به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: «صبح روز هفدهم خرداد ۱۳۹۶ بود که اعضای گروه داعش به صورت همزمان دو حمله تروریستی در ساختمان مجلس شورای اسلامی و حرم بنیانگذار انقلاب را ترتیب دادند که در پی آن دست کم ۱۷ کشته و ۵۲ زخمی برجا ماند؛ اتفاقی که واکنش‌های متفاوتی در ایران و جهان به دنبال داشت؛ به گونه‌ای که روزنامه گاردین روز گذشته گزارشی جامع در این باره منتشر کرد و در آن نوشت، در هیچ یک از حملات تروریستی قبلی که در نقاط مختلف جهان صورت گرفته بود، همدلی و هماهنگی مردم در شبکه‌های اجتماعی تا این اندازه دیده نمی‌شد و حملات تروریستی تهران برای نخستین بار نشان داد کاربران ایرانی تا چه اندازه با یکدیگر همصدا هستند.
آغاز حمله با توئیتر
در تاریخ بیست‌ویکم ماه مه یعنی حدود سه هفته قبل «ابومحمد الادنانی»، سخنگوی داعش روی یکی از صفحات این گروه تروریستی در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «مهیا شوید، آماده باشید!» آن زمان کسی به درستی معنی این توئیت را متوجه نشد و طولی نکشید که بمبگذاری‌های منچستر و لندن به وقوع پیوست. با پایان یافتن حملات تروریستی پایتخت انگلستان این گروه تروریستی موفقیت خود را در شبکه‌های اجتماعی جشن گرفت و در یک توئیت دیگر اعلام کرد: «رمضان ماه فتح و جهاد است.» داعش با این پیام اینترنتی یک بار دیگر اعلام خطر کرد و نشان داد که در این ماه قصد انجام حملات دیگر را هم دارد و سرانجام هم حمله تروریستی به ایران صورت گرفت. چند روز پس از انتشار این پیام، با پایان یافتن این حملات در ظهر همان روز داعش بار دیگر از طریق شبکه‌های اجتماعی حضور خود را نشان داد و با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت این حملات را پذیرفت. این گروه تروریستی برای آن که در شبکه‌های اجتماعی ردی از خود بر جا نگذارد، هر کدام از پیام‌های خود را از طریق صفحات مختلف به اشتراک گذاشت و در یک توئیتی که همان روز توسط اعضای این گروه منتشر شد، داعش به نقل از خبرگزاری اعماق که زیر نظر آنها مدیریت می‌شود یک تصویر ویدئویی کوتاه را نمایش داد که در آن دفتر کار به هم ریخته و فردی روی زمین دیده می‌شد و شخصی در صدای پس‌زمینه به زبان عربی جملاتی را بیان می‌کرد. این فرد می‌گفت: «آیا گمان می‌کنید ما رفتنی هستیم؟ ما جایی نمی‌رویم. برای همیشه اینجا هستیم.»
این نخستین باری نبود که داعش پس از انجام یک عملیات تروریستی توجه همه مردم جهان را به شبکه‌های اجتماعی جلب و از این طریق پیام خود را منتشر کرد. در حملات قبلی شهر لندن و منچستر نیز اتفاقات به همین صورت دنبال شده بود و این گروه با چند توئیت قبل و بعد از حمله تروریستی پیام خود را منتشر کرد.
البته ماجرای فعالیت اینترنتی داعش پس از حملات تهران به اینجا ختم نشد. تروریست‌ها در یکی از نشریات خود موسوم به «نبأ» پوستری را منتشر کردند و به صورت همزمان این تصویر در صفحات منتسب به داعش در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شد. این تصویر شبیه به یک پوستر از گردهمایی عاملان دو حمله تروریستی تهران بود. تروریست‌ها در این تصویر دستان خود را به نشانه برادری روی یکدیگر قرار داده بودند و بر اساس متن زیر آن، دو حمله مذکور «غزوه» نامیده شد و داعش آن را «مبارک» خواند.
