به گزارش ایسنا، محمدحسن رجوی دوانی فرزند استاد علی دوانی در نشست تخصصی مورخ فرزانه؛ بزرگداشت شانزدهمین سالگشت ارتحال استاد علی دوانی که در محل مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم برگزار شد، با اشاره به سیر تاریخ نگاری در جهان اسلام، گفت: در تاریخ جهان اسلام، وقایع نگاری به شدت تحت تاثیر علم حدیث قرار داشت و از این نظر بسیاری از مورخان در قرون گذشته، در شیوه تاریخ نگاری، محدث بودند.

وی ادامه داد: در این شیوه تاریخ نگاری مورخان قبل از آنکه استباط عقلی از رویدادهای تاریخی را مد نظر داشته باشند، بر نقل اخبار بر اساس نقل کنندگان موثق تکیه داشتند.

دوانی یادآور شد: از این رو به دلیل علاقه مسلمانان به تاریخ نگاری نقلی و تداوم این شیوه، به درک جدیدی در این زمینه منجر نشد و ابن خلدون به عنوان بانی تاریخ نگاری اسلامی، بر این نظریه تاکید داشت که باید به امور منقول پرداخت و به تبیین تاریخی رویدادها پرداخته شود.

فرزند استاد دوانی، با اشاره به نحوه تاریخ نگاری از دوران صفویه، خاطر نشان کرد: در آن دوران علمای شیعه فرصت یافتند که در زمینه بازنشر آثار شیعی اهتمام ورزند، ولی آنها نیز همانند محدثان اهل سنت، به تاریخ نگاری متاثر از علم الحدیث توجه داشتند، به گونه ای که علامه مجلسی نقل می کند که ضمن اشاره به تداوم دولت صفوی به دو حدیث اشاره می کند که حکومتی قبل از ظهور اسلام در مشرق زمین ظهور می یابد و سرانجام کیان پادشاهی به امام عصر تحویل می دهد که منظور حکومت صفویه بوده است.

وی اضافه کرد: این در حالی است که در آن زمان به اندازه ای دولت صفویه ضعیف شده بود که با یک حمله خارجی ساقط می شد، ولی این امر از چشم علما دور مانده بود و همین امر موجب شد که در حمله ای که به صفویان شد نتوانند این حمله را پیش بینی و از آن جلوگیری کنند.

دوانی با بیان اینکه در زمان قاجاریه علمای شیعه در ایران و عراق اقدام به وقایع نگاری کردند، یادآور شد: تنها اثر مستقل که توسط روحانیون تدوین شد، وقایع تنباکو است که یک سال بعد از این واقعه توسط روحانیون نوشته شد و متاسفانه این آثار از چشم مورخان دور مانده است.

وی وقایع نگاری بمباران حرم امام رضا توسط قوای روس را از دیگر آثاری دانست که توسط روحانیون نوشته شده و گفت: ولی کتاب وقایع نگاری شده در واقعه جنگل از سوی روحانیون نوشته نشده است.

وی به بیان وقایع نگاری استاد دوانی پرداخت و گفت: مرحوم ابوی از آغاز نهضت اقدام به گردآوری اسناد کرد، به این صورت که سخنرانی های امام خمینی ضبط می شد و با پیاده کردن این سخنرانی ها، متن نهایی به دفتر امام ارسال می شد و با تایید وی، متن ها جمع آوری شده و کتاب سخنرانی های ایشان به چاپ می رسید.

دوانی با بیان اینکه استاد دوانی هرگز اجازه نداد تاریخ انقلاب تحریف شود، یادآور شد: وی بعد از رحلت آیت الله بروجردی خاطرات وی را گردآوری کرد و در مراسم چهلم وی، عرضه کرد.

وی ادامه داد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی اعلام کردند حوادث انقلاب تدوین شود تا به فراموشی سپرده نشود و مرحوم استاد دوانی در این زمینه اقدام کرد و به جمع آوری اسناد پرداخت و در نهایت مجموعه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی را تدوین کرد و این کتاب بعد از وقایع هفتم تیر در ۱۰ مجلد به پایان رسید.

فرزند استاد دوانی با تاکید بر اینکه ایشان در آثار خود صداقت در روایات داشته است، خاطر نشان کرد: در زمانی که وقایع بوسنی هرزگوین رخ داد، در حالی که ایشان در بستر بیماری قرار داشت، بر اساس منابعی که در اختیارش بود، کتاب علما و شعرا و ادبای بوسنی هرزگوین را تدوین کرد. برای تدوین این کتاب، جملات را بیان می کرد و خواهرم آنها را به رشته تحریر در می آورد.

به گزارش ایسنا، روز ۲۵ دی ماه از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان روز تاریخ نگاری انقلاب به ثبت رسیده است. دلیل این نامگذاری از آن رو است که امام خمینی در سال ۶۷ نامه ای به حجت الاسلام روحانی ارسال کرد و در آن حجت الاسلام روحانی مامور تدوین تاریخ انقلاب اسلامی شد.

انتهای پیام