به گزارش ایسنا، پزشکی ایران، امروز زبانزد دنیاست و توان تکنیکی جامعه پزشکی کشورمان در بسیاری از حوزه‌ها اگر از دنیا بالاتر نباشد، پایین‌تر هم نیست و چه بسا که در بسیاری از حوزه‌ها از دنیا بهتر هستیم و این موضوع در کنگره‌ها و تعاملات علمی قابل مشاهده است؛ این افتخارات در شرایطی است که نظام سلامت کشور با مشکلاتی دست به گریبان است و هرچند قسمت عمده‌ای از این اشکالات به ساختار اقتصاد سلامت و برخی سیاستگذاری‌های نادرست در ادوار مختلف مربوط می‌شود، اما نهایتا مجموع نقایص این سیستم اغلب بر کادر بهداشت و درمان که در خط مقدم ارایه خدمت هستند، سرشکن می‌شود؛ معضلی که رییس کل سازمان نظام پزشکی ریشه آن را در پایین نگه داشتن سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی و نهایتا هم نارضایتی ارایه دهنده و گیرنده خدمات در حوزه سلامت می‌داند.
دکتر محمد رییس‌زاده - رییس کل سازمان نظام پزشکی، با حضور در ایسنا؛ ضمن تبریک ایام دهه فجر و سلام و صلوات به روح امام، شهدا و شهدای جامعه پزشکی، در تشریح دستاوردهای انقلاب در نظام سلامت و لزوم حفظ این افتخارات، گفت: قطعا دستاوردهای جامعه پزشکی در حوزه بهداشت و درمان چه در بحث نیروی انسانی تخصصی و چه در حوزه ارایه خدمات، بستر شبکه بهداشت و درمانی و چه در حوزه توانمندی علمی و عملی، فصل بسیار مفصلی است و در بسیاری از موارد در حد اعجاز است؛ دنیا هم به این موضوع صحه گذاشته است و شاخص‌های رسمی بین‌المللی نیز آن را تایید می‌کند.
وی، آموزش و تربیت نیروی تخصصی علمی و باکیفیت را اصل و ستون خیمه بهداشت و درمان کشور خواند و گفت: در حضور نیروی تخصصی و فوق تخصص مجرب و ماهر است که می‌توان تجهیزات، علم و شبکه و اقتصاد سلامت را به کار گرفت و خدمت را ارایه داد. در این حوزه پیشرفت‌های بسیار چشمگیری داشته‌ایم و باید ببینیم کجا بودیم و به کجا رسیدیم. اگر کسی می‌خواهد این سیر را ارزیابی کند نباید مقطع فعلی را با شاخص‌های مقطعی بسنجد، بلکه باید سیر را در نظر گرفت.
بیش از ۱۷۰هزار پزشک در کشور
رییس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه در ۴۵ سال گذشته یعنی حدود سال‌های ۵۷ و ۶۲، جمعا ۱۳ هزار پزشک داشتیم و همچنین پنج هزار پزشک خارجی در کشور حضور داشتند. البته کلمه «پزشک» در کشور ما با برخی از کشورهای دنیا کاملا متفاوت است؛ به همین دلیل نیز آماری که برخی‌ها از بیرون حوزه سلامت درباره سرانه پزشک و جمعیت می‌دهند را مخدوش می‌دانیم. پزشک از نظر ما یعنی پزشک عمومی که با بیش از هفت سال آموزش و با کیفیتی خوب فارغ‌التحصیل می‌شود.
تقریبا به آمار بیش از ۱۷۰هزار پزشک رسیده‌ایم و بیش از ۶۰هزار دانشجوی پزشکی نیز در حال تحصیل داریم. یعنی طی ۴۵ سال گذشته، تعداد پزشکان کشور بیش از ۱۳ برابر شده است.
رشد بیش از ۱۳ برابری تعداد پزشکان
وی در این باره افزود: درباره آمار پزشکان کشور، طبق اعداد نظام پزشکی تقریبا به آمار بیش از ۱۷۰هزار پزشک رسیده‌ایم و بیش از ۶۰هزار دانشجوی پزشکی نیز در حال تحصیل داریم. یعنی طی این ۴۵ سال با وجود اینکه جمعیت تقریبا ۲.۵ برابر شده، تعداد پزشکان کشور بیش از ۱۳ برابر شده است. البته در حوزه تخصصی و فوق تخصصی ارقام جالب‌تر است. در اوایل انقلاب اسلامی، ۵هزار پزشک متخصص برای یک جمعیت ۳۶ میلیون نفری داشتیم و اکنون بیش از ۵۵ هزار متخصص در کشور داریم که در مقابل رشد ۲.۵ برابری جمعیت، تعداد متخصصان ۱۰ برابر شده است. این رشد آماری در فوق تخصص‌ها نیز بسیار بیشتر است به عنوان مثال در متخصص‌های خانم در اوایل انقلاب سه پزشک خانم فوق تخصص داشتیم اما اکنون بیش از ۱۶۰۰ نفر خانم در رشته‌های مختلف فوق تخصصی در کشور فعال هستند.
