مولف کتاب در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: افسانه‌ها و اساطیر ملل به‌ویژه آیینی، در دوران کنونی، دانش نوینی است که در کنار دانش باستان‌شناسی به بررسی احوال انسان‌ها، قهرمانان و خدایان آنان می‌پردازد.

او با اشاره به افسانه‌ها افزود: افسانه‌ها از جمله منابع مهم در شناخت اقوام کهن است که در تدوین تاریخ قوم‌ها و ملت‌ها نقش درخور توجهی دارد. دانستن این مهم که در روزگار باستان و حتی تداوم آن در سده میانه، اقوام و ملل درباره چگونگی پیدایی گیتی و یا درباره تکوین حیات و آفرینش انسان چه تحلیل یا تبینی داشتند، بسیار پراهمیت است.

یزدان‌پناه همچنین گفت: به طور قطع افسانه‌های دینی با افسانه‌های حماسی و غیردینی متفاوت‌اند و نیز افسانه‌های دینی شامل حال ادیان نمی‌شود که به طور عمده بر مبنای یکتاپرستی، وحدت و توحید استوار است، بلکه به سرگذشت خدایانی مانند خورشید، ماه، ستارگان، مه و باران می‌پردازد که در روزگار کهن پرستیده می‌شدند.

او افزود: با توجه به  گسترده شدن رسانه‌ها و شکل یافتن افسانه‌های تازه، قصه‌گویی در خانواده‌ها به ویژه در روستاها نسبت به گذشته - حداقل ۵۰ سال پیش – دارای اقبال نیست بنابراین ما نیز می‌توانیم با جمع‌آوری افسانه‌ها،  با زبان روز آن‌ها را مکتوب کنیم و به صورت کتاب، فیلم و کارتون درآورده و به مردم عرضه کنیم.

نویسنده «افسانه‌های مازندران» گفت: تا جایگزینی نسل‌ها، فرصت کوتاهی وجود دارد تا به جمع‌آوری افسانه‌ها چه به صورت ذوقی و چه پژوهشی در سطح وسیع در مازندران به‌ویژه از طریق مدارس و دانشگاه‌ها اقدام شود.

او درباره چگونگی تدوین افسانه‌ها گفت: در یک روش برای آسان‌خوانی خواننده‌های بومی و غیربومی، متن را آوانویسی و نیز آن را به زبان ملی و یا مبدا برگردان می‌کنند، دادن واژه‌نامه و تعلیقات در شرح اصطلاحات، مثل‌ها و کنایات و نیز پرداختن به نوع باورها،  از جمله کارهای علمی است که پژوهشگران بدان توجه دارند. این شیوه به لحاظ زبان‌شناسی و مردم‌شناسی دارای اهمیت بسزایی است. تنها ضعف این روش آن است که گردآورنده امانتدار مطلق است و دستش نسبت به هر پردازشی روی اصل متن بسته است.

این پژوهشگر و نویسنده با بیان این‌که در تدوین کتاب «افسانه‌های مازندران» در دو جلد به مدت یک دوره ۱۰ ساله که در دوماهنامه بارفروش به چاپ می‌رسید از این روش پیروی کردم، افزود:  درباره طبقه‌بندی افسانه‌ها، در ایران به طور غالب افسانه‌ها را فله‌ای جمع‌آوری کرده و بدون هیچ‌گونه  طبقه‌بندی پژوهشی به چاپ رسانده‌اند. در مازندران نیز این روش مسلط است. در واقع می‌توان گفت برای نخستین بار است که بر روی افسانه‌ها به این شیوه کار شده است که علاوه بر طبقه‌بندی موضوعی دارای شرح و تعلیق هم هست که خواننده و به ویژه دانشجویان علوم انسانی به راحتی می‌توانند برحسب موضوع مورد علاقه و یا تحقیق به آن مراجعه کنند و بهره‌مند شوند.

کتاب «افسانه‌های مازندران» از سوی انتشارات جهاد دانشگاهی مازندران به چاپ رسیده است.

انتهای پیام