مهدی نخعی با اشاره به اینکه درصدی از فرزندخواندگی‌هایی که بهزیستی از آن مطلع می‌شود غیر قانونی است، بیان کرد: البته هیچ آماری از میزان واقعی فرزندخواندگی غیر قانونی یا خرید و فروش کودکان در دست نیست اما کسانی که پس از قبول کودک به فرزندخواندگی بدون طی مراحل قانونی، برای گرفتن شناسنامه به ما مراجعه می‌کنند، حدودا ۲۵ درصد میزان کل فرزندخواندگی‌های قانونی است که از طریق ضوابط و مقررات انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه فرزند خواندگی در یکی دو سال اخیر، تغییر چندانی نکرده است، افزود: با اینکه تلاش در جهت کاهش پشت‌نوبتی‌های فرزندان‌خواندگی، توسط تیم تخصصی بهزیستی که باعث کاهش فرزندان شیرخوارگاه شده، ولی آمار پشت نوبتی‌های فرزندخواندگی همچنان بالا است چون اکثر خانواده‌ها متقاضی تحویل فرزند شیرخوار هستند و بر اساس قانون امکان واگذاری فرزند شیرخوار به آنها وجود ندارد.

مدیر بهزیستی مشهد عنوان کرد: اگر فرایند نگهداری از فرزند در خانواده بدون مدارک هویتی ادامه پیدا کند، بچه در آینده دچار مشکل می‌شود؛ بنابراین بهتر است برای طی مراحل قانونی اقدام لازم را انجام دهد تا بعدا دچار مشکلات مضاعف نشود. بیشتر فرزندخواندگی‌های غیر قانونی که به شکل سنتی انجام می‌شود در طبقات متوسط است چون غالبا از قوانین آگاه نیستند یا اهمیتی به هویت‌مندی قانونی نمی‌دهند.

نخعی در خصوص تقاضاها و نتایج بررسی‌های این موضوع در سال جاری بیان کرد: در پنج ماه نخست امسال حدود ۵۵ کودک به شکل قانونی به فرزندخواندگی داده شده است. همچنین ۳۵۰ خانواده پشت نوبت فرزندخواندگی در مشهد قرار دارند که نسبتا تعداد بالایی است و علت‌های مختلفی دارد اما بررسی این علل هم شاید در اصل موضوع، تغییری ایجاد نکند و آمار پشت نوبتی‌های ما همچنان بالا است.

وی اضافه کرد: البته متقاضیان فرزندخواندگی، گروه‌های مختلفی هستند که بعضی صاحب فرزند هستند و فرزندان دیگری می‌خواهند. گروهی هستند که اصلا ازدواج نکرده‌اند و بچه دوست دارند، بعضی‌ها دچار ناباروری هستند و فرزند می‌خواهند و عده‌ای هم فرزند یا فرزندان‌شان فوت شده و دنبال فرزند دیگر هستند.

رابعه طهماسبی، کارشناس مسؤول فرزندخواندگی بهزیستی مشهد نیز در این زمینه عنوان کرد: کار فرزندخواندگی را با دقت و ظرافت زیاد و با وسواس انجام می‌دهیم چون سرنوشت کودکان برایمان اهمیت زیادی دارد.

وی در خصوص پیچیدگی‌های این موضوع می‌گوید: ما در مراحل مختلف، شرایط و صلاحیت‌های خانواده‌های متقاضی را به دقت بررسی می‌کنیم و آنها را با قوانین و دستور العمل‌ها تطبیق می‌دهیم که مبادا حقی از  کودک ضایع شود، البته این کار مثل راه رفتن روی لبه تیغ است، چون اگر خانواده از پیگیری قانونی کار خسته، مأیوس یا ناامید شود ممکن است به روش دیگری متوسل شود که نه به صلاح خودش و نه به نفع کودک است.

 کارشناس مسؤول فرزندخواندگی بهزیستی مشهد خاطر نشان کرد: خانواده‌ای که به شکل غیر قانونی یا از طریق خرید و فروش، صاحب یک فرزند شده، وقتی به ما مراجعه می‌کند ما با شرایط سختی مواجه هستیم و کار سنگین و پرهزینه‌ای از نظر عاطفی، روانی و حتی مالی پیش رو داریم. ما نه می‌توانیم سخت‌گیری بیش از اندازه داشته باشیم که خانواده از پیگیری کار منصرف شود و هم باید به خاطر کودک و آینده‌اش صلاحیت‌های خانواده را بررسی و تأیید کنیم. این است که کار مددکار و کارشناس در این فرایند، دشوار می‌شود.

وی ادامه داد: اگر کار به اینجا برسد که مجبور به جداسازی فرزند شویم، این تصمیم بسیار سختی برای ما و برای کودک خواهد بود چون او مدت‌ها با این خانواده زندگی کرده و به محیط زندگی‌اش عادت کرده است. در این گونه موارد ما برای توانمندسازی خانواده اقدام می‌کنیم تا بتوانیم حداقل شرایط مورد قبول قانون را در خانواده ایجاد کنیم که بشود فرایند قانونی برای او و کودک انجام شود.

طهماسبی یکی دیگر از چالش‌های این موضوع را افشای حقیقت برای کودک عنوان کرد و گفت: از همان زمان که کودک، سؤالات مختلفی در مورد تولدش می‌کند و یا موقع رفتن به مدرسه و میان دوستانش، چیزهایی از دیگران راجع به خودش و والدینش می‌شنود باید حقیقت با او در میان گذاشته شود و با کمک روان‌شناس و مددکار، این موضوع واشکافی شود که کودک از این موضوع صدمه نبیند و دچار آسیب روحی نشود.

به گزارش بهزیستی خراسان رضوی، وی یادآور شد: بعضی خانواده‌ها فرزندان اطرافیان یا اقوام خود را که به دلیلی از خانواده طرد شده یا دچار مخاطرات جدی خانوادگی هستند به صورت سنتی به فرزندی می‌پذیرند و سال‌ها بعد هنگامی که برای مدرسه رفتن نیاز به شناسنامه پیدا می‌کنند یا در اتفاقات و سوانح که ثبت هویت کودک مورد نیاز است به نهادهای قانونی و بهزیستی مراجعه می‌کنند. این شرایط، همان وضعیت شکننده و حساسی است که ما باید خیلی با احتیاط و با آرامش، قضیه را پیش ببریم و به گونه‌ای مشکل را حل کنیم که هم خانواده دلسرد و ناامید نشود و کار را تا پایان ادامه دهد و هم کودک صدمه نبیند و بتواند از این فرایند عبور کند.

این کارشناس اجتماعی، کار مددکاری فرزندخواندگی را دشوار توصیف کرده و افزود: به نظر من باید قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بازنگری شود تا با تسهیل شرایط فرزندخواندگی، متقاضیان را قانع کنیم که همین مسیر قانون را پیگیری کنند و خدای ناکرده به سمت و سوی دیگری برای گرفتن بچه نروند چون چالش‌های زیادی در آن مسیر است و خانواده و کودک و همچنین کارشناسان ما و دستگاه قضایی را درگیر می‌کند و مشکلات متعددی بر سر راهشان قرار می‌گیرد.

انتهای پیام