به گزارش ایسنا، نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو در شهریور (سپتامبر) گذشته، بیست‌ونهمین دوره‌ی خود را سپری کرد و از هم‌اکنون مشخص است که در دور بعدی، از ششم تا دهم سپتامبر سال 2017 در محل دائمی خود پذیرای بازدیدکنندگانی خواهد بود که در فصلی جدید، به‌دنبال کتاب‌های جدید و دیدار با نویسندگان مورد علاقه‌ی خود هستند. این درواقع شعار رویکردی این نمایشگاه است.

نمایشگاه کتاب تهران به جهات مختلف به نمایشگاه کتاب مسکو شبیه است. اول این‌که نمایشگاه کتاب مسکو نیز توسط اداره کل نمایشگاه‌های بین‌المللی روسیه در حوزه‌ی کتاب برگزار می‌شود. این نمایشگاه نیز در فضای سالن مسقفی به مساحت 30 هزار متر مربع در یکی از پارک‌های بزرگ مسکو، به شکل غرفه‌بندی‌های موقت پارتیشنی، پذیرای ناشران و بازدیدکنندگان است. نمایشگاه کتاب مسکو نیز تک‌فروشی دارد و هر سال یکی از کشورهای شرکت‌کننده، به‌عنوان میهمان ویژه در نظر گرفته می‌شود؛ ازجمله در سال 2015 یعنی سال گذشته که جمهوری اسلامی ایران میهمان نمایشگاه بیست‌وهشتم بود و به همین دلیل، غرفه‌ی بزرگ‌تر به کشورمان اختصاص یافته بود؛ تا برنامه‌های چندمنظوره‌ی نهادهایی چون معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران، در آن اجرا شوند. امسال هم کشور یونان میهمان ویژه‌ی نمایشگاه بود.

نمایشگاه کتاب مسکو چه در دوره‌ی کمونیستی و چه پس از آن، هیچ‌گاه از رویکردهای سیاسی کشور میزبان به دور نبوده است؛ چه از جنبه‌های تبلیغی و چه از منظر تعاملی و مبادلاتی. ازجمله این‌که در سال گذشته و در دوره‌ی میهمانی ویژه‌ی ایران، تعدادی از کشورهای جهان، بویژه از قاره‌ی اروپا، به‌دلیل برخی تنش‌های سیاسی در منطقه، نمایشگاه کتاب مسکو را تحریم کرده بودند. تعدادی از آن‌ها تحریم خود را از سال قبل‌تر آغاز کرده بودند و تعدادی نیز این تحریم را امسال هم ادامه دادند.

نخستین دوره‌ی نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو در سپتامبر سال 1977 برگزار شد. گویا در آن دوره که با شعار «کتاب برای صلح و پیشرفت» برگزار شده، حدود 1500 ناشر و پخش‌کننده‌ی کتاب شرکت می‌کنند. در این میان، نمایندگان حدود 70 کشور جهان نیز حاضر بوده‌اند که می‌توان گفت، در تاریخ این نمایشگاه، یک رکورد محسوب می‌شود.

حالا حدود 30 دوره برگزاری نمایشگاه کتاب مسکو، از آن بزرگ‌ترین گردهمایی کتاب و مهم ترین رویداد فرهنگی سال روسیه را شکل داده است. یک گردهمایی پویا و تپنده از ناشران، عوامل ادبی، بنگاه‌های نشر و ارایه‌دهندگان خدمات صنعت نشر که به دیدارها، تبادل افکار و انعقاد قراردادهای نشر می‌انجامد. در این نمایشگاه که معمولا به مدت پنج روز متوالی و بدون ترتیب‌بندی خاصی از نظر طیف بازدید برگزار می‌شود، کارگاه‌های آموزشی مختلف، میزگردهای تخصصی و عمومی، متن‌خوانی مؤلفان، گفت‌وگوها و جلسه‌های امضای کتاب، علاوه بر ایجاد نزدیکی‌ها، یک فرصت منحصر به فرد را برای به‌دست آوردن تجربه‌های دست اول از مؤلفان و ناشران، لذت بردن از فضای پر جنب و جوش و کسب ایده‌های جدید در حوزه‌ی چاپ و نشر در اختیار همگان قرار می‌دهند.

علاوه بر توجه به فن‌آوری دیجیتال و تاثیر صنعتی آن در چرخه‌ی نشر، نمایشگاه کتاب مسکو همچنین جایی برای ادبیات کودک است؛ تا جایی‌که در برخی غرفه‌ها حتا فروش دیگر وسایل فرهنگی و سرگرمی کودکان از رونق و فروش بیشتری نسبت به کتاب کودک برخوردارند.

دیدار چهره به چهره با مؤلفان از بخش‌های مورد توجه نمایشگاه کتاب مسکو است. همچنین امکان تبادل اطلاعات هزاران نفر از متخصصان صنعت نشرازجمله فروشندگان کتاب، ناشران، مترجمان، روزنامه‌نگاران، عوامل ادبی و تولیدکنندگان فیلم و برنامه‌های تلویزیونی، مسؤولان دولتی حوزه نشر و حتا خرده‌فروشان کتاب فراهم است.

برای نمونه در آخرین دوره‌ی برگزاری نمایشگاه کتاب مسکو، بیش از 800 کنفرانس و سمینار از نوع‌های مختلف برگزار شده است.

معمولا بیشتر این برنامه‌ها در فضای مسقف نمایشگاه در فضایی بیش از هفت‌هزارمتری ترتیب می‌یابند اما تعدادی از برنامه‌ها هم در فضای باز پیرامون و زیر چادرهای تعبیه‌شده، سعی در جذب، ایجاد سرگرمی و امکان استراحت جسمی و ذهنی برای مخاطبان بالقوه و بالفعل نمایشگاه دارند.

گزارش و عکس‌ها: علیرضا بهرامی - ایسنا

انتهای پیام