افزایش ۳۵ برابری تعداد پزشکان متخصص خانم در کشور
او با بیان اینکه تعداد دانشکده‌های آموزش پزشکی نیز از حدود ۷ دانشکده آن زمان به حدود ۷۰ دانشکده آموزش پزشکی در حال حاضر رسیده است، افزود: همچنین در حوزه متخصص‌های خانم باید گفت که در اوایل انقلاب ۷۷۴ خانم متخصص در رشته‌های مختلف داشتیم که این رقم اکنون به بالای ۲۲هزار پزشک خانم رسیده است؛ یعنی ۳۵ برابر شده است. در رشته‌های تخصصی‌تر نیز آمار بسیار قابل توجه است؛ به عنوان مثال در اوایل انقلاب ۱.۲ جراح اعصاب به ازای هر میلیون نفر جمعیت داشتیم؛ این درحالیست که بر اساس شاخص‌های جهانی به ازای هر میلیون نفر جمعیت باید ۴.۵ متخصص جراحی مغز و اعصاب داشته باشیم و میانگین جهانی نیز تقریبا ۶ جراح مغز و اعصاب به ازای هر میلیون نفر جمعیت است. در کشورهای همسایه ما مانند ترکیه این عدد اکنون نزدیک به ۱۳ – ۱۴ است و در کشوری مانند آمریکا ۱۰ – ۱۱ است. اکنون ما در کشور به آمار ۱۳ جراح مغز و اعصاب به ازای هر میلیون نفر جمعیت رسیده‌ایم؛ یعنی سه برابر توصیه سازمان جهانی بهداشت، دو برابر نرم جهانی و بیش از کشورهایی مانند آمریکا.
وی ادامه داد: همچنین در سال‌های ابتدایی انقلاب شاید دو یا سه مرکز آموزش جراح مغز و اعصاب در کشور فعال بود؛ این در حالیست که اکنون ۳۵ مرکز آموزش دستیار جراحی مغز و اعصاب در کشور داریم. بنابراین این رشد کمی بوده که در اکثر شاخص‌ها چه شاخص‌های تخصصی، چه پزشکی عمومی و چه فوق تخصصی اتفاق افتاده و رشد کمی نیروی انسانی تخصصی در حوزه‌های مختلف ۱۰ برابر و بیش از آن بوده است و البته با کیفیتی که قطعا مثال زدنی است. یعنی این افزایش کمیت با کیفیت فوق‌العاده خوبی همراه بوده است و به همین دلیل نیز پزشکی ایران در دنیا سربلند است و پزشکان عمومی و جراحان و متخصصان در رشته‌های مختلف کیفیت‌شان بسیار بالاست.
پزشکی ایران زبانزد دنیا
رییس کل سازمان نظام پزشکی با تاکید بر اینکه دنیا نیز بر این رشد کمی و کیفی نیروی انسانی تخصصی کشور صحه گذاشته، افزود: فدراسیون بین‌المللی اعتبار بخشی آموزش پزشکی که آموزش پزشکی را در کشورهای مختلف ارزیابی می‌کند، نه تنها آموزش پزشکی را در ایران تایید کرده بلکه ایران را به عنوان ارزیاب منطقه‌ای WFME نیز انتخاب کرده است. در مجموع این سقف کاری بود که جامعه پزشکی می‌توانست انجام دهد و انجام داد. در این میان نیز اگر برخی معتقدند که نیاز کشور به پزشک، بیش از این تعداد است، در پاسخ باید گفت که ما هر چه توانستیم انجام دادیم و جامعه پزشکی ما چه به لحاظ رشد کمی و چه کیفی در دنیا زبانزد است، زیرساخت‌ها را ایجاد کنید، بیش از این نیز انجام خواهد شد.
او با بیان اینکه حوزه بهداشت و درمان و جامعه پزشکی کشورمان با کمتر حوزه‌ای قابل مقایسه است و این دستاورد بسیار بزرگی است، ادامه داد: در علم پزشکی نیز وضعیت کشورمان همین طور است؛ به طوری که اکنون برای هیچ رشته تخصصی و فوق تخصصی نیازی به اعزام به خارج از کشور نداریم. البته طبیعتا ارتباطات با دنیا برای همه کشورها مطرح است؛ اما در مجموع همه رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی لازم برای کشور را در همه شاخه‌ها داریم و در داخل کشور نیز آموزش می‌دهیم؛ این درحالیست که در گذشته در برخی از حوزه‌ها آموزش نداشتیم و باید در خارج از کشور تخصص دریافت می‌شد. بنابراین از لحاظ علمی و آموزش علمی خودکفا شدیم. در حوزه درمان و شبکه بهداشت نیز خودکفا شدیم و اکنون سطح علمی جامعه پزشکی ما در خیلی از حوزه‌ها همسطح پیشرفت‌ها و مرز علم در دنیاست. توان تکنیکی جامعه پزشکی کشورمان نیز قطعا در خیلی از حوزه‌ها اگر از دنیا بیشتر نباشد، پایین‌تر هم نیست و البته در بسیاری از حوزه‌ها از دنیا بهتر هستیم؛ این موضوع در کنگره‌ها و تعاملات علمی قابل مشاهده است.
