گفتنی است؛ در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392، کاندیدای دولت تدبیر و امید، حجّت‎الاسلام دکتر روحانی، در سفر انتخاباتی خود به تبریز، با نگاه جامعه‎شناسانه و درک نیاز و خواست اصلی مردم آذربایجان، قول دادند که در صورت پیروزی، تأسیس فرهنگستان زبان ترکی را محقّق سازند. این امر با پیروزی ایشان در انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب آقای دکتر اسماعیل جبّارزاده به استانداری آذربایجان‎شرقی، با جدّیت دنبال شد و به عنوان یکی از وظایف و مأموریّت‎های اصلی نماینده عالی دولت در استان تعریف شد.

در ادامه این روند، نشست‎های متعدّدی با اهالی فرهنگ، هنر، ادب و سیاست برگزار و موضوع با دقّت موشکافی شد و با لحاظ همه شرایط و دیدگاه‎ها و نیز در نظر داشتن این نکته که نهاد در دست راه‎اندازی، باید بتواند ضمن داشتن ساختاری مناسب، پاسخگوی اهداف مورد نظر باشد، تأسیس فرهنگستان زبان ترکی و وظایف مترتّب بر آن، در قالب بنیادی مورد تأیید قرار گرفت تا ضمن مهار هرگونه تنش و یا سوءتفاهم، در بهترین شکل ممکن به عملیاتی کردن این نیاز اساسی بپردازد که ماحصل آن، تدوین اساسنامه «بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان» بود.

این اقدام پس از طیّ مراحل قانونی، در روز 31 اردیبشهت سال 1394در مراسم باشکوهی به صورت ویدئو کنفرانس، توسّط آقای دکتر روحانی،  و با حضور آقای دکتر جنّتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر مقامات ملّی و استانی در خانه پروین اعتصامی افتتاح شد و فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

تشریح آخرین وضعیت تدریس رشته زبان و ادبیات ترکی آذری در دانشگاه تبریز

مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز در خصوص آمار انتخاب کنندگان و پذیرفته شدگان این رشته به خبرنگار ایسنا گفت: در کنکور سراسری 80 نفر رشته زبان و ادبیات ترکی آذری را انتخاب کرده بودند که در نهایت 30 نفر از پذیرفته شدگان ثبت‌نام کردند.
 
دکتر احمد فرشبافیان در گفت‌وگو با ایسنا، در این خصوص اظهار کرد: برای تدریس زبان و ادبیات ترکی آذری اساتید ما از منابع مختلف علمی و قابل عرضه برای دانشجویان استفاده می‌کنند و دانشجویان نیز با اشتیاق از معلومات اساتید و منابع معرفی شده بهره می گیرند .
 
وی با تاکید بر این‌که منابع موجود معرفی شده برای تدریس زبان و ادبیات ترکی از غنای کافی برخوردار است، یادآور شد: تمامی منابع استفاده شده برای تدریس این گروه آموزشی از منابع موجود در سطح کشور است و در این خصوص هیچ نیازی به منابع خارجی نداریم.
 
 وی در پاسخ به این سوال که در تدریس این زبان و ادبیات چه شخصیت‌هایی طرح شده و آثارشان تدریس می شود؟ با تاکید بر غنای ادبی زبان ترکی آذری در کشور، خاطرنشان کرد: شخصیت‌های ادبی و فرهنگی مطرح در ایران، اعم از نظامی، خاقانی و فضولی، شهریار و ده‌ها شخصیت دیگر همگی جزو ارکان ادبیات آذربایجان هستند که با وجود آنها و آثارشان نیازی به طرح دیگرانی که تاثیر آنچنانی در ادبیات ما ندارند، نداریم .
فرشبافیان یادآور شد: در راستای تدریس زبان و ادبیات ترکی آذری، منابع ایرانی به حدی غنی است که نیاز به استفاده از منابع غیر ایرانی نیست و از منابع خارجی در صورتی که مطلب جدیدی داشته باشند فقط به عنوان منابع جانبی استفاده خواهیم کرد.
 
مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز  در خصوص کیفیت آموزش‌ها و خروجی این رشته در مقطع کارشناسی نیز گفت: به همان کیفیت که دیگر رشته های تحصیلی، فارغ‌التحصیل به جامعه ارائه می‌دهند، رشته‌ی زبان ترکی آذری نیز فارغ‌التحصیل خواهد داد.

