامه‌ریزی سلامت فعالیت می‌کنند، اهمیت داشته باشد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: تغذیه این روزها با جنگ روسیه و اوکراین تبدیل به یکی از موضوعات روز دنیا شده است. وجود جنگ و اختلال در صادرات و واردات‌ها باعث به وجود آمدن یک بحران جهانی غذا می‌شود. این روزها در تهیه، دسترسی و قیمت غلات مشکلاتی برای کشورها به وجود آمده است.
کیانی اضافه کرد: تغذیه و غذا همیشه یک ابزار دیپلماسی بوده و در مسائل مرتبط با کشورها مشاهده می‌شود که بعضی از آن‌ها در تامین مایحتاج خود با مشکلات جدی روبه‌رو هستند. از دیگر سو بعضی از کشورها از تغذیه و غذا به عنوان ابزار نفوذ قدرت حتی برای شرایط منطقه‌ای استفاده می‌کنند. مهم‌تر از تمام این موارد این است که بدانیم تغذیه یک علم است و ارتباط آن با صنعت می‌تواند در راستای اهداف حوزه سلامت موثر و مفید باشد.
وی ادامه داد: در این زمینه در وزارت بهداشت سال‌هاست که کمیته امنیت سلامت غذایی فعالیت دارد و در سطح استان‌ها نیز این کمیته یکی از کمیته‌های مهم بوده که مسئولیت آن با استاندار است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: تغذیه و بیماری‌ها می‌توانند ارتباط نزدیکی با هم داشته باشند. بخشی از یک زنجیره موفق درمان مربوط به تغذیه است. یکی از نکات مهم دیگر در تغذیه بالینی بیماران و بیماری‌های خاص است. تغذیه می‌تواند درمان بیماری باشد؛ در بعضی از بیماری‌ها تغییر رژیم باعث درمان می‌شود.
کیانی در خصوص فعالیت‌های دانشگاه علوم پزشکی مشهد در زمینه بهبود تغذیه بالینی عنوان کرد: با تلاش‌های انجام شده، دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان قطب تغذیه بالینی کشور شناخته شده است. برنامه‌های خوبی هم در بخش‌های ویژه بیمارستان‌های دانشگاه انجام شده است. همچنان توسعه و تکمیل این برنامه‌ها می‌تواند برای ما اولویت باشد.
وی خاطرنشان کرد: تغذیه بالینی موضوع مهمی در دنیای امروز بوده و در همه جای دنیا حتی در تیم‌های فوق تخصصی همیشه یک متخصص تغذیه بالینی حضور دارد که این موضوع نشان دهنده اهمیت ماجراست.
اولین مرکز یونسکو در وزارت بهداشت کشور راه‌اندازی شد
همچنین در ادامه دکتر مجید غیور مبرهن، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اظهار کرد: در زمینه تغذیه و برنامه‌های آن توان بسیار بالایی در کشور وجود دارد و اگر دست به دست هم دهیم، شاهد شکل گرفتن اقدامات خوبی در این زمینه خواهیم بود.
وی افزود: طبق آمار مربوط به سال ۲۰۲۲ رتبه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حوزه تغذیه در آسیا ۱۰۹ و در حوزه سلامت و درمان رتبه‌ای بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ داشت و این دانشگاه از این جهت جزو دانشگاه‌های برتر جهان محسوب می‌شود.
رئیس مرکز بین‌المللی علوم پایه پزشکی و تغذیه انسانی تحت نظارت یونسکو تصریح کرد: همچنین دانشگاه علوم پزشکی مشهد از نظر پزشکی در سطح کشور پس از دانشگاه علوم پزشکی تهران رتبه دوم را در اختیار دارد. در کنار این‌ها جایگاه ایران در دنیا از نظر تعداد مقالات در مجلات تغذیه بر اساس پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس رتبه ۱۸ است.
غیور مبرهن بیان کرد: یکی از اقداماتی که در وزارت بهداشت از آن استفاده بهینه نکرده بودیم، ظرفیت یونسکو بود. ما حدود ۱۸ مرکز همکار از سازمان بهداشت جهانی داریم اما از پتانسل مرکز یونسکو غفلت کرده بودیم.
وی ادامه داد: از همین رو دانشگاه علوم پزشکی مشهد موفق شد توافق احداث مرکز بین‌المللی علوم پایه پزشکی و تغذیه انسانی را از دولت و کشور پاریس دریافت کند و اولین مرکز یونسکو در وزارت بهداشت و در سطح کشور در دانشگاه علوم پزشکی مشهد راه‌اندازی شد که این اقدام گام بزرگی به حساب می‌آمد.
انتهای پیام
نظرات