حدود دو ماه دیگر، چهارمین سال "تحول سلامت" آغاز می‌شود و این طرح در آخرین سال دولت هم علاوه بر حفظ و ادامه اقداماتش، برنامه‌های جدیدی را برای اجرا دارد.

به گزارش ایسنا، ‌ در جریان طرح تحول نظام سلامت بیش از ۱۰ میلیون نفر که پیش از این فاقد بیمه بودند، ‌ به پوشش بیمه‌ای کشور اضافه و دارای دفترچه بیمه سلامت شدند. همچنین به دنبال اقداماتی که در مجموعه نظام درمانی کشور انجام شد، نفس بیمارانی که به دلیل هزینه‌های بالای خدمات در بیمارستان‌ها به شماره افتاده بود، باز شد و شاهد کاهش چشمگیر هزینه‌های بیماران در بیمارستان‌های دولتی از ۳۷ درصد به سه درصد برای روستاییان و شش درصد در شهرها بودیم. بعد از این اقدام وزارت بهداشت گام دیگری را در جهت بهبود دسترسی بیماران به دارو و تجهیزات در بیمارستان‌ها برداشت و درصد مراجعه مردم به بیرون از بیمارستان برای تهیه داروها و تجهیزات پزشکی مورد نیازشان را از ۱۰۰ درصد به سه درصد کاهش داد. به طوریکه این اقدام افزایش ۱۹۳ درصدی دسترسی مردم به دارو و افزایش اقلام دارویی در داروخانه‌های بیمارستانی از ۳۲۹ قلم به ۹۶۲ قلم را در پی داشت.

توقف رشد سزارین در کشور و کاهش ۶.۵ درصدی آن

وزارت بهداشتی‌ها در قدم بعدی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های تحول را در قالب سیاست‌های جدید جمعیتی جای می‌گرفت، کلید زدند و به اذعان مسوولان امر، با بسته ترویج زایمان طبیعی توانستند رشد ۲۰ ساله سزارین را متوقف کرده و حتی آن را کاهش دهند؛ به طوریکه برای اولین بار سزارین به میزان ۶.۵ درصد کاهش پیدا کرد. به دنبال این اقدام میزان مرگ و میر مادران و نوزادان نیز پایین آمد. همچنین در قالب همین برنامه در ۳۶۶ بیمارستان، ۱۸۰۰ بلوک زایمانی در حال ساخت، بهینه‌سازی یا نوسازی شد و این اقدامات در جهت حفظ حریم خصوصی مادران انجام شد. به گفته مسوولان معاونت درمان وزارت بهداشت تاکنون  ۸۴۸ واحد این بلوک‌ها افتتاح شده و ۷۰۰ واحد دیگر تا پایان امسال و الباقی تا پایان دولت یازدهم به بهره‌برداری می‌رسند. در عین حال پوشش ۸۵ درصدی هزینه‌های درمان ناباروری با تعرفه دولتی نیز از دیگر اقدامات وزارت بهداشت در راستای سیاست‌های جمعیتی بود.

بیم بیمارستان‌های فرسوده و نوسازی‌های درمانی

از طرف دیگر از آنجایی که ۶۷ درصد بیمارستان‌های کشور یعنی بالغ بر ۵۸ هزار تخت بیمارستانی  فرسوده هستند،  همواره بیم بروز حوادث برای این بیمارستان‌ها می‌رود و بر همین اساس وزارت بهداشتی‌ها برنامه ارتقای کیفیت هتلینگ را در دستور کار خود قرار دادند و در ۵۷۰ بیمارستان کشور با وسعت بیش از ۳ میلیون  مترمربع عملیات بازسازی و نوسازی آغاز شد. بر این اساس به اذعان معاون درمان وزیر بهداشت، تاکنون بازسازی حدود ۲.۵ میلیون مترمربع از فضاهای بیمارستانی به پایان رسیده و ۷۰۰ هزار متر مربع نیز در حال بازسازیست .همچنین در این پروژه ۴۵ هزار تخت بیمارستانی به طور کامل نوسازی شد.

ارتقای خدمات اورژانس هوایی نیز از برنامه‌هایی بود که ابتدا با ۲ پایگاه اورژانس هوایی آغاز شد و اکنون تعداد پایگاه‌های اورژانس هوایی به ۲۷ پایگاه رسیده است. البته مسوولان اورژانس کشور همواره اعلام کرده‌اند که کشور به ۴۴ پایگاه اورژانس هوایی نیاز دارد تا بتوان تمامی نقاط صعب‌العبور کشور را پوشش داد.

