به باور دكتر عادل سواعدی؛ نقد كاملا بي‌طرفانه امري ناممكن است چراكه اگر منتقد بخواهد به نقد علمي صرف روی آورد، نقدش خشك و بي‌ذوق مي‌شود.

عضو هيات علمی گروه زبان و ادبيات فارسي دانشكده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه شهيد چمران اهواز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان تاكيد كرد: نقد بي‌طرفانه تا حدود زيادي غيرممكن است چون فردي كه دست به نقد اثر مي‌زند به طور قطع احساسات و ديدگاه‌هاي فردي خود را درون نقد دخالت مي‌دهد.

او، با بيان اين كه منتقد به هر حال تلاش مي‌كند تا نقد بي‌طرفانه‌اي ارايه دهد، يادآور شد: فراموش نكنيم كه شخصي كه نقد مي‌كند انساني است كه خواه‌ناخواه احساسات خود را دخالت مي‌دهد و به نظر من دخالت ندادن آرا و نظرات كاري غيرممكن است و بعيد مي‌دانم كه منتقد كاملا بي‌طرف باشد و هيچ ابراز احساسات نكند.

وي افزود: يك منتقد دوست داشتن‌ها و نداشتن‌هاي خود را نسبت به يك جريان در لفافه و به شكلي بازگو مي‌كند.

به اعتقاد سواعدي؛ نقد ادبي جديد يك دانش است و در مقابل نقد ادبي قديم كه بيش‌تر نشان دادن حب و بغض بود نقد امروز كاملا علمي است ولي همين نقد علمي را يك انسان انجام مي‌دهد كه حتي اگر بخواهد كاملا اصول يك نقد را رعايت كند باز هم ديدگاه‌هاي خود را دخالت مي‌دهد. همين دالت دادن احساسات در حد معمول و به شكل كاملا معقول باعث مي‌شود پويشي در ادبيات به وجود آيد.

وي تصريح كرد: اگر پاي تعصب در نقد به ميان بيايد، نقد معني خود را از دست مي‌دهد ولي اگر منتقد با رعايت اصول علمي گوشه چشمي به شاعر، نويسنده و يا اثر داشته باشد، تحركي در ادبيات ايجاد مي‌شود و اين تا حدي مطلوب است اما اگر تشويق يا تحقير ملايمي نسبت به اثر نشان داده شود، خواننده با انگيزه‌تر خواهد بود تا آن اثر را مطالعه كند.

اين مدرس دانشگاه در باب وضعيت نقد ادبي در ايران خاطرنشان كرد: نقد ادبي در ايران هنوز جا نيفتاده و تنها 70 سال از عمر آن مي‌گذرد. نقد كاملا علمي ما با كتاب نقد ادبي دكتر زرين‌كوب از سر گرفته شد ولي با اين حال نقد ما خيلي جوان است. اين در حالي است كه نقد ادبي در غرب سابقه طولاني دارد چون از حدود پنج هزار سال پيش با كتاب ارسطو شروع شد.

سواعدي ادامه داد: نقد ادبي مدرن قدمتي 300 ساله دارد. نقد ادبي در ايران هنوز نياز به كار و تاليف دارد چراكه ما از لحاظ منابع خيلي ضعيف هستيم. بيش‌تر كارها ترجمه‌اي است و به همين دليل زمان زيادي صرف خواهد شد تا ما بتوانيم نقد ادبي ايران را غني ببينيم.

او خاطرنشان كرد: تلاش‌هاي زيادي در حال صورت گرفتن است و صاحبان قلم در حال نوشتن هستند و اين نويد آينده خوبي را در نقد ادبي ما مي‌دهد كه يك مكتب كاملا داخلي بنا بر اصول علمي و ساختار جامعه خودمان داشته باشيم.