اسلامي ندوشن در آستانه‌ي روز خيام: مضامين شعري خيام در زمينه‌ي رباعي بي‌مانند است
محمدعلي اسلامي ندوشن با تأكيد بر اين‌كه رباعيات خيام در ادبيات فارسي كم‌نظير است، گفت: مضامين شعري خيام در زمينه رباعي بي‌مانند است و همچون انديشه‌هايش و مسائل فكري‌اي كه مطرح مي‌كند، ويژه خود خيام است.
اين نويسنده و پژوهشگر در آستانه‌ي روز بزرگداشت حکيم عمر خيام نيشابوري در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان رضوي، اظهار كرد: ويژگي اصلي انديشه‌هاي خيام پرسشگري است و او همواره بر روي نقاط اصلي زندگي بشر دست گذاشته و هسته اصلي و بنيادين رباعيات خيام طرح همين پرسش‌هاست.
او در ادامه افزود: خيام در زمان حيات خودش به عنوان شاعر معروف نبود؛ بلكه سال‌ها بعد نامش در تذكره‌ها آمد و شعرهايش مطرح شد و در دنياي امروز نيز به خاطر ترجمه‌هاي خوب فيتز جرالد در سراسر جهان شهرت يافته است.
اسلامي ندوشن با بيان اين‌که خيام داراي چند چهره رياضي‌دان، منجم و شاعر است، يادآور شد: او در طول زندگي‌اش به عنوان رياضي‌دان و فيلسوف مشهور بود و اين در حالي است كه معاصرانش از رباعي‌هايي كه امروزه مايه شهرت و افتخار او هستند، بي‌خبر بودند.
او با بيان اين‌كه مضمون شعرهاي خيام مشرب فلسفي دارد، بيان كرد: در دوران اندوه‌زده خيامي و در آن زماني‌كه ترك‌هاي سلجوقي بر ايران حاكم بودند و فضايي تنگ و پر از اختناق را پديد آورده بودند، خيام سعي مي‌كند كه شاد باشد، و آن مضامين شراب و شادي كه در شعرهاي خيام وجود دارد، براي اين است كه خيام مي‌گويد اين زندگي و عمر انساني گذراست و بايد آن را جدي گرفت؛ نه اين‌كه در آن بيهوده خوش گذراند و منظور از شراب در شعر خيام بدمستي نيست.
اسلامي ندوشن تأكيد كرد: متأسفانه غربي‌ها وقتي شعر خيام را مي‌خوانند، گمان مي‌كنند كه منظور از شراب، همان شراب ظاهري است و برداشت ديگري از شعرهاي خيام كرده‌اند و حتا مي‌خانه ايي به نام خيام وجود دارد.
نويسنده كتاب "زندگي و مرگ پهلوانان در شاهنامه" همچنين اظهار كرد: انديشه‌هاي فردوسي كه در شاهنامه مطرح شده، در شعرهاي خيام نيز اثرگذار بوده است و رگه‌هاي اصلي انديشه فردوسي را مي‌توان در شعر خيام يافت و زبان فردوسي از رواني و سادگي خاصي همراه است كه به روايتگري داستان‌ها نيز كمك مي‌كند.
او فردوسي را نيز شاعري جهاني و بزرگ دانست و گفت: فردوسي با اين‌كه به مانند شاعران روزگارش به دربار نرفت و از جانب دربار حمايت نشد؛ اما اثر سترگش، "شاهنامه"، جاودان باقي ماند و در آسمان ادبيات فارسي همچون خورشيدي مي‌درخشد.
اين استاد دانشگاه خاستگاه حماسه را خراسان دانست و تأكيد كرد: خراسان سرزميني است كه قابليت خلق حماسه‌هاي بزرگ را دارد و فردوسي بزرگ نيز از اين سرزمين سر برآورد و فردوسي زماني‌كه روايت‌ها و داستان‌ها را نقل مي‌كند، توصيف‌هايش بسيار دقيق است، بويژه در زمينه توصيف صحنه رزم‌ها و نبردها و وزن شعرش با محتواي شعر هماهنگي و همخواني دارد.
اسلامي ندوشن گفت: به رستم در ميان پهلوانان شاهنامه بيش‌تر از بقيه پرداخت شده؛ چون پهلوان آرماني تمامي ايرانيان است و تمامي ايرانيان و سرزمين ايران به او نيازمند هستند تا از جان و سرزمين‌شان حمايت كند و مي‌بينيم هر زماني‌كه سرزمين ايران با دشواري‌هايي روبه‌رو مي‌شود، با دلاوري‌هايش از ايران دفاع مي‌كند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات