رئیس «دانشنامه زبان و ادب فارسی» در گفت‌وگو با ایسنا، درباره درست‌نویسی اظهار کرد: هر زبانی برای خود قواعد و معیارهایی دارد و کسانی که به آن زبان می‌نویسند باید آن‌ها را رعایت کنند؛ اما برخی از رسانه‌ها، بخصوص مجلات و روزنامه‌ها این قواعد را زیر پا می‌گذارند و آن‌ها را رعایت نمی‌کنند.

او با بیان این‌که درست‌ ننوشتن آسیبی به زبان نمی‌رساند اظهار کرد: زبان را گویندگان آن و کسانی که به آن زبان حرف ‌می‌زنند و فکر می‌کنند، نگه می‌دارند و این مسئله را که گذر زمان به زبان آسیب می‌رساند جدی نگیرید. این غلط نوشتن‌ها به مرور زمان کنار می‌روند. زبان مانند جریان رود می‌ماند و این غلط‌ها کف روی آب است و از بین می‌رود.

این‌ پژوهشگر زبان فارسی با بیان این‌که غلط‌نویسی در همه زبان‌ها وجود دارد تصریح کرد: غلط‌نویسی در همه زبان‌ها هست. برخی غلط و کج و کوله می‌نویسند و کلمات را می‌شکنند اما  زبان معیار همیشه باقی می‌ماند و نباید ترسید. شاعری که شعر می‌گوید شعر غلط نمی‌تواند بگوید.  نیما، اخوان،  فروغ، شاملو، سهراب سپهری، نادرپور، خانلری و...  همه به زبان معیار شعر گفته‌اند.

او در ادامه خاطرنشان کرد: زبان ما پشتوانه قوی دارد و بزرگان اندیشه‌ ما به این زبان حرف زده و اثر خود را به جا گذاشته‌اند. هر زبانی تحول می‌یابد. در زبان انگلیسی اگر کسی بخواهد شکسپیر بخواند باید دانشگاه برود. اگر در خانه آن را بخواند، نمی‌فهمد زیرا تغییر زبان‌ آن‌ها خیلی زیاد بوده است. به طور مثال جفری چاسر شعر معروفی دارد به نام «کنتربری» که هیچ شباهتی به زبان انگلیسی الان ندارد. اما ما شعر رودکی را می‌فهمیم زیرا زبان فارسی کمترین  تحول را داشته است.

انوشه افزود: درست‌نویسی باید به همت فرهنگستان زبان و ادب فارسی انجام شود و آن‌ها به اهل فن توصیه کنند  که قواعد درست را به کار گیرند و درست بنویسند.

او درباره عملکرد فرهنگستان در زمینه درست‌نویسی و به کار بردن واژه‌های فارسی گفت: فرهنگستان از زمانی که  تأسیس شده است تا امروز کارهای فراوانی بویژه در ساخت واژگان کرده و در اختیار مردم قرار داده است که مردم آن‌ها را به کار می‌بندند. به نظر من فرهنگستان معتبر است و کسانی که در آن‌جا کار می‌کنند و اعضای پیوسته فرهنگستان هستند افراد دانا و دلسوزی هستند و توصیه‌هایی را که آن‌ها به کار می‌برند باید استفاده کرد زیرا آن‌ها با علم و آگاهی این پیشنهادها را می‌دهند.

انوشه تأکید کرد: فرهنگستان باید پشت واژه‌هایی که می‌سازد، بایستد  و به مردم توصیه کند از آن‌ها  به جای کلمات بیگانه استفاده کنند.  فرهنگستان در گذشته واژه‌هایی را پیشنهاد می‌داد، پشت‌شان می‌ایستاد و مردم را ملزم به رعایت آن‌ها می‌کرد؛ مثلا این‌که به جای "بلدیه" بگویند "شهرداری" و به جای "نظمیه"، "شهربانی" را به کار ببرند.

او همچنین افزود: "دانشگاه" و "دانشکده" را فرهنگستان ساخته و مردم آن‌ها را استفاده می‌کنند یا الان کمتر می‌گویند "ترمینال" و بیشتر واژه "پایانه" را به کار می‌برند. البته برخی از واژه‌ها را فرهنگستان نساخته، در گذشته وجود داشته‌اند و فرهنگستان گشته و آن‌ها را پیدا کرده؛ مانند "گذرنامه" به جای "پاسپورت" و "روادید" به جای "ویزا". کامپیوتر  حدود ۵۰ سال است وارد ایران شده و فرهنگستان واژه "رایانه" را پیشنهاد داد و می‌بینیم مردم از این کلمه استفاده می‌کنند.

حسن انوشه خاطرنشان کرد: برخی از واژه‌هایی را که رواج یافته‌اند نه فرهنگستان  و نه اهل فن ساخته‌اند بلکه مردم عادی ساخته‌اند و حتی فرهنگستان آن‌ها را تأیید کرده و استفاده می‌کند؛ مانند "جلوبندی"، "گلگیر"، "سگ‌دست" و... . برخی از واژه‌ها  را فرهنگستان می‌سازد  و مردم به کار می‌برند، برخی از واژه‌ها را نیز اهل فن که عضو فرهنگستان‌ نیستند می‌سازند و تعمیم می‌یابد؛ مانند کلمه "ویراستار" و "ویرایش". یا مثلا واژه "گفتمان" را داریوش آشوری ساخته که فرد فرهیخته‌ای است و رسانه‌ها، اهل پژوهش و دولت‌مردان این کلمه را به کار می‌برند.  

این‌ نویسنده و پژوهشگر در پاسخ به این‌که گاهی اوقات  افراد اشتباهاتی در استفاده از کلمات دارند و به طور مثال "گفتمان" را به جای "گفت‌وگو" به کار می‌برند، گفت: گاهی اوقات یک واژه چند معنا پیدا می‌کند و این اشکالی ندارد. اشتباهاتی شده و این اصطلاحات جا افتاده و این اشکالی ندارد.

انتهای پیام