عبور از مرز خودکفایی و تامین نیازهای پزشکی سایر کشورها
رییس کل سازمان نظام پزشکی به شبکه بهداشت و درمان کشور و خانه‌های بهداشت تا دورافتاده‌ترین نقاط اشاره کرد و افزود: گسترش شبکه بهداشت و درمان و خدمات آن نیز در دنیا کم نظیر است و رشد خوبی داشت؛ هرچند طی سال‌های اخیر این شبکه مقداری تضعیف شده اما این ساختار وجود دارد. بنابراین در ساختار بهداشت و درمان، رشد کمی و کیفی نیروی انسانی، در خودکفایی آموزش پزشکی، توانمندی‌های تکنیکی و خودکفایی در درمان، طی ۴۵ سال گذشته حقیقتا جامعه پزشکی بسیار بسیار خوب عمل کرد و از مرز خودکفایی هم گذشتیم؛ به طوری که می‌توانیم نیازمندی‌های سایر کشورها را نیز برطرف کنیم؛ شاهد این مدعا هم آن است که بسیاری از بیماران از کشورهای دیگر برای درمان به ایران می‌آیند و بسیاری از پزشکان ما نیز در کشورهای دیگر حضور می‌یابند و موفق و زبانزد هستند.
وی با بیان اینکه البته این افتخارات و دستاوردهای بسیار ارزشمند با همکاری سایر حوزه‌های علمی در کشور بوده است؛ گفت: این افتخار و دستاورد متعلق به همه شاخه‌های علم است و متعلق به همه دانشمندان وهمه حوزه‌های کشور است. جامعه پزشکی خوب توانسته از کمک سایر بخش‌ها استفاده کند و به این قله برسد؛ قطعا اگر حمایت‌ها و نوع نگاه حاکمیت و حمایت دولت‌ها و رسانه‌ها و سایر علوم و مهندسین نبود، این دستاورها حاصل نمی‌شد.
رییس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه تاکید دارم و به جرات می‌گویم که جامعه پزشکی و حوزه بهداشت و درمان کشور به هیچ عنوان نباید بدهکار جلوه داده شود، افزود: قطعا اشکالاتی وجود دارد و این اشکالات نیز مربوط به همه حوزه‌هاست و تنها مختص جامعه پزشکی نیست. توقع‌مان آن است که مردم، مسوولان و رسانه‌ها بعد از این همه تلاش و افتخارآفرینی، در مجموع جامعه پزشکی را بدهکار ندانند؛ هرچند اشکالاتی هست اما شرایط اینگونه نیست که به عنوان مثال مسوولی بیاید و بگوید که در این ۴۵ سال چکار کردید؟ این حرف را مطلقا قبول ندارم. نظام در حوزه سلامت به خوبی زیرساخت‌ها را طراحی کرده و رشد صورت گرفته است؛ به طوری که اکنون برخی از مجموع فرایندهای درمانی در کشور در دنیا بی‌نظیر است. در کل در کیفیت فرایند و ارایه خدمت، قیمت، سرعت و بستر و دسترسی به ارایه خدمت در بعضی از اقدامات درمانی، خدمات‌مان در دنیا نظیر ندارد.
کارهای بزرگی که نباید عادی شود
اکنون برخی از مجموع فرایندهای درمانی در کشور در دنیا بی‌نظیر است. در کل در کیفیت فرایند و ارایه خدمت، قیمت، سرعت و بستر و دسترسی به ارایه خدمت در بعضی از اقدامات درمانی، خدمات‌مان در دنیا نظیر ندارد. وی در این باره ادامه داد: در کشور ما ارایه یک خدمت پزشکی بسیار پیچیده، با هزینه‌ای بسیار کم و فرایند بسیار ساده و با سرعت زیاد انجام می‌شود؛ این موضوع نباید عادی شود و فکر کنیم تصادفی است؛ چراکه اگر قیمت و ارزش این کار را ندانیم ممکن است به این کار ظلم کرده، آن را تخریب کرده و بر زمین زنیم. بنابراین اگر ارزش کار را ندانیم این خطر وجود دارد که آن خدمت را از دسترس خارج کنیم. به طوری که اکنون در برخی از حوزه‌های فوق تخصصی پیشرفته داریم دچار این عارضه می‌شویم.
رییس‌زاده با تاکید مجدد بر اینکه علیرغم همه مشکلات، تحریم‌ها و شرایط جنگی کشور در دوران دفاع مقدس، حقیقتا در حوزه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، رشدمان عادی نبوده و نسبت به نوسانات طبیعی خیلی بیشتر بوده و باعث افتخار کشور است. طبیعتا اشکالاتی هم وجود دارد و در این زمینه رسانه می‌تواند کمک کند که این تصویر واقعی و غالب یک تصویر افتخارآمیز باشد. به عنوان مثال در حوزه پیوند اعضا باید گفت که بیش از ۷هزار پیوند کبد، بیش از ۵۰هزار پیوند کلیه و بیش از ۲۳۰ عمل موفق پیوند قلب اطفال در کشور انجام شده است. این‌ها کارهای بزرگی است و هر کشوری توانمندی این ساختار و هماهنگی را ندارد. قطعا اگر در کشورهای اطراف و منطقه، پیوند کبد انجام می‌شود، منشاء و آموزش آن در ایران بوده است.
