سال 86 يكي ديگر از سال‌هايي است كه در برنامه چهارم توسعه قرار دارد. دولت عملكرد خود را در اين سال به صورت زير ارزيابي كرده است اين درحالي است كه علي‌رغم پايان يافتن سال 88 گزارش سال‌هاي 87 و 88 تاكنون ارايه نشده است. به گزارش خبر گزاري دانشجويان ايران (ايسنا)؛ معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور، گزارش اقتصادي سال 1386 و نظارت بر عملكرد سه ساله اول برنامه چهارم توسعه در حوزه تربيت بدني و ورزش در جلد دوم (حوزه‌هاي بخشي-1) فصل سي و چهارم كتاب گزارش اقتصادي سال 1386 به شرح زير گزارش داده است: 1- مقدمه ورزش يكي از عمده‌ترين عوامل تربيت همگاني، ارتقاي سلامت جسماني و رواني جامعه و بهبود جامعه‌پذيري افراد است. برهمين اساس سازمان تربيت بدني به عنوان متولي ورزش كشور بر آن است تا با بهره‌مندي از حداكثر ظرفيت قانون برنامه چهارم توسعه كشور و تاكيد بر چارچوب چشم انداز بلند مدت و سياست‌هاي تعيين شده با همكاري نهادهاي ذيربط نسبت به تحقق تكاليف پيش‌بيني شده در اين برنامه اقدام نمايد. وضعيت بخش تربيت بدني در رابطه با چشم انداز، سياست‌هاي كلي و قانون برنامه چهارم به طور خلاصه به شرح زير است: 1- دستيابي به جامعه‌اي برخوردار از سلامت 2- تقويت جايگاه زن در صحنه‌هاي ملي و بين‌المللي ورزشي 3- برنامه‌ريزي در جهت توسعه فضاهاي ورزشي كشور 4- توسعه و تعميم ورزش همگاني و بانوان با هدف عمومي كردن ورزش 5- توجه به ورزش قهرماني و حرفه‌اي در سطح داخلي و بين‌المللي جهت‌گيري‌هاي اصلي بخش در برنامه چهارم توسعه به شرح زير خلاصه مي‌گردد: - گسترش عدالت اجتماعي و بهره‌مندي نقاط مختلف كشور از فضاهاي ورزشي و توسعه ساختارها و زيربناها جهت رشد و توزيع محصولات ورزشي توسط بخش خصوصي و تعاون (ماده 104 بند د و ه) - اصلاح ساختار تربيت بدني به منظور توسعه كمي و كيفي، ترويج فرهنگ ورزشي، تقويت حضور بخش غير دولتي و توسعه امور پژوهشي و تربيت نيروي انساني كيفي (ماده 117) 2- بررسي عملكرد متغيرهاي كليدي ارزيابي برنامه‌اي - سرانه فضاهاي ورزشي روباز و سرپوشيده بخش 68% متر مربع است كه نسبت به هدف پيش‌بيني شده در برنامه 0/82 مترمربع) 83 درصد تحقق داشته است. - نسبت مشاركت د انش آموزان در برنامه‌هاي ورزشي به جمعيت دانش آموزان 6030000 نفر، بيش از هدف پيش‌بيني شده در برنامه بوده و نشان از تحقق 103/6 درصدي دارد (هدف پيش‌بيني شده در برنامه 5815000 نفر بوده است). - ميزان مشاركت دانشجويان در برنامه‌هاي ورزشي در مقايسه با هدف پيش‌بيني شده در برنامه به ميزان قابل توجهي افزايش يافته و معادل 222/4 درصد تحقق را نشان مي‌دهد (هدف برنامه 129262 نفر). - ميزان ساعات تربيت بدني مدارس دو ساعت در هفته بوده كه در مقايسه با هدف پيش‌بني شده در برنامه به ميزان دو ساعت، 100 درصد هدف برنامه تحقق يافته است. - ميزان مشاركت مردان در برنامه‌هاي ورزش همگاني سال 1386 (10586740 نفر) نسبت به سال قبل (11968195 نفر) كاهش رشدي معادل 11/5 درصد داشته كه نسبت به هدف برنامه (12477446 نفر) بيانگر تحقق 84/7 درصدي است. - ميزان مشاركت زنان در برنامه‌هاي ورزش همگاني سال 1386 (4851295 نفر) نسبت به سال قبل (4773805 نفر) رشدي معادل 1/6 درصد را نشان مي‌دهد كه نسبت به هدف پيش‌بيني شده