پزشکانی که در ۴۰۶ بیمارستان دولتی مقیم شدند

از دیگر اقداماتی که در حوزه درمان انجام شد، مقیم شدن ۸۴۳ پزشک متخصص و فوق‌تخصص در ۴۱۲ بیمارستان کشور در هر شب بود؛ در این برنامه حدود ۷۰۰۰ متخصص در ۱۹ رشته تخصصی با عنوان پزشک متخصص مقیم فعالیت می‌کنند که این موضوع باعث افزایش دسترسی مردم به پزشک متخصص در ساعات مختلف شبانه‌روز و ایام تعطیل شده است. همچنین در گامی دیگر بیش از ۵۷۰۰ پزشک اعم از عمومی، متخصص و فوق تخصص در ۳۰۱ شهر محروم مستقر شدند.

خدمات سرپایی و نگاه ویژه تحول

باید توجه کرد بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت نیز حدود ۸۰ الی ۸۲ درصد پرداختی مردم در بخش خدمات سرپایی بوده است و بیش از ۸۰ درصد خدمات سرپایی نیز در بخش خصوصی ارائه می‌شوند. البته به این حوزه نیز در بسته ارتقای کیفیت ویزیت در قالب طرح تحول سلامت توجه شد و ۶۵۸ کلینیک ویژه و ۱۶هزار پزشک عمومی متخصص و فوق تخصص در قالب این برنامه فعال شدند.

بستری که برای پزشک خانواده و نظام ارجاع فراهم شد

البته سوالی که بعد از ایجاد کلینیک‌های ویژه ایجاد می‌شود؛ این است که با راه‌اندازی این کلینیک‌ها، بحث پزشک خانواده و نظام ارجاع چه می‌شود؟. دکتر محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت، اینگونه به این سوال پاسخ می‌دهد: گاهی نظام ارجاع در ذهن با این موضوع که باید پزشک خانواده را در کشور راه اندازی کنیم، مترادف می‌شود. این موضوع درست است، اما باید پرسید ارجاع آن باید به کجا باشد؟. باید توجه کرد که پزشک خانواده سطح اول ارائه خدمات است. سوال این است؛ بعد از اینکه پزشک عمومی بیمار را ویزیت کرد، او را به کجا ارجاع دهد؟. پاسخ این «کجا»، کلینیک‌های ویژه هستند.

آقاجانی ادامه داد: یعنی کلینیک‌های موجود و جدید ما بستری را ایجاد می‌کنند که می‌توانند تا به حدود ۵۰ درصد ظرفیت سرپایی کشور پاسخ دهند و آن زمان بستر مناسبی برای نظام ارجاع خواهند بود. بنابراین بدون ایجاد سطح دوم ارائه خدمات، صحبت از نظام ارجاع حرفی نمایشی است. ما باید ابتدا سطح دوم را ایجاد کنیم و بعد به سراغ ایجاد نظام ارجاع رویم. ایجاد سطح یک ارائه خدمات کار ساده‌تری است، اما سطح دوم و سوم آن دشوارتر و پرهزینه‌تر است. خوشبختانه طرح تحول نظام سلامت، بستری عالی را برای نظام ارجاع ایجاد می‌کند.

البته این توضیحات معاون درمان وزیر بهداشت در حالیست که برخی از منتقدان اعلام می‌کنند که در شهرهایی چون فارس و مازندران نیز که پزشک خانواده در حال اجراست، مردم به جای مراجعه به پزشک عمومی، ابتدا به کلینیک‌های ویژه وزارت بهداشت برای ویزیت شدن از سوی متخصص مراجعه می‌کنند و این اشکالی است که وزارت بهداشتی‌ها باید برای آن چاره‌ای بیاندیشند و کلینیک‌های ویژه را ملزم کنند تا حتما از طریق ارجاع پزشک عمومی، بیماران را پذیرش کنند.

حالا که در آستانه سال ۹۶ هستیم و حدود سه سال از اجرای طرح تحول نظام سلامت سپری شده است، دکتر محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت درباره مهمترین اقداماتی که معاونت درمان برای سال ۹۶ در نظر گرفته است به ایسنا گفت: در سال ۹۶ بنا داریم تا با حفظ دستاوردهای طرح تحول نظام سلامت مانند کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در بیمارستان‌های وزارت بهداشت، ارتقاء کیفیت خدمات هتلینگ، ترویج زایمان طبیعی، حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم کشور، حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌ها، ارتقاء کیفیت خدمات ویزیت و توسعه اورژانس هوایی، خدمات ارزنده‌ای را به مردم سراسر کشور ارائه کنیم.

