پژوهشگران گروه سازه‌های آبی دانشگاه تربیت مدرس طی تحقیقی که با هدف شناسایی منابع آلاینده آب رودخانه‌ها و بازیابی مکان و شدت زمانی منابع آلاینده انجام شد، موفق به ارائه مدل ریاضی تشخیص منابع آلاینده در رودخانه شدند.

به گزارش سرويس پژوهشي ايسنا، دکتر مهدی مظاهری، مجری طرح با بيان اين كه یکی از مهمترین اقدامات در کنترل کیفیت منابع آب، پایش مستمر و دقیق آن‌هاست، اظهار كرد: طی عملیات پایش، روند کیفیت منابع آب مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و از طریق آن می‌توان منابع آلاینده را شناسایی و در جهت رفع آن اقدام كرد.

وي افزود: مراکز تولیدکننده آلودگی واقع در حاشیه منابع آب سطحی موظفند در صورت لزوم تخلیه پسابها، آنها را با توجه به استانداردهای خاص زیست محیطی به درون محیط آبی مجاور تخلیه کنند. پس از تخلیه مواد آلاینده به درون محیط آبی، این مواد توسط فرایندهای انتقال (جابه جایی و پراکندگی) به پایین دست منتقل می‌شوند.

مظاهري با اشاره به ضرورت تشخیص مکان و شدت منابع آلاینده تصریح کرد: در صورت وجود چندین منبع آلاینده در بالادست و با توجه به جمع آلاینده‌های ناشی از آنها در پایین دست و فرایندهای انتقال، در حالت عادی به راحتی نمی‌توان منبع یا منابع آلاینده متخلف و همچنین میزان تخطی آنها را از استانداردها تشخیص داد. تشخیص منبع یا منابع آلاینده متخلف و همچنین میزان تخطی آنها از استاندارد برای موارد متعددی از جمله تعیین جرایم زیست محیطی لازم است.

وی با بيان اين كه اين طرح تحقیقاتی با راهنمایی دکتر جمال محمد ولی سامانی، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربيت مدرس ارائه شده، گفت: در این تحقیق با استفاده از حل معکوس معادله انتقال، مساله تشخیص منابع آلاینده مورد توجه قرار می‌گیرد. در اینجا هدف از حل معکوس معادله انتقال، تشخیص مکان و شدت منابع آلاینده نقطه‌ای در رودخانه و با استفاده از اندازه‌گیری‌های غلظت آلاینده در پایین دست است.

مظاهري افزود: در این تحقیق حل معکوس معادله انتقال در حالات یک بعدی و دو بعدی ارائه شد و با توجه به اینکه در حل معکوس معادله انتقال، حل مستقیم (معمولی) آن نیز مورد نیاز است، حل عددی مستقیم معادلات جریان و جابه جایی- پراکندگی در حالات یک بعدی و دو بعدی نیز ارائه می‌شود.

مجری طرح در پایان تاکید کرد: برای صحت سنجی روش ارائه شده از مثال‌های فرضی متعدد و همچنین از دو سری داده واقعی استفاده شد. بررسی حساسیت مدل معکوس ارائه شده نسبت به پارامترهای ورودی مختلف نیز سنجیده شد. نتایج صحت سنجی با استفاده از مثال‌های فرضی و داده‌های واقعی در حالات مختلف حاکی از عملکرد مناسب مدل معکوس جهت تشخیص منابع آلاینده نقطه‌ای در رودخانه است.

انتهاي پيام