وی به سایر پیشرفت‌های حوزه پزشکی و همچنین دارویی و تجهیزات پزشکی اشاره کرد و در پاسخ به اظهاراتی مبنی بر اینکه بیمارستان‌ها قبرستان تجهیزات پزشکی شده‌اند، گفت: در حوزه تجهیزات شاید به دلیل تحریم‌ها مقداری از دنیا عقب باشیم، اما با این حال نیز تجهیزات تولیدی کشور قابل قبول است. همچنین اینطور نیست که بیمارستان‌ها قبرستان تجهیزات پزشکی باشند. ممکن است به دلیل افزایش قیمت‌ها و نوسانات ارزی مراکز درمانی به پایانه تجهیزات مستهلک تبدیل شده باشند که بی‌تردید لازم است نوسازی شوند و متناسب با شان مردم به روزترین تجهیزات را در اختیار داشته باشیم.
خشونت علیه جامعه پزشکی، درمان شود
رییس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به سوال ایسنا درباره برخی خشونت‌ها علیه جامعه پزشکی با وجود تلاش‌ها و افتخارآفرینی‌های بسیار در کشور، گفت: خشونت علیه جامعه پزشکی موضوع مهمی است که باید درمان شود؛ چراکه نهایت آسیب این موضوع به سلامتی مردم بازمی‌گردد و مردم در گرفتن خدمات دچار مشکل خواهند شد. این موضوع پدیده‌ای است که باید مدیریت شود و در دو سه موضوع ریشه دارد؛ قوانین در این مورد یا ضعیف‌اند، یا بازدارندگی لازم را ندارند، یا به‌درستی اجرا نمی‌شوند؛ در مجموع کادر بهداشت و درمان به لحاظ حقوقی و قضایی و انتظامی خوب حمایت نمی‌شوند.
وی به ماجرای ضرب و شتم یک پرستار در یکی از شهرهای استان خوزستان و از دست دادن چشم این پرستار اشاره کرد و گفت: این درحالیست که پیگیری حقوقی این کار را به خود پرستار محول می‌کنند؛ این درحالیست که کادر بهداشت و درمان توان پیگیری حقوقی موضوع را ندارند و خیلی اوقات از خیر آن می‌گذرند؛ چراکه اصلا فرصت انجام آن را ندارند. کادر درمان باید امنیت جانی داشته باشند، چرا که بدون امنیت، خدمت‌رسانی به بیماران ممکن نخواهد بود. دانشگاه‌ها و واحدهای حقوقی باید با جدیت تمام، موارد خشونت علیه کادر درمان را پیگیری کرده و از حقوق صدمه‌دیدگان دفاع کنند.
سرشکن نقایص سیستم بهداشت و درمان بر دوش جامعه پزشکی
رییس‌زاده نقایص زیرساخت‌های بهداشت و درمان را از دیگر عوامل موثر در خشونت علیه جامعه پزشکی خواند و افزود: نیرو کم است، تجهیزات مشکل دارند و در مراکز درمانی ازدحام است؛ با وجود این اشکالات اگر به هر دلیلی رسیدگی به بیمار به خوبی انجام نشود همه آن اشکالات بر کادر بهداشت و درمانی که در خط مقدم ارایه خدمت هستند، سرشکن می‌شود؛ درحالی که بسیاری از اشکالات لجستیکی و فرایندی و مباحث دیگر است و ربطی به ارایه دهنده خدمت ندارد و متاسفانه تمام نارسایی‌های سیستم بهداشت و درمان، در نهایت بر دوش کادر سلامت سنگینی می‌کند.
بسیاری از اشکالات لجستیکی و فرایندی و مباحث دیگر است و ربطی به ارایه دهنده خدمت ندارد و متاسفانه تمام نارسایی‌های سیستم بهداشت و درمان، در نهایت بر دوش کادر سلامت سنگینی می‌کند. وی به قتل پزشک یاسوجی (مرحوم دکتر داودی) نیز اشاره کرد و در این باره افزود: نکته دیگر آن است که نباید رابطه مردم با جامعه پزشکی را مخدوش کنیم. معتقدم هر رسانه‌ای، هر تریبونی و هر زبانی که باعث شده این حرمت بین مردم و جامعه پزشکی مخدوش شود، در این قتل سهیم است. این خطای محاسباتی را چه کسی به آن فرد القا کرده است؟ باید آگاهی بخشی کنیم و ارتباط و اعتماد متقابل بین مردم و جامعه پزشکی را تحکیم کنیم نه تضعیف. با وجود برخی مشکلات، کسی حق ندارد این رابطه مقدس مردم و جامعه پزشکی را تحقیر کند؛ غیر از این باشد، ظلم به جامعه پزشکی و مردم است و اگر حادثه‌ای مثل یاسوج رخ دهد در پیشگاه خداوند باید پاسخگو باشند.