بی‌مهری فیس‌بوک
از همان لحظاتی که نخستین اخبار در مورد حملات تروریستی تهران منتشر شد، کاربران جهانی در شبکه‌های اجتماعی مختلف تصاویر و اطلاعات مربوطه را به اشتراک گذاشتند و این پلتفرم‌ها سریع‌تر از خبرگزاری‌ها و دیگر رسانه‌ها اخبار را در اختیار مردم قرار دادند. کاربران ایرانی در واکنش به حملات تروریستی داعش پوسترها و تصاویری طراحی کردند که در تمامی آنها عبارت Pray for Tehran به معنی «برای تهران دعا کنیم» به چشم می‌خورد و این همدلی به قدری گسترده بود که در پایان روز هفدهم خردادماه هشتگ PrayForTehran# رتبه نخست فهرست پرطرفدارترین هشتگ‌های شبکه اجتماعی توئیتر در سراسر جهان را به خود اختصاص داد. این حملات برای همه ایرانیان غیر منتظره بود و در ساعت‌های اولیه شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های ارتباطی به کاربردی‌ترین ابزار تبدیل شد تا افراد بتوانند از صحت و سلامت اطرافیان خود مطلع شوند.
فیس‌بوک با نزدیک به دو میلیارد مشترک فعال، بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان محسوب می‌شود؛ در تمامی حملات تروریستی قبلی سرویس ویژه‌ای را با نام «بررسی ایمنی» (Safety Check) راه‌اندازی می‌کرد تا کاربران بتوانند از طریق آن بقیه را در جریان حال خود قرار دهند و از سلامت نزدیکان خود مطلع شوند اما این بار فیس‌بوک در جریان حملات تروریستی تهران هیچ عکس‌العملی نشان نداد و سرویس مذکور فعال نشد. این اقدام مورد انتقاد گسترده کاربران قرار گرفت و با وجود این مانع فعالیت گسترده ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی نشد.
همان روز یکی از دوستان که در تهران متولد شده است و هم‌اکنون در لندن زندگی می‌کند، با انتشار یک توئیت نوشت: «نخستین حمله در لندن و سپس در تهران! هر دو شهری که به آن متعلق هستم مورد حملات تروریستی قرار گرفت اما تهران هم‌اکنون امن و آرام است. متعجبم که چرا فیس‌بوک سرویس ایمنی خود را برای مردم ایران فعال نکرد؟»
اهدای خون با هشتگ
از دیگر اتفاقاتی که روز حادثه در شبکه‌های اجتماعی صورت گرفت و در حملات تروریستی قبلی در دیگر نقاط جهان مشاهده نشد، راه‌اندازی یک فراخوان اینترنتی برای اهدای خون بود. این فراخوان با هشتگ DonateBloodTehran# راه‌اندازی شد تا مردم با همدلی گسترده و اهدای خون بتوانند به مجروحان کمک کنند و نکته جالب این که دوست من در لندن نیز به خاطر همین فراخوان خون اهدا کرد تا از این طریق هموطنان خود را در تهران تنها نگذارد. او در توئیت بعدی نوشت: «تروریست‌ها زندگی را می‌گیرند و من با اهدای خون زندگی می‌بخشم.»
دامنه اینترنتی حملات تروریستی تهران به کاخ سفید هم کشیده شد و «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا با انتشار یک توئیت نوشت: «ما برای قربانیان بی‌گناه حمله تروریستی در ایران و همچنین ملت ایران که چنین دوران پرچالشی را سپری می‌کنند، سوگواری و دعا می‌کنیم. ما تأکید می‌کنیم کشورهای حامی تروریسم، خود قربانی شرارتی می‌شوند که مروج آن هستند.» البته این پیام اهانت‌آمیز از سوی ایران بی‌جواب نماند و «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی توئیتر پاسخ داد: «بیانیه کاخ سفید و تحریم‌های سنا متناقض و زننده‌اند؛ ایران با تروریست‌هایی مقابله می‌کند که توسط مشتریان آمریکا حمایت می‌شوند. مردم ایران ادعای دوستی این‌چنینی آمریکا را نمی‌‌پذیرند.»
انتهای پیام
نظرات