به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، الهام وثوق بابایی - سرپرست میدانی هیات بررسی و شناسایی محوطه‌های باستانی حوزه رودخانه چهل چای- مینودشت در استان گلستان با اعلام خبر «شناسایی ۶۵ محوطه باستانی در مینودشت» گفت: هیات باستان‌شناسی از دوم مهرماه در مینودشت آغاز به کار کرد و موفق شد پس از گذشت ۱۵ روز، حدود ۶۵ محوطه باستانی را شناسایی کند.

این باستان‌شناس با بیان اینکه «به‌ دلیل شرایط سخت مناطق کوهستانی، شناسایی محوطه‌ها در این مناطق به کندی پیش می‌رود» افزود: در عملیات شناسایی، همچنین بررسی‌های پیشین بازنگری شد و محوطه‌های بیشتری در تنگه نرم آب شناسایی و ثبت شد.

او ادامه داد: محدوده مورد مطالعه در این پژوهش، حوزه "رودخانه چهل چای" در شهرستان مینودشت را در برمی‌گیرد؛ این شهرستان با مرکزیت شهر مینودشت در شرق استان است و از شمال به گالیکش، از غرب به گنبدکاووس، از جنوب به آزاد شهر و از شرق به شاهرود (استان سمنان) محدود می‌شود.

بنا به گفته‌ او، یکی از مهم‌ترین رودهای استان گلستان، رودخانه چهل چای است که با طول ۶۵ کیلومتر از کوه خواجه قنبر (یکی از مرتفع‌ترین کوه‌های بخش شرقی البرز) سرچشمه می‌گیرد و پس از گذر از تنگه چهل چای و عبور از جنوب شهر مینودشت با رودخانه دیگری به نام نرم آب ترکیب شده و به سمت غرب و گنبد کاووس سرازیر می‌شود و در قسمت جنوبی شهر گنبد به گرگان رود می‌پیوندد.

وی در ادامه به معرفی برخی از محوطه‌های شناسایی شده در این بررسی‌ها از جمله مین‌تپه، تپه املاک عباس‌آباد، قلعه چه روستای باقر آباد، تپه امامزاده قلعه قافه و محوطه سنگ کلان پرداخت و گفت: یکی از مهم‌ترین روستاهای مینودشت که در بخش دشت قرار گرفته است، «روستای قلمی» است.

این باستان‌شناس، روستای قلمی را با داشتن هفت محوطه باستانی یکی از مهم‌ترین روستاهای این شهرستان خواند و افزود: در میان محوطه‌های ثبت شده، مین تپه با ۲۰ متر ارتفاع، یکی از بلندترین محوطه‌های دشت است.

وثوق بابایی افزود: این محوطه، از یک تپه اصلی با فرم نامنظم، با حدود ۴۲۰ متر طول، ۲۰۰ متر عرض، با شیبی تند و چندین تپه اقماری با ارتفاع کمتر تشکیل شده است که با توجه به ارتفاع و اشراف مین تپه بر تپه‌های اقماری می‌توان آن را یک استقرار مرکزی در دوره تاریخی محسوب کرد.

او همچنین اظهار کرد: مواد فرهنگی جمع‌آوری شده از سطح تپه، سفالینه‌های خاکستری در فرم ظروف سه پایه و سفال‌های قرمز در فرم خمره و سفال‌های ظریف با لبه برگشته را شامل می‌شود.

وثوق بابایی افزود: با توجه به مطالعه داده‌های فرهنگی گزارش‌های پیشین، قدمت محوطه را هزاره اول و دوره تاریخی می‌دانند، اما با توجه به پیدا شدن سفال‌های منقوش و همچنین ابزار سنگی از محوطه، قدمت این محوطه به دوره پیش از تاریخ و حداقل هزاره پنجم قبل از میلاد میرسد.

سرپرست میدانی هیات بررسی و شناسایی محوطه‌های باستانی حوزه رودخانه چهل چای، تپه عباس‌آباد را یکی دیگر از محوطه‌های شاخص در دشت عنوان کرد که آسیب‌های زیادی به حریم آن وارد شده است.

او اضافه کرد: مواد فرهنگی و تاریخی بدست آمده در بررسی، بیشتر در قسمت شخم خورده بدست آمد که شامل سفال‌های قرمز دوره تاریخی و سفال‌های منقوش با نقش سیاه بر زمینه قرمز متعلق به دوره پیش از تاریخ بوده که این محوطه را جزو مهم‌ترین تپه‌های پیش از تاریخ منطقه بدل کرده است.

به گفته‌ی وثوق بابایی، بررسی و شناسایی محوطه‌های باستانی شهرستان مینودشت در سال ۱۳۸۴ توسط محمدمهدی برهانی انجام گرفت که در آن زمان گالیکش بخشی از شهرستان مینودشت به حساب می‌آمد.

این باستان‌شناس افزود: درقالب این پروژه در مجموع ۸۶ محوطه تاریخی شناسایی شد که از این تعداد ۴۳ محوطه باستانی در شهرستان مینودشت و دهستان چهل چای قرار داشت.

او با اشاره به مسکوت ماندن مناطق کوهستانی شهرستان مینودشت در این بررسی، خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۸۸ به دلیل ساخت سد بر روی رودخانه نرم آب، شناسایی محوطه‌های باستانی که در مسیر رودخانه نرم آب قرار داشتند، صورت گرفت.

به گفته وثوق بابایی، در این بررسی‌ها حدود ۳۲ محوطه باستانی دیگر توسط حصار نوی در دره رودخانه نرم آب و برخی محوطه‌های دیگر در مینودشت که در گزارش پیشین به آنها اشاره نشده بود، مورد شناسایی و بررسی قرار گرفت.

بنابر این گزارش، بررسی و شناسایی محوطه‌های باستانی حوزه چهل چای - مینودشت، گلستان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.

انتهای پیام