سهم پایین سلامت از GDP ریشه بسیاری از مشکلات بهداشت و درمان کشور
رییس کل سازمان نظام پزشکی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به سوال ایسنا درباره سهم سلامت از GDP (تولید ناخالص ملی) و ریشه بسیاری از فرسودگی‌های نظام سلامت در پایین بودن این سهم، گفت: نمودار سیر سهم سلامت از GDP حاکی از آن است که این سهم تقریبا از بیش از «پنج» در سال‌های دهه ۹۰ به حدود ۷.۸ در سال ۹۴ رسیده است و متاسفانه اکنون زیر چهار درصد است؛ بنابراین سهم سلامت از GDP نصف شده و این ریشه بسیاری از مشکلات در حوزه سلامت کشور است. اگر پرداختی از جیب مردم زیاد شده، اگر پرداخت‌های نامتعارف زیاد شده، اگر مردم در مراکز درمانی خشمگین و ناراضی هستند، اگر کادر بهداشت و درمان ناراضی هستند، اگر مهاجرت‌های جغرافیایی و شغلی در جامعه پزشکی شکل گرفته، اگر کیفیت خدمات دارد در برخی موارد کاهش می‌یابد و اگر در برخی موارد ریسک پذیری کادر درمان کاهش یافته و زیر بار درمان‌های پرخطر نمی‌روند و در مجموع خدمت گیرنده و ارایه دهنده خدمت ناراضی و مجموعه مسوولان حاکمیتی هم ناراضی هستند این ریشه در این قصه دارد و به شکلی غیرقانونی سهم سلامت از GDP را زیر یک دوم آورده‌ایم.
وی افزود: پایین آوردن سهم سلامت از GDP خلاف قانون و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری است؛ چراکه طبق سیاست‌های کلی نظام سلامت، سهم سلامت از GDP باید از میانگین منطقه بالاتر باشد. حال گروه بی‌طرفی بیایند بررسی کنند که سهم سلامت کشور ما نسبت به منطقه چطور است. در حدود ۱۴ سال گذشته دولت‌ها این موضوع را رعایت نکردند و حتی نمی‌خواهند آن را قبول کنند. این برای آینده کشور، برای سیر پیشرفت پزشکی کشور، برای سلامت و بهداشت و درمان کشور و برای سامانه‌ها و زیرساخت‌های بهداشت و درمان کشور خطرناک است. اگر این زیرساخت‌ها فروبریزد یا منجر به فساد در حوزه سلامت کشور شود، درست کردن آن به این راحتی نخواهد بود و حتما در آینده آن افراد و مسوولانی که با بی‌تدبیری این ظلم را به مردم و سلامت مردم کردند، باید جوابگو باشند. هر مسوولی، هر دولتی و هر کارشناسی در هر جا که به ناحق این ظلم را به جامعه پزشکی و سلامت مردم کرده است در مرگ و میرها و عوارض ناشی از این نابسامانی‌ها دخیل و سهیم است.
بعد از کرونا با جامعه پزشکی چه کردیم؟
وی با اشاره به شرایط فعلی نظام سلامت و برخوردها با جامعه پزشکی، ادامه داد: بعد از کرونا و جانفشانی‌های کادر سلامت، با جامعه پزشکی چه کردیم؟ فرض کنید حادثه دیگری مانند کرونا رخ دهد، به جد می‌گویم که توانمندی حوزه سلامت کشور مانند سال ۹۸ نخواهد بود؛ چراکه در رسانه‌ها و تریبونهای مختلف، برخوردها با جامعه پزشکی نامناسبت و ناشایست بود و قله آن نیز این بود که یک پزشکی که واقعا بی‌تقصیر بوده با گلوله می‌کشند و با چاقو گردنش را می برند. چرا؟
رییس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه افزود: کدام قشر را در کشور سراغ دارید که ۹ تا ۱۰ ماه نسیه کار کند؟ یک سوپرمارکت چند ماه حاضر است نسیه دهد، آن هم با همان قیمت اولیه و با کسورات بسیار؟ چرا این اجحاف در حق جامعه پزشکی می‌شود؟ از طرف دیگر، کدام قشر است که آخر هر ماه و به صورت علی الحساب مالیات از وی کسر شود؟ این غیرقانونی است. مالیات به صورت سالانه تعریف شده است و کسر ماهانه ۱۰ درصد علی الحساب از اعضای کادر بهداشت و درمان غیر قانونی است.
۱۷ هزار داروخانه حداقل ۱۷هزار میلیارد تومان از بیمه تامین اجتماعی و سازمان هدفمندی یارانه‌ها طلب دارند. چک بسیاری از آنها برگشت خورده و حساب آنها بسته شده است و نمی‌توانند داروی جدید از پخش بگیرند. رییس‌زاده همچنین به تاخیرهای بیمه ها در پرداخت مطالبات جامعه پزشکی اشاره کرد و گفت: بیمه‌ها چندین ماه است که مطالبات داروسازان را پرداخت نکرده‌اند، ۱۷ هزار داروخانه دچار مشکل هستند و چک‌هایشان برگشت خورده است؛ این حق الناس است و این درحالیست که بیمه‌ها هیچ جریمه‌ای هم پرداخت نمی‌کنند. اگر همان داروخانه یک روز حق بیمه کارمندش را رد نکند، بیمه جریمه‌اش می‌کند. اما چندین میلیون و میلیارد پول آن داروخانه را ۹ ماه و بیشتر نمی‌دهند و پاسخگو هم نیستند.
