به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، حمیده چوبک، رییس پژوهشکده باستانشناسی درباره ایجاد موزه منطقهای در کرمانشاه، گفت: کاوش «تپه آسیاب» کرمانشاه در واقع بازنگری کاوشهای صورت گرفته در دهه ۱۹۶۰میلادی توسط رابرت بریدوود است.
او ادامه داد: مرحلهی گذار از زندگی شکارورزی به کشاورزی در غرب ایران که کرمانشاه یکی از مراکز مهم این دوره است باید با علمِ روز بررسی و تاریخگذاری شود. به همین جهت پروژهای پنج ساله تعریف شد که طی انجام آن چگونگی تحولات گیاهی، جانوری، استقراری و معماری منطقه تبیین میشود.
این باستان شناس با بیان اینکه «هنوز برای این منطقه تاریخگذاری دقیقی صورت نگرفته است»، تصریح کرد: میتوان ۹ هزار سال پیش از میلاد مسیح، یعنی از فرا پارینه سنگی به نو سنگی که دوره مهمی در تحولات زیستی و شکلگیری زیستگاهها در ایران است را پیشبینی کرد.
چوبک اضافه کرد: تشکیل موزه منطقهای در کرمانشاه در قالب این پروژه پیشبینی شده که میتواند علاوهبر کاربرد موزهای، مرکز پژوهش و آموزش منطقهای هم باشد که سیر تحول زیستی و فرهنگی غرب ایران را نشان میدهد.
رییس پژوهشکده باستانشناسی، با بیان اینکه «فعالیت این موزه منطقهای که با آموزش همراه است جنبه بینالمللی خواهد داشت و تمامی منطقه غرب کشور را شامل میشود»، اظهار امیدواری کرد که در این برنامه پنج ساله بتوان به گاهنگاری دقیقی از غرب ایران نیز دست یافت.
حجت دارابی، سرپرست هیات کاوش «تپه آسیاب» کرمانشاه نیز در مورد تاریخچه کاوشهای این منطقه و کشف شواهدی از شروع کشاورزی در ۱۲ هزار سال قبل در دامنههای زاگرس، گفت: مرحله گذار از زندگی شکارورزی به کشاورزی یا انقلاب کشاورزی ابتدا در خاورنزدیک و از جمله دامنه های زاگرس ایران در ۱۰ تا ۱۲هزار سال قبل به وقوع پیوسته است که اطلاعات مرتبط با این انقلاب در ایران به مراتب کمتر از مناطق مجاور مانند ترکیه و لوانت (کشورهای شرق دریای مدیترانه) است.
وی افزود: برهمین اساس پروژهای پژوهشی مشترک میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه کپنهاگ و با همکاری اداره کل میراث فرهنگی کرمانشاه به سرپرستی اینجانب و «دکتر توبیاس ریشتر» تعریف و در مرحله اول آن، کاوش در «تپه آسیاب کرمانشاه» انجام شد.
دارابی گفت: این محوطه باستانی در چند کیلومتری شرق شهر کرمانشاه و کنار رود قره سو تپه آسیاب قرار دارد و ۵۶ سال قبل توسط رابرت بریدوود در راستای مطالعه شروع کشاورزی و روستانشینی کاوش و نتایج کاوش بسیار مختصر منتشر شد. در کاوشهای بریدوود، شواهدی مانند چالههای مدور، صنایع سنگی، اشیاء گلی و بقایای جانوری به دست آمد، اما از بقایای گیاهی برای مطالعه کشاورزی اطلاعاتی در دست نیست.
او با اشاره به اهمیت «تپه آسیاب» در بررسی شروع کشاورزی و دامپروری در دنیا گفت: هیات مشترک ایرانی - دانمارکی از اوایل مردادماه امسال مشغول کاوش در این محوطه شد تا علاوه بر بازنگری نتایج قبلی، اطلاعات جدیدی با استفاده از روشهای آزمایشگاهی توسط متخصصین ایرانی و غیرایرانی به دست آورد.
دارابی اظهار کرد: در این راستا تاکنون شواهد جالبی از ماهیت استقرار و شکلگیری کشاورزی و دامپروری در این محوطه پیدا شده و یافتههایی همچون صنایع سنگی، بقایای جانوری و گیاهی نیز به دست آمده است که این یافتهها در ارتباط با مطالعه فناوری و معیشت ساکنان «تپه آسیاب» اهمیت زیادی دارند.
او یکی از اهداف مهم این کاوش را بازسازی محیط پیرامون محوطه در زمان سکونت در آن دانست و گفت : با این اهداف هیات کاوش امیدوار است بتواند در بررسی چرایی و چگونگی فرایند شروع کشاورزی و دامپروری در زاگرس مرکزی گام مهمی بردارد همانطور که هدف اصلی این طرح هم بررسی روند و چرایی شروع کشاورزی در زاگرس مرکزی است.
دارابی دو گام میدانی و مهمِ برداشته شده در کاوش «تپه آسیاب» را خواناسازی کاوش قبلی توسط رابرت بریدوود در سال ۱۳۳۹ خورشیدی و ایجاد کارگاهی جدید در کنار آن اعلام کرد.
این باستان شناس در ادامه خاطرنشان کرد: در نتیجه این کاوش بخشی از چاله معروف به خانه زیرزمینی در محوطه ثبت و مستندنگاری و طی آن مشخص شد که این چاله در واقع مکانی خاص و عمومی با کاربری آیینی بوده که شاخ حیواناتی مانند گاو و گوزن در کنار دیواری از چینه در آن قرار داده شده است که پیشتر نیز نمونههای مشابهای از این دست در منطقه غرب ایران و دیگر نقاط خاور نزدیک به دست آمده است.
او همچنین تصریح کرد: چنین مدارکی از حیث مطالعه ساختار اجتماعی و آیینی جوامع زاگرس مرکزی در دوران گذار از شکارورزی و گردآوری به دامپروری و کشاورزی اهمیت زیادی دارد.
دارابی ادامه داد: در راستای مطالعه ساختار اقتصادی و معیشتی ساکنان محوطه بقایای گیاهی و جانوری و فضولات انسانی هم یافت شده است. هرچند شواهد باستانشناسی «تپه آسیاب» مانند ابزارهای سنگی حکایت از یک سکونتگاه در هزاره نهم پیش از میلاد دارد اما تاریخ دقیق استقرار در آن در نتیجه آزمایشهای کربن ۱۴ مشخص خواهد شد.
بر طبق این گزارش، مجوز کاوش در تپه آسیاب کرمانشاه توسط ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شده است .
انتهای پیام
نظرات