ذخاير اعلامي كشورهاي اوپك چگونه ارزيابي ميشود؟ ابهامآفريني در ترتيب رتبههاي ايران، ونزوئلا و عراق
باوجود آن كه از يك سال پيش تاكنون كشورهاي عضو اوپك با ارائه آمارهايي كه گهگاه واقعي بودن آنها براساس تعاريف اوپك قطعي نبوده است، براي كسب رتبه دومي ذخاير نفت اوپك تلاش كردهاند، ولي بهگفته مسوولان كشور، ايران با داشتن 150.31 ميليارد بشكه نفت درجا همچنان دومين دارنده ذخاير نفت اوپك بعد از عربستان است. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، رقابت بر سر كسب جايگاه دومي ذخاير نفت اوپك از آنجا آغاز شد كه سال گذشته كشور ونزوئلا با افزايش 73 درصدي ميزان ذخاير نفتي خود و رساندن آن به 172.3 ميليارد بشكه، كشورش را دومين دارنده و ايران را سومين ذخاير اوپك اعلام كرد كه در گزارش دسامبر 2009 ازسوي سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) اين مطلب بهطور رسمي اعلام شد. به عبارت ديگر سازمان اوپك با ارائه نمودارها و جداولي تا پايان سال 2008 ميلادي، اعلام كرد كه عربستان با دارا بودن 264 ميليارد بشكه ذخاير تثبيت شده نفت معادل 25.8 درصد ذخاير نفتي كل جهان، دارنده بزرگترين ذخاير نفتي جهان است. براساس آن گزارش، ونزوئلا از ذخاير نفتي تثبيتشده بيش از 172 ميليارد بشكه (معادل 16.8 درصد كل ذخاير نفتي جهان) برخوردار و دارنده دومين ذخاير نفتي دنيا بالاتر از ايران شمرده شد. پس از آن ذخاير نفتي ايران 138 ميليارد بشكه و معادل 13.4 درصد كل ذخاير نفتي دنيا برآورد شد. البته در همان زمان محمدعلي خطيبي ـ نماينده ايران در اوپك ـ گفت كه براساس تعاريف اوپك، ميزان ذخاير نفت مرسوم اعضا مورد نظر است، درحالي كه ونزوئلا در آخرين اطلاعات رسمي ارسالي به دبيرخانه اوپك، ذخاير نفت غيرمرسوم يعني نفت فوق سنگين خود را نيز جمع بسته و عدد نهايي را اعلام كرده و به اين ترتيب رتبه دوم را به خود اختصاص داده كه با تعاريف اوپك تناقض دارد. اين درحالي بود كه كارشناسان فعال در حوزه اوپك در اهميت ميزان ذخاير توضيح دادند كه بهطور معمول ظرفيت توليد، توان صادرات، سطح تكنولوژي و سپس ميزان ذخاير نفتي كشورهاي عضو اوپك در تعيين جايگاه كشورهاي عضو سازمان كشورهاي صادر كننده نفت موثر است. بهعبارت ديگر شايد در گذشته ميزان ذخاير اعضا خيلي مهم بود، ولي امروزه ميزان ذخاير چندان اهميت ندارد و مساله اصلي در توان توليد و توان صادرات كشورهاست. به گفته آنان بهطور سالانه دبيرخانه اوپك از كشورها ميخواهد كه اطلاعات مربوط به مسائلي ماننده توان توليد، توان صادرات و ذخاير نفتي خود را در جداولي تكميل و آن را ارائه كنند و براساس آن اطلاعات و اخبار سالانه اين سازمان تهيه ميشود. در اين خصوص اگرچه اطلاعات براساس تشخيص كشورها ارسال ميشود، ولي بهاين معنا نيست كه هر كشوري توان توليد و حجم ذخاير را بههر ترتيبي كه خواست ارائه دهد و در بولتن ثبت شود، بلكه دبيرخانه سعي ميكند تاييديه آنها را بگيرد. * * و حالا عراق.. وزير نفت عراق در روز دوشنبه ـ 12 مهر ـ مدعي شد که برآوردهاي جديد نشان ميدهد ذخاير نفت اثبات شده اين کشور يک چهارم افزايش يافته و از 115 ميليارد بشکه به 143.1 ميليارد بشکه رسيده است. به اين ترتيب عراق هم اينک با پشت سر گذاشتن ايران، پس از عربستان سعودي و ونزوئلا به جايگاه سوم کشورهاي نفتخيز جهان صعود خواهد كرد. البته در اين خصوص وزير نفت ايران با بيان اينكه براساس آخرين گزارش كارگروه بازنگري ذخاير هيدرو كربوري كشور، تا پايان شهريور ذخاير نفتي قابل استحصال ايران به 150.31 ميليارد بشكه افزايش پيدا كرده كه با تكميل گزارشها تا پايان سال بيشتر نيز خواهد شد، در پاسخ به سوالي مبني بر اعلام اعداد و ارقام جديد ذخاير نفتي عراق از سوي اين كشور گفت: هر كشوري كه درخصوص ذخاير هيدروكربورياش ادعايي دارد بايد مدارك و مستنداتش را به اوپك ارائه كند كه ما نيز پس از تكميل گزارشهايمان مدارك را براي ارزيابي به اين سازمان ارسال خواهيم كرد. بهاين ترتيب، اين سوال پيش ميآيد كه شرايط نظارت بر اعداد و ارقام كشورهاي عضو اوپك از ميزان ذخاير و حتي توليد آنها چيست؟ و در اين شرايط، بالاخره وضعيت ايران در رتبهگذاري ذخاير اوپك در چه وضعيتي قرار دارد. انتهاي پيام