او گفت: ۱۷ هزار داروخانه حداقل ۱۷هزار میلیارد تومان از بیمه تامین اجتماعی و سازمان هدفمندی یارانه‌ها طلب دارند. چک بسیاری از آنها برگشت خورده و حساب آنها بسته شده است و نمی‌توانند داروی جدید از پخش بگیرند. بیش از ۹ ماه است که ۱۱۰۰ میلیارد تومان نیز مطب‌ها از تامین اجتماعی طلب دارند؛ چه کسی حاضر است خدمتی را که ارایه داده ۹ ماه بعد پولش را بگیرد؟ ما چه کردیم با جامعه پزشکی؟ این چنین شرایطی منجر به این خواهد شد که اگر روزی حادثه‌ای دیگر پیش آید، این توانمندی و این ساختار و شور و شوق ممکن است دیگر در جامعه پزشکی وجود نداشته باشد و دود آن به چشم مردم خواهد رفت. به جامعه پزشکی ظلم نکنیم.
کمتر از ۱۰ درصد صورت‌حساب‌های بیمارستانی، دستمزد پزشک است
رییس کل سازمان نظام پزشکی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به سوال ایسنا درباره قیمت خدمات پزشکی در ایران نسبت به سایر کشورها، تعرفه‌های پزشکی و در عین حال لزوم تقویت بیمه‌ها جهت افزایش و عمق پوشش‌های بیمه‌ای، گفت: در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی بحث «قیمت تمام شده» خدمات مطرح است. این قیمت تمام شده، تمام موارد مورد لزوم در اعمال را شامل می‌شود؛ از جمله بستری، تجهیزات و لوازم مصرفی، اتاق عمل، دستمزد نیروی انسانی، حق الزحمه جراح، استهلاک سرمایه، سود سرمایه و ... مجموع این موارد، قیمت تمام شده یک عمل جراحی را تشکیل می‌دهد که کار کارشناسی دشواری نیز هست. قیمت تمام شده خدمات نیز در کشور مشخص و موجود است. در عین حال مردم باید بدانند که کمترین جزء قیمت تمام شده خدمات، دستمزد کادر جامعه پزشکی است؛ به طوری که در حال حاضر زیر ۱۰ درصد صورت حساب‌های بیمارستانی، دستمزد پزشک است و گاهی برخی تصور می‌کنند که کل صورت حساب، پول پزشک و جراح است.
کسورات و تاخیرهای چندماهه در پرداخت تعرفه‌های پزشکی
او همچنین گفت: متاسفانه در طی این سال‌ها به دلیل فریز کردن K حرفه‌ای که دستمزد اعضای جامعه پزشکی و ویزیت است، سهم جامعه پزشکی در این صورت حساب به زیر یک دهم رسیده است. این درحالیست که قیمت تجهیزات، تورم، مواد مصرفی، غذای بیمار، هتلینگ و سایر موارد رشد پیدا کرده و در طرف مقابل نیز دستمزد مربوط به جامعه پزشکی و جراحی را طی سال‌ها فریز کردیم و برخی سال‌ها رشد K حرفه‌ای صفر بوده است. در برخی سال‌ها، در شرایطی که ۲۰ تا ۳۰ درصد رشد تورم بوده، رشد ویزیت ۵ درصد بوده و این منجر به آن شده که نقش سایر هزینه‌ها در صورت حساب مراکز درمانی بالا رود و نقش دستمزد جامعه پزشکی از حداقل هم پایین‌تر باشد؛ به طوری که در برخی موارد اصلا ارایه خدمت به صرفه نیست!.
در حال حاضر تفاوت قیمت تمام شده خدمات پزشکی با قیمت مصوب اجرایی بالای ۱۰۰ درصد است و همین تعرفه حداقلی هم با تاخیرهای چند ماهه و با کلی کسورات پرداخت می‌شود. وی همچنین به قیمت مصوب خدمات پزشکی ابلاغی دولت در هر سال نیز اشاره کرد و گفت: دولت هر سال تعرفه مصوب برای بخش دولتی و خصوصی را ابلاغ می‌کند؛ این درحالیست که تفاوت قیمت تمام شده با قیمت مصوب، دستوری، ابلاغی، اجباری و اجرایی (که اگر از آن تعدی و تخلف شود، تعزیرات ورود می‌کند)، در حال حاضر با حذف ارز ترجیحی، رشد تورم و فریزکردن خیلی از اجزای تعرفه، بالای ۱۰۰ درصد است. یعنی خدمتی ارایه می‌شود که به عنوان مثال ۱۰ میلیون تومان قیمت آن خدمت است اما تعرفه مصوب چهار میلیون تومان است. مشخص است که چنین وضعیتی منجر به اشکال می‌شود و ناشی از همان کاهش سهم سلامت از GDP است و از طرفی هم همین تعرفه حداقلی هم با تاخیرهای چند ماهه و با کلی کسورات پرداخت می‌شود.