در برنامه به ميزان 3642480 نفر، بيانگر تحقق 133 درصدي است. - جمعيت ورزش قهرماني مردان (3236083 نفر) نسبت به هدف برنامه (3119486 نفر) رشدي معادل 3/7 درصد را نشان مي‌دهد. - مقايسه جمعيت ورزش قهرماني زنان (1645588 نفر) نسبت به هدف برنامه (1564612 نفر) بيانگر رشد 5/1 درصدي است. - تعداد مدال‌هاي كسب شده در بازي‌هاي آسيايي و جهاني نسبت به هدف برنامه (551 مدال) به 946 مدال افزايش يافته است كه نشان از تحقق قابل توجه 171 درصدي دارد. - به دليل اينكه بازي‌هاي المپيك و پارالمپيك هر چهار سال يك بار برگزار مي‌شود و آخرين اين رويدادها در سال 2004 ميلادي (برابر با سال 1383 هجري شمشي) برگزار شده است لذا عناوين هدف كمي رديف‌هاي 12 و 13 تحت عنوان «تعداد مدال‌هاي كسب شده در بازي‌هاي المپيك و پارالمپيك» فاقد عملكرد است. - تعداد باشگاه‌هاي ورزش حرفه‌اي در سال 1386 (72 باشگاه) نسبت به سال ماقبل آن (60 باشگاه) به تعداد 12 باشگاه افزايش نشان مي‌دهد كه نسبت به هدف برنامه (64 باشگاه) نمايانگر تحقق 112/5 درصدي است. - در سال 1386 تعداد ورزشكاران حرفه‌اي (1387 نفر) با رشد 7/5 درصدي نسبت به سال 1385 (1291 نفر) نشانگر تحقق 157/6 درصدي نسبت به هدف پيش‌بيني شده در برنامه (880 نفر) است. 3- ارزيابي نتايج عملكرد تنها بخشي از تكاليف و سياست‌هاي پيش‌بيني شده به مرحله اجرا درآمده است. به معناي ديگر طي سه سال اول برنامه برخي از سياست‌ها بلااقدام باقي مانده است يا حداقل گزارش قابل توجهي در اين خصوص ارايه نشده است. از طرف ديگر، تكاليف مورد عمل قرار گرفته نيز بيشتر جنبه اعتباري داشته (از جمله افزايش سرانه فضاي ورزشي به يك متر مربع و اختصاص يك درصد از اعتبارات دستگاه‌ها به امر ورزش) و مي‌توان گفت سازمان تربيت بدني انگيزه خاصي براي پيگيري و اجراي آنها داشته است. براي نمونه در سال سوم برنامه چهارم توسعه كشور در سازمان تربيت بدني براي "سند نظام جامع ورزش" اقداماتي صورت گرفته (جزء (1) بند "الف" ماده (117)) و ليكن گزارش تحليلي و كاملي از فعاليت‌هاي انجام شده ارايه نگرديده است. همچنين از محل يك درصد اعتبارات اختصاص يافته به بخش ورزش (ريالي و فعاليتي) (بند "ب" ماده 117) و اثرات آن بر اين بخش گزارشي ارا يه نكرده است. گزارش ارزيابي نتايج عملكرد نشانگر پيگيري ضعيف دستگاه‌هاي مرتبط در بخش به ويژه سازمان تربيت بدني (به عنوان متولي بخش) در امر پيگيري تكاليف و سياست‌هاي پيش بيني شده مربوطه كه بيشتر جنبه مديريتي، ايجاد تعامل، ساماندهي و سازماندهي، هماهنگي، برنامه‌ريزي، اصلاح ساختارها و... را دارند، است. درخصوص «عملكرد شاخص‌هاي كليدي بخش (اهداف كمي)» به غير از سه شاخص كه نسبت به اهداف پيش‌بيني شده در برنامه عدم تحقق را نشان مي‌دهند، بقيه شاخص‌ها از عملكرد قابل قبولي در سال 1386 برخوردار بوده‌اند. البته عمده اين شاخص‌ها نشانگر رشد كمي بوده و از نقطه نظر كيفي، آن چنان نشان دهنده وضعيت فعاليت‌هاي بخش ورزش به ويژه اجزاء آن نيست هر چند شاخص "تعداد مدال‌هاي كسب شده در بازي‌هاي آسيايي و جهاني" تاحدودي مي‌تواند به نوعي اين نقيصه را جبران نمايد و از ارتقاي سطح كيفي ورزش به ويژه در بخش قهرماني كه شامل پروسه‌اي از آموزش، مربيان متخصص، اردوهاي آمادگي و اعزام به