به گزارش ایسنا، سیروس شفقی اصفهان‌شناس و استاد دانشگاه گروه جغرافیای دانشگاه اصفهان در این ویژه‌برنامه به فضاهای باز شهری، میدان‌ها و حتی قلعه‌ها اشاره کرد که بهترین محل برای ساخت باغ‌ها در گذشته بودند.

وی قبرستان‌هایی مانند " تخت فولاد" را بهترین گزینه برای ساخت باغ‌ها عنوان کرد و گفت: قدیم مردم دوست داشتند اوقات فراغت خود را در قبرستان‌ها سپری کنند و بهترین نمونه این دست باغ‌ها در تخت فولاد قابل مشاهده است. در آنجا هر خانواده‌ای برای خود یک محدوده مشخصی دارد و حتی برخی جاها حصارهایی برای قبرهای خانوادگی ایجاد شده تا بتوانند بخشی از وقت خود را آنجا سپری کنند.

شفقی به سرزمین‌های اسلامی که ایران هم در آن قرار گرفته اشاره کرد و گفت: بسیاری از این مناطق در نواحی کویری با اقلیم خشک قرار دارند، بنابراین طبیعی است که در این مکان‌ها باغ‌ها از ارزش فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده باشند.

وی بهترین نوع باغ‌سازی را در زمان صفویه عنوان و اظهار کرد: ایجاد تمدن بشری حواشی، یک رخداد بزرگ بوده که ایجاد قدیمی‌ترین شهرها و پیدایش روستاهای کهن، ایجاد و تکامل زبان در مرکز گهواره تمدن بشری به شمار می‌رفته است. این سرزمین‌ها در یونان باستان شکل گرفت.

شفقی با بیان اینکه ایرانیان علاوه بر ساخت باغ به پرورش گیاهان نیز علاقه فراوانی داشته‌اند، تصریح کرد: بسیاری از ایرانیان با کشف " گندم و جو" و پرورش آن ها به صورت بومی نقش مهمی در تامین غذای امروزی بشر داشته‌اند که آثاراین دست فعالیت را می‌توان دهلران مشاهده کرد.

وی مهم ترین ویژگی باغ‌های ایرانی را چهار قطعه‌ای بودن آن ها عنوان کرد و گفت: بازرترین نمونه این باغ‌های چهارگوش را می‌توان در چهارباغ اصفهان مشاهده کرد که در زمان صفویان ساخته شده و شامل چهارباغ بالا، چهارباغ عباسی، چهارباغ پایین و چهارباغ خواجو است.

این اصفهان‌شناس، اصل تقارن را یکی از ویژگی‌های باغ‌های ایرانی دانست و گفت: در زمان هخامنشیان باغ‌ها بیشتر به شکل مربع و مستطیل بودند که اغلب به چهار قسمت تقسیم می‌شدند.

وی به محله علیقلی آقا اشاره کرد که بسیاری آن‌ را یکی از ساختارهای ویژه شهرسازی می‌دانند. به گفته شفقی نظیر این محله در هیچ جای جهان مشاهده نشده است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: در آن زمان رسم بر این بود تا حاکمان از ثروتمندان شهر برای ساخت محله‌های مختلف کمک بگیرند، علیقلی آقا نیز یکی از همین افراد بود که در این محدوده حمام، مسجد، بازارچه و حتی زورخانه، کاروانسرا و سقاخانه را ساخته است.

وی با اشاره به باغ فین کاشان آن را یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های ایرانی عنوان و اظهار کرد: حدود 350 درخت در این باغ بی‌نظیر کاشته شده که کهنسال‌ترین آن ها حدود 150 سال قدمت دارد و بیشتر از سرو و چنار تشکیل شده است.

این استاد دانشگاه به اصفهان دوره صفوی اشاره و تصریح کرد: در آن زمان بخش میدان نقش جهان و چهارباغ در اختیار خاندان صفوی بود، اما در اطراف همین بخش باغ‌های فراوانی وجود داشت. نمونه آن باغ هزارجریب بوده که امروزه به دانشگاه اصفهان تبدیل شده است.

شفقی به برج‌های کبوتری که در اطراف این باغ‌ها برای فراهم آوری کود مورد نیاز باغ‌ها ساخته شده‌اند اشاره کرد و ادامه داد: در اصفهان نزدیک به 3 هزار برج کبوتر وجود داشته که اکنون بسیاری از آن ها در حال تخریب است. بهترین نمونه آن برج باقی مانده در خیابان شیخ صدوق به شمار می‌رود.

انتهای پیام