لزوم افزایش سهم بیمه‌ها در پرداخت قیمت واقعی خدمات پزشکی
رییس کل سازمان نظام پزشکی با تاکید بر اینکه سهم بیمه‌ها از پرداخت درصد قیمت واقعی خدمات پزشکی باید افزایش یابد، گفت: افزایش تعرفه به معنای آن است که بیمه‌ها سهم بیشتری از قیمت واقعی خدمات را پرداخت کنند. باید به تعادل منابع و مصارف بیشتر توجه شود. هر چه این تعرفه بالا رود پرداختی از جیب مردم و فشار به مردم کمتر است و پرداخت‌های غیرمتعارف کمتر خواهد بود. بنابراین وقتی می‌گوییم تعرفه به قیمت واقعی نزدیک شود، یعنی بیمه‌ها باید پرداخت قسمت بیشتری را متقبل شوند.
وی گفت: در شرایط تعرفه‌های غیرواقعی، آن جایی که نظارت وجود داشته باشد، هزینه‌ها از جیب جامعه پزشکی پرداخت و جامعه پزشکی دچار استهلاک می‌شود و نهایتا هم به کاهش کیفیت و یا حتی عدم ارایه خدمت دچار می‌شود. جامعه پزشکی هم یک تاب‌آوری دارد و تا چه زمانی می‌تواند سوبسید بدهد؛ آنجایی هم که نظارت نیست متاسفانه از گرده مردم کشیده می‌شود. در مجموع شرایط تعرفه‌های غیرواقعی به صورتی است که در بیمارستان‌های دولتی اگر تخت را تعطیل کنند، به نفع بیمارستان است و هر مریضی که الان روی تخت دولتی می‌خوابد آن بیمارستان دارد ضرر می‌دهد! عددهای این موضوع نیز مشخص است چراکه بیمه حدودا یک چهارم قیمت‌های واقعی را پرداخت می‌کند. در بخش خصوصی هم دارد همین طور می‌شود. بنابراین ریشه مشکلات مالی و ارتباطی که در جامعه پزشکی وجود دارد مربوط به استاد و جراح و پزشک نیست؛ بلکه اقتصاد سلامت و بیمه سلامت بیمار است و این اشکالات رخ می‌دهد.
رییس کل سازمان نظام پزشکی با تاکید مجدد بر اینکه تمام تعرفه به معنای دستمزد پزشک نیست، افزود: ۶۸ درصد تعرفه اجزاء تورمی است و باید با تورم افزایش یابد و اصلا ربطی به حقوق جامعه پزشکی ندارد. ۳۲ درصد نیز مربوط به اجزاء مرتبط با حقوق است که متناسب با حقوق کارمند و کارگر باید افزایش یابد. بنابراین در همین قصه هم به جامعه پزشکی ظلم شده است؛ به طوری که از سال ۹۰ تا کنون K حرفه‌ای که دستمزد جامعه پزشکی برای انجام اعمال است از ۳۶ هزار تومان به ۱۰۱ هزار تومان رسیده؛ یعنی طی ۱۴ سال حدود ۳ برابر شده است حال ببینید تورم چقدر بوده است. حداقل حقوق کارگری از سال ۹۰ تا الان حدود ۲۲ برابر شده است؛ اما K حرفه‌ای که مربوط به دستمزد پزشکان است تنها سه برابر شده است. این ظلمی است که در حوزه تعرفه به جامعه پزشکی شد.
سرانجام تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۴
رییس‌زاده درباره سرانجام تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۴ نیز ضمن تشکر از پیگیری‌های وزیر بهداشت، به ایسنا، گفت: پیگیری‌ها متفاوت از سال‌های قبل است. سال‌های قبل این میزان همراهی با نظام پزشکی و جامعه پزشکی برای واقعی کردن تعرفه‌ها که نهایتا نفع مردم است، وجود نداشت. دکتر ظفرقندی به جد پیگیر موضوع تعرفه‌هاست. یک عددی در شورای عالی بیمه مصوب و به سازمان برنامه و بودجه ارسال شد. بر اساس نامه‌ای که منتشر شده، ظاهرا سازمان برنامه عدد مصوب شورای عالی بیمه را کاهش و به ۴۶ درصد تبدیل کرده است. ما به التفاوت نرخ ارز را هم حساب کردند و ۱۱ درصد هم برای جبران فریز بودن تعرفه در سال‌های قبل در نظر گرفتند و مجموعا به عددی رسیدند؛ هم ما در سازمان نظام پزشکی و هم وزارت بهداشت به این محاسبات اشکال و ابهام جدی داریم. جلساتی در سطح دولت و با پیگیری‌های دکتر ظفرقندی برگزار شده و صحبت‌هایی شده است. در مجموع همچنان پیگیریم که به نفع مردم این تعرفه‌ها به قیمت واقعی نزدیک‌تر شود و در عین حال نیز منابع بیمه‌ها افزایش یابد و بیمه‌ها بتوانند بهتر به مردم خدمت کنند.
در تعامل و همکاری نزدیک با وزارت بهداشت تلاش می‌کنیم که تعرفه‌های ۱۴۰۴ متناسب با وضعیت کشور و به نفع مردم رقم بخورد و این نابسامانی‌های ارزی و حذف ارز ترجیحی به مردم فشاری وارد نشود. او گفت: در تعرفه‌های ۱۴۰۴ در تلاشیم که به جهت کاهش پرداخت از جیب مردم، جزء ویزیت و جزء حرفه‌ای که دستمزد جامعه پزشکی است را به شکل ویژه ببینیم. در تعامل و همکاری نزدیک با وزارت بهداشت تلاش می‌کنیم که تعرفه متناسب با وضعیت کشور و به نفع مردم رقم بخورد و این نابسامانی‌های ارزی و حذف ارز ترجیحی به مردم فشاری وارد نشود. تمام تلاش ما و وزارت بهداشت در راستای حمایت از سلامت مردم و حفظ و ارتقای ساختار پزشکی کشور است.
