دکتر محمدصال مصلحیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های پیش‌روی پژوهشگران و عوامل مهاجرت نخبگان اظهار کرد: تمام پژوهشگران به خصوص پژوهشگران جوان نیاز دارند تا یک دورنمای روشن از آینده شغلی خود داشته باشند. یک محقق پسادکتری و یک دانشجوی تحصیلات تکمیلی انتظار دارد که پس از فارغ‌التحصیلی جایگاه شغلی متناسب با تخصص او وجود داشته باشد. در غیر این صورت، پژوهشگر به طور طبیعی دچار یأس و ناامیدی می‌شود و در نتیجه نمی‌تواند بر کار پژوهشی خود متمرکز شده و کار ارزشمندی ارائه دهد.
وی افزود: بخشی از چالش‌هایی که پژوهشگران با آن مواجه هستند مشکلاتی نیست که یک دانشگاه یا یک وزارتخانه بتواند به تنهایی آن‌ها را حل کند، بلکه به طور مثال بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی، مشکلی است که چند نهاد برای حل آن باید همفکری و همکاری کنند.
عضو فرهنگستان علوم در خصوص لزوم تاثیرگذاری پژوهشگران بر روند توسعه کشور بیان کرد: پژوهشگران انتظار دارند مسئولین و مدیران کشور به طور علمی با مسائل برخورد کرده و از یافته‌های پژوهشی آن‌ها در سیاستگذاری و تمشیت امور استفاده کنند. بی‌توجهی به نظرات محققان یکی از عوامل مهم سرخوردگی آن‌ها به شمار می‌رود.
مصلحیان با اشاره به دغدغه‌های معیشتی پژوهشگران گفت: پژوهشگران ما اعضاء هیأت علمی، محققان پسادکتری و دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد هستند که زندگی خود را وقف گسترش دانش و فناوری کرده‌اند و در شأن آن‌ها نیست که دغدغه تامین معاش داشته باشند. پژوهشگری که نگران مشکلات اقتصادی است نمی‌تواند روی پژوهش خود تمرکز داشته و با فراغ بال به تحقیق بپردازد.
وی همچنین یکی دیگر از مشکلات پژوهشی را نقص دسترسی به مواد و لوازم آزمایشگاهی دانست و یادآور شد: کسانی که تحقیقات آن‌ها آزمایش‌بنیان است به مواد، دستگاه‌های مجهز و خدمات پیشرفته آزمایشگاهی برای ارائه یک پژوهش خوب و ثمربخش احتیاج دارند که در حال حاضر در این مورد با دو مشکل روبرو هستند. در وهله نخست، تحریم‌ها تأمین مواد آزمایشگاهی را با مشکل مواجه کرده است. از سوی دیگر این مواد بسیار گران شده‌اند و بودجه‌های پژوهشی که در اختیار محققان قرار می‌گیرد در بسیاری از موارد امکان تأمین مواد آزمایشگاهی را فراهم نمی‌کند.
مدیر پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد اضافه کرد: سرشت پژوهش بر آزادی اندیشه استوار است. یک تحقیق به خصوص در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی باید بدون هرگونه تعصب و بر مبنای روش علمی شکل بگیرد تا نتایج آن در سطح بین‌المللی مورد توجه، نقد و استفاده قرار گیرد.
وی در خصوص نقش دانشگاه فردوسی مشهد برای تسهیل مشکلات پژوهشی تصریح کرد: در این دانشگاه اولویت تخصیص بودجه با امور پژوهشی است و مدیریت پژوهشی سعی کرده با ساده کردن مقررات پژوهشی و امور اداری، زمینه‌ای فراهم کند تا افراد بتوانند به راحتی اعتبار پژوهشی خود را هزینه کنند.
مصلحیان در پاسخ به این سوال که آیا دستاوردهای پژوهشگران مشتری و مخاطب دارد یا خیر، عنوان کرد: اعضاء هیأت علمی و پژوهشگران ما باید ابتدا دانش پایه تولید کنند؛ یعنی یک دانش نو، مهم، اصیل، عمیق، منسجم، روشمند و کارآمد ارائه دهند. بخشی از این دانش پایه در حوزه‌های نظری و برای گسترش مرزهای دانش در سطح جهانی استفاده می‌شود
وی ادامه داد: انتظار می‌رود بخش دیگری از آن دانش که در حوزه علوم انسانی استفاده می‌شود، ارزش‌آفرینی فرهنگی یا تاثیرگذاری اجتماعی داشته باشد. در حوزه‌های مهندسی، دانش پایه باید به سمت تولید دانش فنی حرکت کند که این دانش فنی منجر به ثبت اختراع و تجاری‌سازی شود. بنابراین پژوهش‌های دانشگاهیان در جهت گسترش مرزهای علم، اثربخشی اجتماعی و گسترش فناوری و خلق ثروت است.
انتهای پیام
نظرات