« كاوشگر 4» كه به همراه اولين محفظه زيستي حامل موجود زنده، در مراسم روز فناوري فضايي رونمايي شده بود در روزهاي پاياني سال 89 همراه با يك عروسك ميمون كه داراي علائم حياتي شبيه‌سازي شده موجود زنده است به فضا پرتاب شد.
به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، با گذشت چند روز از اين ماموريت تصاوير جالبي از روند پرتاب كاوشگر از سوي پژوهشگاه هوافضا منتشر شده كه علاوه بر محموله جالب آن و تصاوير ارسالي از فضا، بازيابي محموله پس از بازگشت از فضا را نشان مي‌دهد.
كاوشگر 4 كه قرار است بر اساس وعده سازمان فضايي ايران، همراه موجود زنده به فضا پرتاب شود، با هدف انجام تحقيقات زيستي و ارسال موجود زنده انسان‌نما به فضا و بازگشت سالم آن، طراحي و ساخته شده است و اين، نخستين گام عملي در اجراي پروژه ملي اعزام فضانورد ايراني به فضاست.
از جمله فناوري‌هاي كليدي در اين طرح مي‌توان به آماده‌سازي و آموزش موجود زنده، طراحي و ساخت محفظه زيستي شامل عايق صوتي، حرارتي و ضربه‌گير و تجهيزات لازم براي تامين اكسيژن و سنجش علائم حياتي موجود زنده، جدايش ملايم موتور و ساير اجزاي جدا شونده به منظور حفظ سلامت موجود و بازيابي سالم محموله از ارتفاعات بالا اشاره كرد.
كاوشگرهاي فضايي، راكت‌هاي عمود پروازي هستند كه براي حمل آزمايشگاه‌هاي فضايي به ارتفاعات بالاي جو غليظ - ارتفاع بين 50 تا 300 كيلومتر - و بازيابي سالم آنها به كار مي‌روند. كاوشگرها كاربردهاي بسياري دارند كه از آن جمله مي‌توان بررسي خواص اتمسفر، آزمايش وسايل كنترلي مورد استفاده در ماهواره‌ها و ماهواره‌برها، كسب اطلاعات هواشناسي و پيش‌بيني هوا، و انجام تحقيقات زيست فضايي و نجوم را نام برد. در حقيقت، محموله‌هاي آزمايشگاه فضايي در كاوشگرها، اجزاي پيچيده سامانه‌هاي فضايي و موجودات زنده را در معرض آزمايش و بررسي قرار مي‌دهند.
در كاوشگر 4 اعزام يك ميمون از نژاد رزوس به ارتفاع 120 كيلومتري و بازيابي سالم آن و فراهم كردن بستر مناسب براي انجام تحقيقات زيست پزشكي فضايي پيش‌بيني شده است.
در اين كاوشگر اولين محفظه زيستي براي پشتيباني حيات در ارسال به فضا طراحي و آزمايش مي‌شود. در تمامي مراحل پرتاب تصاوير محفظه زيستي، علائم حياتي موجود زنده، و داده‌هاي محيطي و علمي مخابره و در جعبه سياه ثبت مي‌شوند. براي حفظ و تضمين سلامت موجود زنده در ارسال به فضا و بازگشت از آن، بايد قابليت اطمينان سامانه‌هاي حامل موجود زنده بسيار بالا باشد؛ از اين رو، تمامي مراحل طراحي، ساخت و آزمايش بايد مطابق با استانداردهاي فضايي خاص سامانه‌هاي سرنشين‌دار صورت پذيرد.
آماده‌سازي و آموزش موجود زنده از جمله مراحل كليدي در اين طرح است. موجود زنده با قرار گرفتن تدريجي در شرايط شتاب و ارتعاش، توانايي تحمل شرايط پرواز واقعي را پيدا مي‌كند.
ميمون به عنوان حيواني آموزش‌پذير، طي مراحل آموزش خود را با شرايط پرتاب انطباق مي‌دهد. آموزش‌هاي پيش‌بيني شده شامل سازگاري موجود زنده با شتاب، ارتعاش و شوك، شرايط سقوط آزاد، سر و صدا و محيط داخلي محفظه زيستي است. آزمايش زير سامانه‌هاي جدا شونده و چترهاي زير سامانه بازيابي نيز از مهمترين بخش‌هاي آزمايش عملكردي است و قابليت اطمينان اين زير سامانه‌ها با تكرار آزمايش‌ها به تاييد مي‌رسد.
انتظار مي‌رود با تلاش پژوهشگران و كارشناسان پژوهشگاه هوا فضا در دستيابي به فناوري ارسال موجود زنده به فضا، برگ زرين ديگري به كارنامه فعاليت‌هاي فضايي ايران اضافه شود.
انتهاي پيام