وی با اشاره به این‌که زبان تدریس شده در رشته‌ی زبان و ادبیات ترکی آذری زبان شهریار و فضولی است، گفت:  زبان ترکی آذری، زبانی است که در این رشته تدریس خواهد شد، البته ما درباره ریشه زبان ترکی در دنیا در درس کلیات زبان شناسی بحث‌های جدی را داریم که در حد چند واحد تدریس خواهد شد؛ ولی این کار نباید ما را از هدف اصلی خودمان که تربیت دانشجویانی برای تقویت فرهنگ و ادبیات آذربایجان در راستای اهداف فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی است باز دارد .

وی گفت: برای به اتمام رساندن دوره کارشناسی این رشته به حد کافی اساتید متبحر داریم و ممکن است به صورت مشترک از اساتید زبان و ادبیات فارسی و عربی نیز استفاده کنیم، چرا که در اکثر  رشته‌ها، دروس به صورت مشترک نیز تدریس می‌شوند اما برای تدریس رشته‌ی ترکی آذری اساتید با تخصص همین رشته را داریم و الان مشغول تدریس هستند.

فرشبافیان یادآور شد: اساتید موجود این رشته از تخصص کافی برخوردار بوده و متخصص اصلی درس زبان و ادبیات ترکی آذری را نیز در اختیار داریم.

وی تاکید کرد: آینده شغلی این رشته را ما پیش‌بینی نمی‌کنیم چرا که دانشگاه مسوول تربیت علمی نیرو است، اما فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در نهادهای فرهنگی مشغول به کار شوند.

مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز در خصوص تداوم تدریس این رشته نیز بیان کرد: تداوم این رشته در مقاطع بالاتر، زمانی قطعی می‌شود که دانشگاه، در مقطع کارشناسی اولین دوره از فارغ التحصیلان خود را ارائه بدهد که بعد از آن می‌توان به مقطع کارشناسی ارشد این رشته نیز فکر کرد.

وی با تاکید بر اینکه کلاس‌های رشته‌ی زبان و ادبیات ترکی آذری برای ترم اول شروع شده است، گفت: کلاس‌های این رشته از ابتدای مهرماه با تمامی ظرفیت شروع شده که تعدادی از دانشجویان این رشته نوبت دوم و تعدادی نیز در نوبت اول قرار دارند.

فرشبافیان یادآور شد: این رشته نیز همانند سایر رشته‌های دانشگاهی با قوت تمام در حال تدریس می‌باشد و همچنین در ذیل "موسسه‌ی تحقیقاتی قفقاز، آناتولی و آسیای میانه"، مرکز مطالعاتی ترکیه، آذربایجان و گرجستان را ایجاد کرده‌ایم و از دانشجویانی که در این رشته مشغول بوده و علاقه‌مند به پژوهش در حوزه‌ی رشته‌ی تحصیلی خود، نیز استفاده خواهیم کرد.

 وی در این خصوص تاکید کرد: شرایط تحقیقاتی فراهم شده برای دانشجویان رشته‌ی زبان و ادبیات ترکی آذری، موضوعی است که کم‌تر در رشته‌های دیگر فراهم است.

وی با بیان این‌که در تدریس این رشته از توانمندی‌ها و منابع غنی داخل کشور استفاده شده است، خاطرنشان کرد: تاکنون از هیچ کشوری در رابطه با آموزش زبان ترکی‌آذری کمک نگرفته‌ایم و خودمان متولی این رشته هستیم .

مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز تاکید کرد: کسانی که دغدغه‌ علمی در خصوص زبان ترکی آذری دارند بسیار آرام، متین و با برنامه‌ریزی در این راستا حرکت می‌کنند و دانشگاه تبریز نیز در این خصوص با برنامه‌ریزی دقیق برای ساختارمند کردن زبان و ادبیات ترکی آذری فعالیت می‌کند.

این مسئول بیان کرد: زبان ترکی آذری در کشور ما چندصد سال است که برقرار بوده و امروزه و بخصوص بعد از انقلاب اسلامی مردم به راحتی و در آسودگی خاطر از زبان ترکی آذری استفاده می‌کنند.

مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز یادآور شد: در سایه‌ی انقلاب اسلامی ادبیات زیبای ترکی آذری رونق یافته است و اگر امروز این گروه ادبیات ترکی آذری در دانشگاه تبریز راه اندازی می‌شود به این دلیل نیست که این زبان تاکنون نبوده و جایگاهی نداشته، بلکه امروزه این زبان در حال ساختارمند شدن است.

وی گفت: اگر زبان و ادبیات ترکی آذری ساختارمند شود، به غنا و پایداری این زبان کمک خواهد کرد.

فرشبافیان با اشاره به این‌که ما قانون اساسی داریم و این قانون، محدوده را برای یادگیری زبان مادری مشخص کرده است، تاکید کرد: این قانون می‌گوید که در کنار زبان و  ادبیات فارسی که زبان رسمی کشور است، زبان‌های دیگر نیز می‌توانند تدریس شوند که ما نیز این کار را از دانشگاه شروع کرده‌ایم که به مراتب  اولاتر از سطوح دیگر است.

وی اظهار کرد: کسانی که در این خصوص جنجال می‌آفرینند، افرادی هستند که قانون اساسی جمهوری اسلامی را دقیق نخوانده‌اند.

مدیر گروه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز در پاسخ به اینکه چه کسانی می توانند اساتید گروه زبان و ادبیات ترکی آذری شوند، گفت: دانشگاه محلی است آکادمیک، که لازمه‌ی تدریس و فعالیت علمی در این مکان، داشتن حداقل مدرک دکتری است و صرف اینکه فردی زبان ترکی آذری را بلد باشد، نمی‌تواند جزو اساتید این گروه باشد چرا که حتما باید با مدرک پی اچ دی و مدرک مورد تایید نظام آموزش عالی کشورمان باشد و نیز در تمام مقاطع مطابقت رشته ای و تحصیلی احراز گردد .

فرشبافیان ادامه داد: امروزه تعدادی از افراد که با تخصص‌های فنی مهندسی، کشاورزی و دیگر رشته های علوم پایه و ... به صورت ترددی و چند هفته در سال از برخی کشورها مدرک ادبیات گرفته اند، انتظار دارند که ما برای تدریس در این رشته آنها را بپذیریم که این امر امکان پذیر نیست. البته ممکن است که در یک آموزشگاه خصوصی این افراد بتوانند تدریس کنند ولی انتظار از دانشگاه به عنوان محیط آکادمیک در این مورد بجا نیست .

دانشجویان ورودی این رشته نیز در گفت‌وگو با ایسنا به بیان نقطه نظرات خود پرداختند.

 یکی از دانشجویان در خصوص وضعیت برگزاری کلاس‌ها اظهار کرد: کلاس‌های زبان و ادبیات ترکی آذری برنامه‌ی مشخصی ندارند و به طبع چون این رشته برای اولین بار در حال ارائه است، بروز چنین مشکلاتی دور از انتظار نیست، ولی ما به عنوان اولین ورودی‎های این رشته از دانشگاهی چون دانشگاه تبریز انتظار داریم که با برنامه‌ریزی بهتری از این دانشجویان استقبال کنند.

وی با اشاره به علاقه‌ی وافر اغلب افراد به یادگیری زبان و ادبیات ترکی آذری به صورت آکادمیک گفت: در حال حاضر بازار کار این رشته مبهم است و انتخاب چنین رشته‌ای به عنوان رشته‌ی تحصیلی ریسک بزرگی محسوب می‌شود. ولی علاقه‌ی ما به تحصیل در این رشته، ارزش این ریسک‌پذیری را دارد.

وی در خصوص تعداد دانشجویانی که برای اولین بار این رشته را انتخاب کرده‌اند گفت: حدود 30 نفر در کلاس حضور دارند و تصمیم گرفته‌اند این رشته را به صورت آکادمیک دنبال کنند.

دانشجوی دیگری نیز در این باره عنوان کرد: غنی بودن زبان و ادبیات ترکی آذری و اشتراک زیاد آن با زبان فارسی ما را به یادگیری آکادمیک زبان مادری ترغیب کرد.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل این که برنامه‌ی ترم اول را اغلب خود دانشگاه‌ها تعیین می‌کنند، هنوز از سرفصل‌ها و برنامه‌ی درسی‌مان اطلاع درستی نداریم، که این نیز همکاری برخی را می‌طلبد که دانشجویان را از بلاتکلیفی و سردرگمی درآورند.

انتهای پیام