وی افزود: همچنین از آنجایی که «درمان» جزو مهم‌ترین حوزه‌هایی است که به دلیل مراجعه بیماران با قشر زیادی از جامعه در ارتباط است، در نتیجه توجه به زیرساخت‌های درمانی و کیفیت خدمات ارائه شده، بر اساس شأن و کرامت انسانی بیماران و افزایش رضایت‌مندی آنها از اهمیت ویژه‌ای برای ما برخوردار است. بر همین اساس در سال جاری اقداماتی در جهت توسعه زیرساخت‌های درمانی صورت گرفت که به عنوان مثال اقداماتی چون ساخت و تجهیز کلینیک‌های ویژه، بلوک‌های زایمانی، بخش‌های مراقبت ویژه، بخش‌های اورژانس، مراکز تشخیص درمانی سرطان، بخش‌های سوختگی، روانپزشکی، مسمومیت و ناباروری در کشور انجام شد و در سال آینده نیز این اقدامات ادامه می‌یابد.  

آقاجانی همچنین به رضایتمندی بالای مردم از اقدامات انجام شده در حوزه درمان و در قالب طرح تحول نظام سلامت اشاره و اظهار کرد: در عین حال سنجش کارآیی و کیفیت خدمات ارایه شده به مردم در بخش بهداشت و درمان از اولویت‌های مهم وزارت بهداشت بوده است و باید توجه کرد که بررسی میزان رضایت‌مندی استفاده‌کنندگان از خدمات، یکی از روش‌های مهم در ارزیابی کیفیت خدمات بهداشتی-درمانی است. در این زمینه طبق ارزیابی که از سوی خبرگزاری جمهوری اسلامی، وزارت ارشاد و ... انجام شد، رضایتمندی ۸۵ درصدی مردم از وزارت بهداشت را نشان می‌داد.

گامی برای اصلاح نظام پرداخت و کنترل هزینه‌های درمان در سال آینده

وی ادامه داد: در عین حال در سال آینده سعی می‌کنیم با اصلاح نظام پرداخت، هزینه‌های درمان را با تولید راهنماهای بالینی و استانداردهای خدمات پزشکی از طریق ۷۰ مرکز تولید دانش بالینی و استقرار آنها در مراکز درمانی کشور، از طریق سازمان‌های بیمه‌گر و با کمک دانشگاه‌های علوم پزشکی کنترل کنیم.

به گفته آقاجانی، بر این اساس اقداماتی چون آغاز دو برنامه ملی درمان سکته‌های قلبی و مغزی در جریان طرح تحول در کشور بسیار مهم بود که این اقدامات با تجهیز اورژانس پیش‌بیمارستانی، تعیین ۵۴ بیمارستان منتخب درمان سکته‌های قلبی و ۵۶ بیمارستان منتخب درمان سکته‌های مغزی  در سال آینده به بلوغ رسیده و کاستی‌های اندک فعلی مرتفع می‌شود.

توانمدسازی مدیران بیمارستانی در ۸ قطب کشوری؛ در سال ۹۶

حلقه فراموش‌شده حوزه درمان

معاون درمان وزیر بهداشت همچنین گفت: در عین حال توانمندسازی مدیران بیمارستانی توسط ۸۵ استاد، جهت آموزش در هشت قطب آموزشی از دیگر برنامه‌های معاونت درمان است که در محورهایی چون حاکمیت و تفکر راهبردی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت اطلاعات بیمارستانی، مدیریت بحران و آمادگی بیمارستان‌ها، زنجیره تامین و خدمات پشتیبانی بیمارستان‌ها، مدیریت مالی بیمارستان و ارتقای کیفیت و اعتباربخشی اجرا می‌شود. حال این کار قطعا فضای جدیدی را برای مدیریت مبتنی بر دانش و تجربه در بیمارستان‌ها ایجاد خواهد کرد. باید توجه کرد که این موضوع حلقه بسیار مهمی است که طی سالیان گذشته فراموش شده بود.

آقاجانی در عین حال به موضوع اعتباربخشی که از ابتدای بهمن‌ماه سال جاری در بیمارستان‌ها آغاز شده، اشاره و اظهار کرد: از سوی دیگر نهادینه شدن نسل نوین اعتباربخشی و اجرای آن در ۹۴۷ بیمارستان و ۲۱۳ مرکز جراحی محدود و اخذ تاییدیه بین‌المللی ایسکوا برای اعتباربخشی ملی بیمارستان‌های ایران نیز یکی از اقدامات مهم و ارزشمند امسال و سال آینده خواهد بود. باید توجه کرد که محورهای اصلی آن مانند رویکرد آموزشی به جای بازرسی، نتیجه‌گرایی، تمرکز بر ایمنی بیمار، توجه به رضایتمندی مردم، کاهش بروکراسی و مستندسازی، الکترونیکی شدن فرایند اعتباربخشی و حذف مستندات کاغذی است.

انتهای پیام