در ادامه مناظره هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شبکه اول سیما، علیاکبر ولایتی به این پرسش که «برنامه عملی دولت شما برای مهار گرانی و تورم چیست؟» پاسخ داد و کاندیداهای دیگر، صحبتهای وی را نقد کردند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، صحبتهای این هشت کاندیدا، به ترتیب بدین شرح است:
علیاکبر ولایتی: در سخنان اخیر گفتم که راه کنترل تورم این است که ما به قواعد اقتصادی پایبند باشیم و قاعده اقتصاد میگوید که هرگاه نقدینگی در بازار افزایش یابد و متناسب با این افزایش نقدینگی کالا در کشور وجود نداشته باشد، یا تولید و واردات انجام نشود، عملا عرضه و تقاضا، تعادل ندارد. یعنی میزان رها کردن پول در جامعه متناسب با تولید کالا و خدمات نباشد، تورم ایجاد میشود. اگر چنین فکری نشده باشد، تورم نیز وجود دارد و برای این کار باید فکرهای مختلفی کرد که یکی از آنها فکر عاجل است که دولت باید تنظیم بازار کند که اگر اجناسی که مورد نیاز مردم است و اگر این اجناس حیاتی و اضافی نیست، از تولید آنها حمایت شود، از قبیل آنچه که دولت انجام داده است. اما نکته دیگر این است که از اول سال 85 تاکنون، نقدینگی 90 هزار میلیارد تومان به 500 هزار میلیارد تومان رسیده است اما میزان کالا و خدماتی که در داخل تولید و عرضه شده است متناسب نبوده و سبب افزایش تورم شده است.
اولین کار این است که اعتماد مردم را به آنها برگردانیم و از آن چیزی که موجب بیاعتمادی آنها شده است، جلوگیری کنیم. همچنین بخشنامههایی که توسط دستگاهها صادر میشود، ضرورتی ندارد و معتقدم باید یک متصدی اقتصادی و یا یک معاونت اقتصادی وجود داشته باشد که به صنایع یا بخش بازرگانی یا بانک مرکزی رسیدگی کند تا مردم سرگردان نشوند.
نقد صحبتهای ولایتی، از دید دیگر نامزدها
جلیلی: در بحث تورم آنچه تحت عنوان مالیات تورمی از آن یاد میشود، موضوعی است که مردم بیشترین رنج را از آن میبرند و توده مردم آن را پرداخت میکنند و باید از آن جلوگیری کرد. مهمترین بحث این است که به دنبال راهحل ساختاری باشیم نه مقطعی، زیرا تورمی که به شکل ساختاری بروز میکند، میتواند روی زندگی مردم تاثیر بگذارد. در بحث افزایش نقدینگی اگر به موقع مدیریت کنیم و نقدینگی را در مسیر درست قرار دهیم، نتیجه بسیار متفاوت است تا اینکه بگذاریم نقدینگی در بازار کاذب جولان دهد. نقدینگی در ساختار اداری هم موضوع قابل توجهی است. وقتی ما برای یک پروژه چند برابر پول قرار میدهیم در حالی که با یک پنجم میشود آن را اجرا کرد، همین افزایش نقدینگی و ایجاد تورم، لذا باید عدالت ساختاری داشته باشیم و با تورم ساختاری برخورد کنیم.
رضایی: بحث گرانی و تورم قریب به 40 سال است که وارد اقتصاد کشور شده و باید تلاش جدی شود تا آن را از اقتصاد بیرون کنیم. 45 هزار تومان امروز، برابر با 15 هزار تومان سال گذشته است و در این میان کارمندان، بازنشستگان، فرهنگیان و بسیاری از اقشار آسیب دیدهاند. علت اینکه گرانی و تورم کنترل نشده، این است که در 40 سال گذشته، تنها با یک سره این اژدهای پنج سر، مقابله شده و این اژدها خود را از ناحیه دیگر ترمیم کرده است. کسری بودجه دولت، حجم دولت، تحریمهای اقتصادی، یارانهها و مسکن مهر، 5 مسالهای هستند که گرانی را به وجود آوردهاند. باید فکر اساسی کرد. من با برنامههای خود این پنج عامل را کنترل میکنم؛ چراکه در غیر اینصورت مساله حل نمیشود. ما باید نقدینگی را در اولین فرصت کنترل کنیم، اگرنه ارزش پول ملی ما که جزو ناموس ماست، کاهش مییابد. 1000 تومان امروز، برابر 300 تومان سال گذشته است و ما باید در چند ماه آینده ترمز جدی بر این روند داشته باشیم تا جلوی گرانی و تورم گرفته شود.
قالیباف: تاکنون علت گرانی را همه توضیح دادیم ولی اکنون باید در مورد راهکارهای حل این علت با یکدیگر بحث کنیم. اولین کار دولت من این خواهد بود که ثبات ارز را در بازار به وجود بیاورم. ما میگوییم که میخواهیم در معاملات کاری کنیم که دلار را از صحنه حذف کنیم ولی در واقعیت اینگونه است که اکنون دلار، ریال را کنار زده است. اولین کار دولت من این است که ارز را در بازار ثبات ببخشد. دومین کاری که در دولتم انجام میگیرد بازبینی در توزیع کالا و خدمات است و سومین کار نیز ثابت کردن قیمتهای کالاهای اساسی بخصوص برای صنایع کشاورزی و دهکهای پایین جامعه است. اصلاح سیاستهای پولی و مالی در بازار پول و کنترل افزایش نقدینگی از مسائلی است که چنانچه اتفاق بیفتد مردم اعتماد پیدا خواهند کرد. ما امروز به اعتماد مردم نیازمندیم. دولت ما این کار را در طول شش ماه به وجود خواهد آورد و ما میتوانیم همچون کشورهایی دیگر از این شرایط سخت گذر کنیم.
