استان گیلان و شهر رشت به عنوان یکی از شاخص ترین نمونه‌های الگوی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی می‌تواند جامعه آماری مناسبی از توازن توسعه‌ای در سطوح خدمات نظام برای مردم باشد.

توسعه متوازنی که به استفاده عادلانه و پایدار از منابع و زیرساخت‌های استان با در نظر گرفتن ظرفیت منطقه برای حمایت از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تاکید دارد که تحقق این امر مستلزم حصول اطمینان از تمرکززدایی ابتکارات توسعه در یک منطقه یا بخش بوده تا ارتقای فرصت‌ها و مزایای برابر برای همه ساکنان آن توامان گسترش یابد.

این گسترش می‌تواند با برآورد ظرفیت‌های بالفعل شامل ارزیابی منابع و زیرساخت‌های موجود در استان گیلان و همچنین ظرفیت‌های بالقوه شامل رشد و توسعه به منظور تعیین سطح بهینه بهره‌برداری، بدون ایجاد اثرات منفی بر محیط‌زیست، منابع طبیعی و جامعه پایدار باشد.

بدوی‌ترین بعد تعیین سطح بهره‌برداری از ظرفیت‌های توسعه‌ای بررسی زیرساخت‌هاست که این امر می تواند شامل بهبود شبکه های حمل و نقل مانند بزرگراه‌ها و راه‌آهن برای اتصال گیلان با سایر مناطق کشور و دنیا و همچنین شامل سرمایه‌گذاری در سیستم‌های استراتژیک شناور مانند آب و فاضلاب یا  زیرساخت های انرژی باشد.

توسعه زیرساخت‌ها مانند جاده‌ها، پل‌ها و حمل و نقل عمومی می‌تواند دسترسی مردم به مناطق مختلف استان را افزایش داده و دستیابی به منابع و فعالیت های اقتصادی را آسان کند.

از ظرفیت‌های گردشگری نیز می‌توان به عنوان یکی از مهمترین ظرفیت‌های عظیم توسعه‌ای در گیلان یاد کرد که به یُمن زیبایی‌ها و مواهب طبیعی و میراث فرهنگی و معنوی خود معرف همگان بوده که می توان از آن برای جذب گردشگران بیشتر، توسعه امکانات گردشگری و ترویج جاذبه‌های محلی مانند روستاهای تابعه رشت نهایت بهره را جست.

چرخیدن چرخ توسعه بدون در نظر گرفتن ابعاد حمایتی در کسب و کارهای کوچک میسر نیست که باید با اهرم‌های تشویقی، به رشد کسب و کارهای و ایجاد شغل و رونق اقتصاد محلی کمک کرد که این مهم نیز می‌تواند شامل ارائه آموزش و منابع برای کارآفرینان و همچنین دسترسی به منابع مالی باشد.

همچنین تشویق به توسعه بخش های مختلف اقتصادی در استان گیلان می‌تواند به افزایش سطح بهینه بهره‌برداری کمک کند. این می‌تواند شامل ترویج گردشگری، کشاورزی، تولید و سایر صنایع برای اطمینان از وجود تعادل در فعالیت های اقتصادی باشد.

آموزش نیز همواره به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه متوازن در جامعه هدف باید برای بهبود دسترسی به فرصت‌های آموزشی به ایجاد نیروی کار ماهر و ارتقای نوآوری در آن از طریق ساخت مدارس هدفمند و برنامه های آموزش حرفه ای گام برداشت.

محوریت زیست محیطی گیلان نیز بر کسی پوشیده نیست؛ استانی که میزبان طیف متنوعی از اکوسیستم‌ها از جمله جنگل‌ها، تالاب‌ها و مناطق ساحلی است. حفاظت هدفمند و بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی با تضامین مکفی از این منابع طبیعی می‌تواند به تضمین توسعه پایدار برای نسل‌های آتی از طریق اجرای اقدامات حفاظتی و ترویج کشاورزی و جنگلداری کمک کند.

این را نیز باید در نظر داشت که حفاظت از محیط زیست با اجرای سیاست‌ها و مقرراتی که استفاده پایدار از منابع را ترویج می‌کند برای توسعه پایدار بسیار مهم است که می‌تواند به افزایش سطح بهینه بهره‌برداری کمک کند.

مشارکت جوامع محلی در فرآیند توسعه‌ای محوری‌ترین تضمین برای بقای رویه توسعه است که می تواند با اطمینان از در نظر گرفتن نیازها و دیدگاه‌های آن به ارتقای احساس مالکیت و مسئولیت برای طرح‌های توسعه کمک کرده و منجر به نتایج پایدارتر شود.

در پایان نیز باید به ایجاد ظرفیت نهادها، سازمان ها و افراد محلی برای ارتقای توسعه پایدار از طریق ارائه آموزش و آموزش در زمینه مدیریت منابع پایدار، کارآفرینی و سایر مهارت‌های مرتبط بهره جست.

مصطفی بلورچی (پژوهشگر و فعال اجتماعی، دانشجوی دکتری معماری)

انتهای پیام