وی افزود: از طرفی مردم از این دولت انتظار دارند؛ چراکه رییس جمهور و معاونانش پزشک هستند و وزیر بهداشت انسانی دلسوز و عمیق و واقع بین است. بنابراین مردم حداقل در حوزه سلامت انتظارات بیشتری دارند. اگر منابع آن طور که باید، دیده نشود، علیرغم وجود این هماهنگی و وجود افراد مهمی از جامعه پزشکی در راس و بدنه دولت، توفیقی نخواهیم داشت. بنابراین تاکید داریم دوستان در سازمان برنامه و بودجه تا جایی که قانون اجازه می‌دهد، منابع را حقیقی ببیینند و ما چیزی فراتر از قانون نمی‌خواهیم. رسانه‌ها نیز در این زمینه کمک کنند که مسوولان و مردم متوجه شوند افزایش تعرفه به معنای افزایش دستمزد جامعه پزشکی نیست؛ بلکه افزایش تعرفه به معنی این است که بیمه‌ها مسوولیت بیشتری را قبول کنند و بار از دوش مردم کمتر شود. نزدیک شدن به قیمت واقعی خدمات به نفع مردم است. در مجموع با پیگیری‌هایی که دارد انجام می‌شود تا قبل از پایان سال و طبق قانون؛ تعرفه‌ها ابلاغ خواهد شد.
رییس کل سازمان نظام پزشکی در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: مردم عزیز بدانند سامانه سلامت و جامعه پزشکی کشور متعلق به خودشان است و افتخار این سامانه نیز متعلق به همه کشور است. این سرمایه ارزشمند در ذیل حمایت‌های درست نظام ایجاد شده و باید قدردان آن باشیم و بی‌دلیل و با آدرس‌های اشتباه آن را تضعیف نکنیم. بدانیم که علیرغم همه مشکلات، جامعه پزشکی جامعه بسیار توانمند و خدومی است و قسمت عمده‌ای از اشکالات نیز مربوط به ساختار اقتصاد سلامت و تصمیم‌گیری‌ها و سیاستگذاری‌های سیاستگذاران حوزه سلامت در دولت‌های مختلف هست و واقعا ارتباطی به اعضای جامعه پزشکی ندارد.
چرا سهم «۹ - بیست و هفتم» درمان خرج ساختارهای ورشکسته و غیرضرور می‌شود؟
او با تاکید بر لزوم تقویت بیمه‌ها و برخورداری از بیمه‌های قوی و سالم و شفاف، افزود: چرا سهم ۹ بیست و هفتم را به عنوان سرانه بیمه درمانی آخر هر ماه از همه کارمندان و افراد بیمه شده کم می‌کنیم، ولی این را ۹ ماه بعد پرداخت می‌کنیم و خرج کارهای دیگر می‌شود؟ این ۹ - بیست و هفتم اگر مستقیم خرج درمان شود و به موقع بیاید، خیلی از این مشکلات فعلی حل می‌شود. این ظلمی به جامعه پزشکی است که این سهم از مردم کم می‌شود اما خرج کارهای غیرمرتبط و ساختارهای شرکت‌های ورشکسته می‌شود که ضرورتی هم ندارند؛ نهایتا هم همین پول را با تاخیرهای چند ماهه و کسورات سلیقه‌ای به ارایه دهنده خدمت پرداخت می‌کنیم. این مشکل باید حل شود و تمام ۹ - بیست و هفتم علامتدار شود و به درمان بیاید و جای دیگری خرج نشود. وقتی این تدبیر نشود و کج سلیقگی در سیاستگذاری باشد منجر به ناهنجاری می‌شود و این تقصیر جامعه پزشکی نیست. حاکمیت باید این را اصلاح کند.
چرا سهم ۹ بیست و هفتم را به عنوان سرانه بیمه درمانی آخر هر ماه از همه کارمندان و افراد بیمه شده کم می‌کنیم، ولی این را ۹ ماه بعد پرداخت می‌کنیم و خرج کارهای دیگر می‌شود؟ رییس کل سازمان نظام پزشکی همچنین گفت: بیمه‌های تجاری نیز باید به کمک حوزه سلامت آیند. بیمه‌های تجاری در حوزه سلامت نباید خیلی دنبال سودآوری باشند که البته هستند.
رییس‌زاده در بخش پایانی صحبت‌هایش به ایسنا گفت: حتما آینده بهتری در انتظار جامعه پزشکی و سلامت مردم است. با امید به آینده و توانمندی اعضای جامعه پزشکی و عشق خدمت به مردم، حتما از این دشواری‌ها هم عبور خواهیم کرد و جامعه پزشکی ما آینده بسیار بهتری را با تدبیر مسوولان شاهد خواهد بود.
انتهای پیام