به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سجاد علی بیگی، سرپرست هیات گمانه‌زنی برای تعیین عرصه‌ی تپه نوشیروان شهرستان سرپل ذهاب در استان کرمانشاه، با اعلام این خبر گفت: یافته‌های سطحی و حجم بالای نهشته‌های استقراری در تپه نوشیروان نشان می‌دهد که عمده‌ی استقرار در این تپه مربوط به دوره‌ی نوسنگی و هزاره‌ی دوم پیش از میلاد بوده است.

علی بیگی افزود: بر اساس یافته‌های کنونی به نظر می‌رسد که نوشیروان در هزاره‌ی دوم پیش از میلاد به اوج وسعت خود رسیده و تقریباً تمامی برجستگی ظاهری تپه دارای بقایای استقراری این دوره بوده است.

نوشیروان بخشی از محدوده فرهنگی بین النهرین
 

او در ادامه گفت: همه مواد و یافته‌های سفالی دوره‌های مس و سنگ تا اوایل دوره‌ی اشکانی و یافته‌های هزاره‌ی پنجم، سوم، دوم پیش از میلاد در نوشیروان موادی است که در سرزمین‌های پست بین‌النهرین رایج بوده و با توجه به این موضوع باید پذیرفت که این نواحی در دوره‌ی مس و سنگ و مفرغ، بخشی از محدوده‌ی فرهنگی بین النهرین بزرگ بوده است.

وی با اشاره به این نکته که منطقه سرپل ذهاب شامل دشت‌های بشیوه و پاتاق، قلعه شاهین و ذهاب است، افزود: این منطقه در سال 1394 با هدف کشف و شناسایی محوطه‌های باستانی محدوده‌ی اجرای طرح گرمسیری وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی توسط هیاتی زیر نظر سیامک سرلک از پژوهشکده‌ی باستان شناسی بررسی و در نتیجه‌ی آن مجموعاً 193 محوطه شناسائی شد که دارای شواهدی از دوره‌ی پارینه سنگی میانی تا دورۀ متاخر اسلامی است.

او با بیان این‌که تپه نوشیروان یکی از استقرارهای بزرگ دشت زهاب با وسعتی حدود 10 هکتار است که طی این برنامه مورد بررسی و بازدید قرار گرفت، افزود: محوطه در میانه‌ی دشت و حوضه‌ی جنوبی رودخانه‌ی «دله شیر» قرار گرفته و چشم انداز پیرامون آن را اراضی هموار و حاصلخیز کشاورزی در بر گرفته است .

علی بیگی با اشاره به شکل گیری روستای نوشیروان بر سطح و دامنۀ تپه گفت: به استناد تصویر هوایی سال 1969 نیمۀ غربی تپه مملو از ساخت و سازهای متراکم روستایی بوده که تا سال 1380 اغلب آنها در محل خود باقی مانده اند.

وارد شدن آسیب های فراوان به محوطه

این عضو هیات علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه با تاکید بر این‌که این ساخت‌وسازها آسیب‌های فراوانی به لایه‌های استقراری محوطه وارد کرده است، افزود: خاکبرداری برای پی‌کنی، تسطیح اراضی و کندوکاو برای ایجاد سطوح هموار و همچنین استفاده از خاک محوطه برای تهیه‌ی خشت و آماده کردن اندود در این سال‌ها، آسیب‌های زیادی بر پیکره‌ی این محوطه‌ی مهم وارد کرده است.

او در ادامه به انجام فعالیت‌های کشاورزی با هدف توسعه‌ی اراضی اشاره کرد و گفت: این فعالیت ها باعث شده دامنۀ محوطه شخم زده شود و حتی برخی از روستائیان سعی در الحاق بخش هایی از محوطه به اراضی تحت تملک خود به ویژه در بخش غربی دارند.

این باستان شناس با اشاره به گردآوری مجموعه‌ی نسبتاً بزرگی از قطعات سفال در بررسی‌های محوطه‌ی بزرگ نوشیروان گفت: این مجموعه از نظر زمانی متعلق به دوره‌ی نوسنگی (هزاره‌ی هفتم پیش از میلاد؛ سنت سراب- جارمو)، مس وسنگ میانی (هزارۀ پنچم پیش از میلاد؛ فرهنگ عبید)، هزاره‌ی دوم پیش از میلاد و معدود یافته هایی از دوره‌ی اشکانی است.

به گفته وی، با توجه به اهمیت محوطه و وجود شواهد مهمی از دوره‌ی نوسنگی میانی و جدید و به ویژه هزاره‌ی دوم پیش از میلاد و همچنین تهدیدهای موجود در خصوص عرصه و حریم محوطه، برنامه‌ی تعیین عرصه و حریم تپه در راستای مطالعات فرهنگی طرح گرمسیری در دستور کار قرار گرفت.

انتهای پیام