مسابقات حكايت دارد. ضمن اينكه اختصاص اعتبارات قابل توجه به بخش ورزش طي سال‌هاي اخير نيز تاثيرگذار بوده است. به هر حال با توجه به تحقق و عدم تحقق كامل اهداف تعيين شده در اين گزارش و موارد مندرج در سند توسعه بخشي «تربيت بدني» مسايل و مشكلات را به شرح زير مي‌توان خلاصه نمود: 1- فقدان شبكه ملي اطلاع رساني ورزش و نظام جامع ملي جمع‌آوري، پردازش و توزيع اطلاعات ورزشي 2- عدم پيروي از استانداردهاي خاص در ساخت و ساز اماكن ورزشي و توزيع عادلانه امكانات در كشور 3- وابستگي شديد منابع مالي بخش به درآمدهاي عمومي 4- عدم تمايل بخش خصوصي به سرمايه‌گذاري در ورزش 5- عدم وجود ساختار مديريتي مناسب ورزش با مقتضيات ورزش 6- عدم ايفاي نقش كامل سازمان تربيت بدني به عنوان متولي بخش ورزش در عرصه‌هاي دولتي و غير دولتي علي‌رغم داشتن اين داعيه. مي‌بايست سازمان مذكور به انجام يك آسيب شناسي دقيق در اين خصوص اقدام نمايد و محدوديت‌ها و تنگناها را از ابعاد مديريتي و قانوني شناسايي و براي رفع آنها اقدامات لازم را به عمل آورد. 4- ارايه پيشنهادهاي لازم به منظور بهبود عملكرد برنامه 1- اصلاح و تصويب نهايي «سند راهبردي نظام جامع ورزش» با توجه به نقطه نظرات و ديدگاه‌هاي روز 2- ايجاد نظام جامع اطلاع رساني 3- تهيه و تصويب شاخص‌ها و استانداردهاي ورزشي و فني به منظور توزيع عادلانه امكانات ورزشي 4- كمك و تقويت بخش خصوصي براي حضور در عرصه‌ها و فعاليت‌هاي ورزشي به ويژه در بخش‌هاي قهرماني و حرفه‌اي، ساخت فضاهاي ورزشي، توليد تجهيزات ورزشي 5- تنوع بخشي منابع مالي بخش 6- توجه به ورزش‌هاي پايه به ويژه در سطوح مدارس، روستاها، نونهالان، نوجوانان و جوانان از طريق هماهنگي بيشتر با وزارتخانه‌هاي ‌آموزش و پرورش، علوم، تحقيقات و فناوري، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي 7- اصلاح ساختار سازماني، مديريتي و قانوني بخش 8- ايجاد تعامل بيسشتر و هماهنگ‌تر توسط سازمان تربيت بدني به عنوان متولي بخش تربيت بدني با دستگاه‌ها و نهادهاي ذيربط در بخش و ساير دستگاه‌هايي كه به نوعي تكاليف و سياست‌هايي براي آنها در برنامه جهت تحقق اهداف بخش تربيت بدني پيش‌بيني شده است. به ويژه وارت مسكن و شهرسازي، شوراهاي اسلامي شهر و روستا، نهادهاي عمومي غير دولتي، شهرداري‌ها، دهداري‌ها، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان ثبت اسناد و املاك كشور، تشكل‌ها و بخش‌هاي خصصوي و باشگاه‌هاي ورزشي و وزارت امور اقتصادي و دارايي 9- ايجاد ارتباط بيشتر با مراكز علمي - تحقيقاتي و دانشگاه‌ها در جهت علمي‌تر كردن فعاليت‌هاي ورزشي 10- توجه ويژه به آموزش‌هاي تخصصي ورزشي و ارتقاي دانش مربيان داخلي با استفاده از مراكز علمي داخلي و خارجي و بهره‌مندي از متخصصان و مربيان خارجي مجرب و كارآزموده 11- اولويت‌بندي صحيح در اعزام تيم‌ها براي مسابقات برون مرزي و بين‌المللي با هدف بهره‌برداري حداكثر از مسابقات به ويژه از نظر نتايج (مدال و كسب تجربه) به منظور جلوگيري از اتلاف منابع و اعتبارات 12- توجه به مسايل فرهنگي در حوزه ورزش براي سالم‌سازي محيط ورزش (تماشاگر، ورزشكار، مربي) 13- هدايت منابع و كمك‌هاي مالي دولت به سمت و سوي توسعه و گسترش ورزش همگاني با هدف سالم‌سازي جامعه انتهاي پيام