حسین ظهوری متخصص تنوعزیستی در گفتوگو با ایسنا، در خصوص تشدید گرما و اثرات آن در حیات گیاهی و جانوری با تاکید بر اینکه گرما به همان اندازه که میتواند مفید باشد، میتواند تخریب در پی داشته باشد، اظهار کرد: گرما در شرایط خوب رشد گیاه و جانور را در پی دارد، اما باید بررسی شود که این گرما در چه شرایطی میتواند بد باشد.
وی افزود: اگر شرایط مانند شرایط کنونی که در ایران حاکم است، مناسب نباشد میتوان آثار تخریبی افزایش دما و گرما را شاهد بود. در حال حاضر در کشور دما بالاست، آب کم است، مراتع خشک شدهاند و افزایش دما و گرما میتواند زیستگاه و حیات گیاهی و جانوری را به چالش بکشاند.
ظهوری با بیان اینکه افزایش دما و گرما قدرت تبخیر را بالا میبرد و آب در دسترس گیاه و جانور را از بین میبرد، گفت: این کاهش آب رشد گیاه و جانور را در مراحل اولیه کاهش دهد و گاه گرما و تبخیر زیاد منجر به توقف رشد در برخی مناطق میشود که نابودی جمعیت زیستی را به همراه خواهد داشت، به همین دلیل لازم است که در شرایط کنونی و در زمان افزایش دما بستر لازم برای جلوگیری از بروز مشکلات این چنینی برای گیاهان و جانوران فراهم شود.
وی با تاکید براینکه حیاتوحش چند نیاز عمده و اساسی مانند پناه، آب و غذا دارد که همگی در قالب زیستگاه تعریف میشود، افزود: پناه در لفظ به منزله جانپناه است؛ مکانی که حیوان جان خود را در آن از خطرات حفظ کند و راه فراری از دشمنان طبیعی محسوب میشود، این جانپناه میتواند پستیها، بلندیها و شکافها، تپهماهورها، دشتها و ... باشد که به منزله مامنی برای حیوان به شمار میروند.
این متخصص تنوعزیستی با اشاره به غذا و آب که نیاز بدنی یک حیوان است، مهمترین و اساسیترین نیاز حیاتوحش در تابستان را آب عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه در تابستان دمای هوا بالا میرود به تبع آن دمای بدن نیز بالا میرود که این امر نیاز به آب حیوان را افزایش میدهد، پس آب مشخصه کلیدی برای حیات گیاهی و جانوری در تابستان است.
وی در خصوص اثرات مخرب کمبود آب بر روی حیات گیاهی و جانوری با تاکید بر اینکه اگر آب نباشد، حیات هم نیست، تصریح کرد: تحت تاثیر قرار گرفتن حیات گیاهی و جانوری بر اثر کمبود یا نبود آب امری بدیهی است. در حالت کلی و در وهله اول کم آبی بر روی حیات گیاهی تاثیر میگذارد و باعث میشود که گیاه به رشد نهایی نرسد یا نوع و ساختار گیاه تغییر کند.
ظهوری ادامه داد: زمانی که گیاهی وجود ندارد که جانواران علفخوار از آن تغذیه کنند، رشد جانوران نیز با مشکل مواجه میشود و کاهش تعداد جانوران علفخوار مسلما جمعیت جامعه گوشتخوار که از علفخواران تغذیه میکنند را نیز دستخوش تغییرات میکند و عملا کاهش جمعیت حیات وحش را به دلیل کمبود گیاه ناشی از کمآبی به وضوح شاهد خواهیم بود.
وی با بیان اینکه مسلما هرچه آب کم باشد، تولیدات غذایی کم میشود و این امر در سیستم زادآوری و بدنی جانواران تاثیر منفی دارد، اظهار کرد: در چنین شرایطی برخی جانواران و گیاهان استراتژی خاصی را در پیش میگیرند به طوری که یک گیاه ممکن است در این شرایط گل ندهد، رشد طولی یا عرضی خود را متوقف کند یا برگهای آن خاردار شود.
ظهوری افزود: جانوران نیز با توجه به شرایط زندگی و نیازهای خود، استراتژی خاصی در پیش میگیرند؛ برخی مهاجرت میکنند، برخی زیستگاه خود را برای همیشه ترک میکنند، اما مهمترین تخریب در مورد زادآوری آنها ممکن است اتفاق بیفتد و این تاخیر عواقب منفی در چرخه محیط زیست برجای میگذارد.
وی با اشاره به اینکه حیوانات در فصل بهار و تابستان که زادآوری کردهاند و مشغول بزرگ کردن فرزندان خود هستند، ممکن است به دلیل کمبود منابع آبی بچههای خود را از دست بدهند، گفت: کمبود آب در تابستان باعث میشود که حیوان تنش سختی را پشت سر بگذارد و با قدرت بدنی کمی وارد فصل زآداوری و جفتگیری شود که قطعا اثرات مخربی برای او به همراه دارد.
این متخصص تنوعزیستی تصریح کرد: کم آبی که به تبع آن منابع تغذیهای جانور تحتالشعاع قرار میگیرد، آمادگی بدنی حیوان را کم میکند و عملا جفتگیری نامناسبی را در زمستان منجر میشود، تلفات نوزادان را به همراه دارد و حتی گاهی منجر به سقط جنین میشود. همین عواقب و کمبودها باعث میشود که حیات وحش استراتژی تولیدمثلی خود را تغییر دهد. این امر تعداد زاد و ولد را تحت تاثیر قرار داده یا زایمان سال بعد را تحت ثاثیر قرار میدهد، به همین دلیل مراقبت از جمعیت حیاتوحش در فصل تابستان بویژه در زمانی که افزایش دما رخ میدهد، باید بیش از هر زمان دیگری انجام گیرد.
انتهاي پیام
نظرات