‌به گزارش ایسنا، استاد اسدالله ایزدشناس، متولد ۱۳۱۶جهرم، 60 سال است که زیرانداز و ظروفی از جنس برگ نخل یا پیش (Pish) می‌بافد.

او پس از پایان تحصیلات ابتدایی، نخست به عنوان کارگر کوره‌پزخانه‌ کار می‌کرده، اما به دلیل پیشۀ کشاورزی پدربزرگش، به طرف باغداری کشیده می‌شود. استاد اسدالله با علاقه و استعداد وافر خود، کم‌کم بافتن با برگ نخل(پیش) را از بارورکنندۀ نخل(مُهَر) باغشان فرامی‌گیرد و شروع به بافتن زنبیل، سَله(نوعی زیرانداز)، تَخ(نوعی زیرانداز)، سَمنی(ظرفی معادل ده‌کیلو)، شَمنی(طرفی معادل ۲۰کیلو)، دوروک(سطل حصیری برای چیدن خرما از نخل) و... می‌کند.

همسر استاد اسدالله نیز حصیربافی را از او یاد گرفته و اکنون علاوه بر حصیربافی، در دوخت و پرس و ‌شکل‌دهی ظروفی که با برگ نخل ساخته می‌شوند نیز استاد شده است.

همسر استاد اسدالله می‌گوید: «استاد اسدالله برای سفارشات به صورت متری کار می‌کند و بسته به شکل ظروف، گاهی انجام این سفارشات تا ۱۰روز نیز طول می‌کشد.»

در میان مشتریان استاداسدالله، گاهی سفارشاتی از تهران و شهرهای شمالی کشور و سایر نقاط استان فارس نیز وجود دارد. او برگ‌های لازم برای انجام سفارش‌هایش را از نخلستانی که خود نخل‌هایش را کاشته، فراهم می‌کند. عمر برخی نخل‌های این نخلستان، گاهی به چهل سال نیز می‌رسد.

برای بافت حصیر، ابتدا برگ درخت خرما را از چوب اصلی جدا می‌کنند و برای اینکه نرم‌تر و خوش‌رنگ‌تر شوند، آن‌ها را داخل آب می‌گذارند، به اندازه‌ای که رنگ برگ که سبز است، مایل به زرد شود. برای رنگ‌کردن برگ نخل، از رنگ گیاهی استفاده می‌کنند که چندرنگ اصلی دارد: سبز، آبی، بنفش و نارنجی. این مواد رنگی را گاهی با موادی دیگر گاهی مثلاً ادویه، مخلوط می‌کنند تا رنگ آن جلای بهتری داشته باشد و روشن‌تر شود و برای اینکه رنگ تیره‌تر یا روشن‌تر شود، مقدار آن را کم یا زیادتر می‌کنند. بعد از این مرحله، حصیربافی شروع می‌شود.

استاد اسدالله معمولاً برای بافت ظروف از برگ‌های نخل ماده استفاده می‌کند چون خوش‌رنگ‌ترند و معتقد است که دوام بیشتری دارند و می‌گوید پیش ماده تا ۳۰سال نیز ماندگاری دارد. او برگ‌های نخل نر را رنگ می‌کند و در بافت محصولات رنگی به کار می‌برد. نقش‌ها در حصیر، سبد، بادبزن و سایر محصولات، ذهنی بافته می‌شود و اغلب به صورت لوزی‌های کنگره‌دار و هندسی است. در این نوع بافت گاهی در حین کار از تسمه‌های رنگی نیز استفاده می‌شود.

استاد ایزدشناس، نخست برای ظریف‌تر شدن وسایل، برگ‌ها را به شش قسمت مساوی تقسیم می‌کند که به آن ریزه‌بافی می‌گویند. پس از بافتن و دوختن برای شکل‌دهی ظروف از قالب‌های چوبی یا آهنی استفاده می‌کند، هرچند معتقد است قالب‌های چوبی برای این کار بهترند و قالب آهنی، باعث تیره‌شدن رنگ پیش‌ها می‌شود.

استاد اسدالله ایزدشناس دستی نیز در بافت قالی دارد و می‌گوید بافتن برگ نخل تا به حال عوارض جسمی برای او نداشته است، هرچند این روزها، دخترش نیز در کار بافتن و ‌شکل‌دهی پیش‌ها به او کمک می‌کند.

آفتاب به میانۀ آسمان رسیده که از خانۀ استاد اسدالله ایزدشناس که کارگاهش نیز است، بیرون می‌آیم، در حالی که شعر عبدالرسول عقیلی را زیر لب زمزمه می‌کنم؛ «پیشِ تَرُک تَش نزنید، زلف سرش بوده یه وخت/ گیس قشنگ سبز او تا کمرش بوده یه وخت» .....

انتهای پیام