غرضی: تورم نتیجه آن است که دولت بیشتر از درآمدهایش هزینه میکند. تا زمانی که در دولتها هزینهها و درآمدها یکسان نشود در جامعه تورم را پیشرو خواهیم داشت. من امیدوارم دولتی روی کار آید که بیشتر از درآمدهایش هزینه نکند. شبهپول کشور را تحت فشار قرار داده است. الان میگویند نقدینگی 500 هزار میلیارد تومان است در حالیکه این نقدینگی 700 هزار میلیارد تومان است و 200 هزار میلیارد تومان دیگر توسط بانکهای خصوصی است که در سالیان اخیر با سفتهبازیها بوجود آمدهاند. قبل از انقلاب حدود سه هزار باجه بانک داشتیم ولی امروز بیش از 20 هزار باجه بانک داریم. این درآمدها ناشی از شبهپول و سفتهبازی و بورسهای مصنوعی است.
عارف: تورم یک مشکل حل شده در دنیاست. 160 کشور در دنیا تورم یک رقمی دارند. اما کشور ما جزو معدود کشورهایی است که با 30 درصد تورم، تورم دو رقمی دارد. ما در دولت اصلاحات دستاوردهای خوبی در مهار تورم داشتهایم. در سال 76 تورم 13.3 درصد بود که در سال 84 به 10.4 رسید. کار اصلی دولت اصلاحات، اصلاح ساختار بود. در اینجا هم باید همین باشد. در سال 81 ارز را تکنرخی کردیم و 5 - 6 سال نرخ ارز یکی بود. در آن زمان فشارها و محدودیتهای ارز چند نرخی را رها کرده بودیم. در کنار اصلاحات ساختاری، انضباط مالی دولت هم بسیار مهم است. اگر دولت میخواهد تورم را کنترل کند اول باید خودش را کنترل کند. رشد نقدینگی بیشترین اثر را در تورم دارد. نهادهای نظارت بر کارکرد دولت باید تقویت شوند. سرمایهگذاری بیشتر افزایش پیدا کند و بانک مرکزی به استقلال برسد تا بتوانیم شاهد کم شدن تورم باشیم.
روحانی: مهمترین مساله آرامش و ثبات به بازار طلا و پول است. مردم دائما دچا نگرانی هستند که برای تامین کالاهای روزمره خود، که امروز یک قیمت دارد، در روزهای آینده چه قیمتی باید پرداخت کنند. راهحل اصلی رفع موانع تولید است. تولید باید به حرکت در بیاید تا با آمدن کالاها به بازار و تعادل بین عرضه و تقاضا تورم کاهش پیدا کند. دولت در سالهای گذشته اموالی را که جزو ثروت ملی بود، میفروخت و برای بودجههای جاری خرج میکرد. در سال 91، 151 هزار و 396 میلیارد از سهام برای مخارج روزمره دولت بر بودجه جاری هزینه شد. دولت از سرمایههای ملی برای هزینههای جاری صرف میکند و حجم دولت نیز مرتبا افزایش پیدا میکند. ما باید نقدینگی را کنترل کنیم تا بتوانیم با تورم مبارزه کنیم.
حدادعادل: تورم و گرانی موجب میشود که ثروتمندان ثروتمندتر و فقرا فقیرتر شوند. به نظر میرسد که باید برای مهار تورم دولت در ابتدا مهار شود و سیاستها اصلاح شود، انضباط مالی ایجاد شود و هزینههای دولت کنترل شود. دولت نباید با عطش کار بیش از حد درصدد جذب پول زیاد در داخل کشور بشود و این باعث ایجاد بیماری هلندی میشود آنچه که ما در مجلس هفتم به دولت تذکر دادیم. دولت برای اینکه پول بیشتری خرج کند درصد بر میآید که کسری بودجه خود را از بانک مرکزی تامین کند. معتقدم باید برای تورم یک راهکار کوتاهمدت در نظر گرفت و آن تثبیت قیمتهاست و همچنین راهکارهای درازمدت و میانمدت که از جمله مهمترین آن میتواند اجرای اصل 44 قانون اساسی باشد.
ولایتی در دفاع از خود: همانطور که اشاره شد به نظر میرسد برای حل این مشکل باید راهکارهای درازمدت، کوتاه مدت و میان مدت در نظر گرفت. امروز مردم با مشکلات زیادی در این حوزه دست به گریبان هستند و به نظر میرسد یکی از مشکلات مهم در این زمینه از بین رفتن پل اعتماد بین مردم و مسئولان در مسائل اقتصادی است و بازسازی اعتماد مردم در ارتباط با مسائل اقتصادی میتواند در حل مشکلات موثر باشد و ما باید کارهای کوتاه مدت و دراز مدتی در این ارتباط انجام دهیم.
از طرف دیگر باید یک تنفس شش ماهه نیز به تولیدکنندگان بدهیم. اکنون بسیاری از کارخانهها خوابیدهاند و کمتر از میزان ظرفیت خود کار میکنند، تحت فشار مالیاتی و یا پرداخت اقساط بانک و تسهیلات خود هستند. باید به آنها فرصتی داد تا میزان تولید خود را متناسب با آنچه که مشخص میشود افزایش دهند. وقتی که تولید افزایش پیدا کند تورم نیز در کوتاه مدت مهار میشود.
از طرف دیگر باید مشکلی که اکنون در گمرک وجود دارد را حل کنیم. در حال حاضر بسیاری از کالاها بخصوص کالاهای اساسی در گمرک ماندهاند و به خاطر اختلاف محاسباتی ارزی که وجود دارد این کالاها ترخیص نمیشوند و باید با یک دستور اجازه داد که این کالاها ترخیص شوند.
انتهای پیام
نظرات