یک مترجم گفت: ترجمه‌های تحت‌اللفظی تنها بخش کوچکی از مشکلات ادبیات ما در بازارهای جهانی است و بخش اعظم آن به فقدان نگاه جهانی و زبان جهان‌شمول برمی‌گردد.
کمال بهروزکیا درگفت‌و‌گو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به سخنان نماینده اعزامی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت درباره موانع حضور ایران در عرصه‌های جهانی گفت: برای اظهارنظر در مورد کیفیت آثار ترجمه‌شده ایرانی در آن سوی مرزها الزاما باید کار آماری صورت بگیرد. مثلا باید مشخص کنیم که طی نیم قرن اخیر چه کتاب‌هایی توسط چه افرادی به زبان‌های بین‌المللی ترجمه شده‌اند. قطعا تعداد این افراد زیاد نیست و کسانی که به این زبان‌ها مسلط هستند می‌توانند با بررسی مجدد این آثار نشان دهند که ادبیات ما تا چه اندازه به صورت تحت‌اللفظی ترجمه شده و در اختیار مخاطبان آن سوی مرزها قرار گرفته است.
این عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با تاکید بر این‌که ترجمه صرفا به زبان انگلیسی خلاصه نمی‌شود اظهار کرد: تا آن‌جا که من می‌دانم در حوزه زبان آلمانی و در زمینه ادبیات بزرگسال با حضور افرادی چون بزرگ علوی و تورج رهنما طی سال‌های دور ترجمه‌های خوبی از ادبیات ایران در اختیار جهانیان قرار می‌گرفت، چرا که کسانی به این ترجمه‌ها می‌پرداختند که ضمن تسلط بر زبان مقصد از ادبیات تطبیقی آگاهی کامل داشتند و کار ترجمه را جدی می‌گرفتند.
بهروزکیا یادآور شد: تا آن‌جا که من می‌دانم در حوزه ترجمه آثار نویسندگانی چون هوشنگ مرادی کرمانی و محمدرضا بایرامی که به زبان آلمانی ترجمه شده، با استناد به نقد و نظرهایی که از زبان کارشناسان آلمانی ترجمه کرده‌اند کارهای خوبی انجام شده است. البته من نمی‌خواهم این مسئله را تعمیم دهم و ادعا کنم که کارهای ترجمه‌یی تماما خوب یا بد هستند. اما معتقدم جهانی شدن ادبیات کودک و نوجوان ما اگرچه می‌تواند با این موضوع مرتبط باشد اما مسائل دیگری را هم دارد که تا آن‌ها حل نشوند مشکلات در جای خود باقی است.
این مترجم زبان آلمانی با طرح این سؤال که ادبیات کودک و نوجوان ما تا چه اندازه برای مخاطب داخلی جذابیت دارد و او را با متن اثر همراه می‌کند تاکید کرد: ادبیات جامعه امروز ما ویژگی امروز جامعه خود را ترسیم نمی‌کند. نویسندگان ما در دهه اخیر با میل به فانتزی‌نویسی تلاش کردند تا با تقلید از رولد دال انگلیسی یا میشل اندره آلمانی مانند آنان شوند؛ در حالی که برای جهانی شدن باید با بهره‌گیری از تکنیک‌های روز، شرایط اجتماعی جامعه خود را ترسیم می‌کردند. این ضعف باعث شده است تا آثار این عزیزان نه تنها در خارج که در داخل هم مورد استقبال عموم قرار نگیرد. البته باید مشکلات نشر را به صورت ریشه‌یی حل کرد.
انتهای پیام
نظرات