محسن هادی طحان در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به قدمت هیاتهای عزاداری شهر مدینه السادات زواره گفت: هیات زنجیرزنی "بُنجیره" زواره از قدیمی ترین هیات های شهر است که در دوره ای از زمان که اشعار "عشاق"(نام شاعر) در آن وارد شد، سبک و شیوه منحصر به فردی پیدا کرد.

وی افزود: سه ضرب زدن و لنگه و سه ضرب بر مبنای سروده های عشاق در زنجیرزنی بنجیره شکل گرفته و این سبک و آهنگ، الگویی برای هیات های بعدی مثل هیئت باغبازان و دشت قوت شد.

به گفته این پژوهشگر، از حدود ۲۰۰سال پیش در کنار این هیئات زنجیرزنی، دسته سینه زنی نیز بنام دسته آهنگرها وجود داشته که به دسته "یا علی الله اکبر" معروف بوده است و امروزه این هیئت به زنجیرزنی تبدیل شده است.

وی تاکید کرد: از مسئولین و مدیر کل ثبت میراث ناملموس استان خواستاریم که این هیئت ها و مجموعه عزاداری زواره که شامل تعزیه و هیئات همچون دسته سینه زنی مسجد امام علی(دسته رعیت ها) با حدود ۲۰۰سال قدمت و دسته زنجیر زنی بنجیره با حدود ۳۰۰سال قدمت و دسته سینه سقای دشت کربلا(به سرپرستی مرحوم حسن کریم) با حدود ۱۵۰ سال است را در فهرست میراث ناملموس به ثبت برسانند.

هادی طحان افزود: دسته سقای دشت کربلا نیز از کودکانی که نماد کودکان حرم حضرت ابی عبدالله(ع) تشکیل شده و با نوحه(عمو تو بیا خیمه، ما آب نمی خواهیم)، عموی خود حضرت عباس (ع) را خطاب می کنند که ما اصلا آب نمی خواهیم، شما به خیمه ها برگرد.

وی با بیان این که هیئت سقای دشت کربلای زواره یکی از منحصر بفردترین دسته عزاداری است که کودکان با لباسهای عربی و سربند و کاسه خالی بر سر که نماد تشنگی کودکان در خیمه ها می باشد، روز عاشورا از روبروی صفه نخل حسینیه کوچک زواره به حرکت در آمده و تا حسینیه بزرگ عزاداری می کنند، گفت:
گفتنی است هیئت سقاها یا سقای دشت کربلا جزیی از هیئت زنجیرزنان حسینیه کوچک زواره بوده که امروزه به دسته بیت الحسین معروف است. 

هادی طحان در ادامه در خصوص برگزاری تعزیه در شهر زواره نیز گفت: از قدیم الایام زواره تعزیه خوانهای معروفی داشته که برای اجرا به شهرهای اطراف می رفتند و حتی در شهر قم نیز تعزیه اجرا می کردند.

وی تصریح کرد: گواه و نشانه قدمت چند ۱۰۰ساله عزاداری در شهر مدینه السادات زواره نیز وجود حسینیه های تاریخی بزرگ و کوچک و مراسم نخل گردانی ۳۰۰ساله آن است.

به گفته این پژوهشگر، عده ای از خادمین و هنرمندان نجار و خراط  که در امر ساخت و مرمت نخل و علم ها که اکثر چوبی بودند، از قدیم الایام فعالیت داشتند و بنام نجار امام حسین(ع) معروف شده که بعدا به فامیل های نجارحسینی شناخته شدند، یا گروهی که طبل عزاداری می زدند بنام طبال حسینی و گروهی چاکرحسینی و ... معروف شدند.

وی ادامه داد: در مورد افرادی که نخل گردانی می کردند نیز باید گفت بزرگ هر طایفه ای پایه ای از نخل را برشانه می گذاشت، در واقع پایه نخل ها، علم ها و گوشواره ها مختص طوایف و گروهای خاصی بود که افتخار نوکری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را داشتند و اینها نشانه هایی از فعالیت گروهای مختلف مردم زواره در عزاداری ها بوده است.

هادی طحان اظهار کرد: حسینیه کوچک زواره که معروف به حسینیه عامه مردم از جمله کاسب ها و آسیابان ها، قصابها، نجارها، پیله وران، لباف ها ، نساج ها، گازرها(رخت شوی ها) و شومال ها(یا شواخی ها؛ کسانی که پارچه ها رو آهار می دادن و پارچه های بافته شده در زواره را کنارجوی آب با وسایل مخصوص صاف و یکنواخت می کردند و محل کارشان شومال خانه نام داشت) و.... بود، همه نشانه اتحاد مردم در عزاداری در صدها سال پیش می باشد.

وی ادامه داد: مردم در گذشته به نخل که نماد تابوت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) بوده است؛ احترام خاص می گذاشتند و صفه نخل محل مقدسی بوده است. حتی برای شفای مریض هم از خاک صفه نخل استفاده می کردند و بنا به اعتقادی که داشتند حاجت روا می شدند و هنگام عبور از روبروی صفه نخل چارپایان نیز(البته برحسب عادت صاحبان خود) توقفی کوتاه می کردند و سواران و عابرین سلامی به امام حسین (ع) می دادند و اکنون نیز چنین اعتقادی بین مردم زواره وجود دارد.

به گفته هادی طحان؛ نذری هیئت ها در گذشته فقط و فقط آبگوشت بوده است.

وی با اشاره به پخت حلیم گندم زواره که به آش امام حسین (ع) معروف بود، نیز گفت: در قدیم مردم نذورات خود را که بیشتر گندم بود را روبروی صفه نخل تحویل مرحوم حسن کریم خادم حسینیه می دادند و وقتی روبروی صفه نخل گندم وجود داشت؛ نشانه پخت آش امام حسین یا حلیم زواره ای بود.

هادی طحان افزود: پس از جمع آوری و بلغور کردن گندم ها و تهیه هیزم و خردکردن هیزم ها توسط مردم وسایل پخت این حلیم مهیا می شد. این آش که از گوشت و استخوان قلم گوسفند و گوساله و گندم تشکیل می شد؛ صبح های جمعه در طول ماه محرم وصفر طبخ می شد و محل طبخ این آش در اتاقی(مطبخ) زیر بازارچه حسینیه بود که پاتیل ها در آن نصب بود و عده ای تا صبح این حلیم یا آش را هم می زدند و سحرگاه آماده و بین مردم توزیع می شد.

انتهای پیام