صدای دلنگ دلنگ زنگوله‌های بسته شده بر گردن بزغاله‌ها و گوسفندان نر در حرکت آرام گله در مسیر کوچ، نوازش روح نواز نی و هی هی چوپان و زمزمه اشعار کهن پارسی با گویش محلی مادران برای کودکان، سمفونی زیبای کوچ ایل است که در دامان روح‌نواز طبیعت به گوش می‌رسد.

رقص سیاه‌ چادرها در دامن باد بهار، لباس‌های رنگارنگ زنان و مردان ایل، بوی نان تازه، تقلای رمه‌های تازه از راه رسیده برای بر گرفتن دمی از آب گوارا همه و همه هارمونی زیبایی از زندگی آرام و دلنواز را به نمایش می‌گذارد.

بوی اصالت می‌دهد زندگی کوچ‌روها؛ همان‌هایی که در ناملایمات زندگی کوچ‌نشینی این سنت هزاران ساله را با تمام مشقت‌هایش با خود همراه می‌کنند. وقتی زندگی در عبور از مسیر معنا می‌شود باید رفت، گویی این راهی است که پایانی ندارد.

قدیمی‌ترهایی که زمانی زندگی عشایری داشته و هم اکنون در شهرها زندگی می‌کنند از زندگی گذشته خود و وجود آرامش و نشاط در ایل تعریف می‌کنند، این درحالیست که اگر هم اکنون پای درد و دل مردم عشایری بنشینیم جزء رنج و آه و حسرت برای یکجانشینی چیزی نمی‌گویند.

بابا محمدی که از عشایر خراسان شمالی است در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان‌شمالی اظهار کرد: این نوع زندگی و ادامه شغل دامداری برای ما به هیچ عنوان صرف نمی‌کند، هزینه‌های زندگی بسیار بالاست و درآمدمان در حد بخور و نمیر است.

وی با اشاره به اینکه در سال هشت مرتبه مجبور به کوچ هستیم، افزود: چهار مرتبه مسیر رفت ما از خراسان‌شمالی تا مراوه تپه(واقع در استان گلستان) و چهار مرتبه نیز از مسیر برگشت از منطقه یاد شده است که برای هر مرتبه کوچ باید مبلغ 200 تا 300 هزار تومان را برای حمل و نقل وسایل و دام خود به رانندگان پرداخت کنیم.

وی ادامه داد: در مسیر ایل راه‌ها که دام‌ها از علوفه مراتع استفاده می‌کنند مشکلی وجود ندارد و در مناطقی ییلاقی نیز از منابع طبیعی پروانه چرا به مدت چندین سال دریافت کرده‌ایم اما زمانیکه از مناطق ییلاقی خارج می‌شویم و در فصل تابستان که مجبور به سکونت در مزارع کشاورزی گندم و جو که محصولات‌شان جمع آوری شده‌اند، می‌شویم باید اجاره بها پرداخت کنیم.

وی اظهار کرد: این مبلغ اجاره بها زیاد است و ما مجبور هستیم برای مدت حدود دو ماه بابت 1600 راس گوسفند مبلغ حدود 80 میلیون تومان را به صاحب زمین پرداخت کنیم تا این اجازه به ما داده شود که در آن مناطق سیاه چادرهای خود را برپا کنیم تا گوسفندان از بقای محصولات باقی مانده در مزرعه‌ها تغذیه کنند.

بابامحمدی بیان کرد: در فصل زمستان که به مراوه تپه کوچ می‌کنیم در بیشتر اوقات مجبور به دادن علوفه دستی به دام‌های خود هستیم اما هزینه خرید علوفه برای ما بالاست و در بیشتر اوقات مجبور به قرض کردن پول هستیم.

وی در پاسخ به این سوال که چرا برای خرید علوفه از بانک تسهیلات دریافت نمی‌کنید، تصریح کرد: تسهیلات بانکی با سود بالاست و از سوی دیگر وثیقه لازم است که ما وثیقه‌ای برای ارائه به بانک نداریم. دولت حمایتی از ما نمی‌کند و جزء پرداخت یارانه کمکی به ما نشده است.

بابامحمدی درارتباط با تامین آب مورد نیاز نیز توضیح داد: در منطقه مراوتپه باید آب بخریم که هزینه هر تانکر بزرگ آب 25 هزار تومان است و در کوچ که 20 روز طول می‌کشد، آب نداریم و با استفاده از تراکتور از مناطق مختلف آب مورد نیاز را تامین می‌کنیم.

یکی دیگر از ساکنان خانواده بابانظر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: زندگی ما خیلی سخت سپری می‌شود. اگر توان مالی داشتیم خانه ای در شهر می‌خریدیم و یک جا نشین می‌شدیم.

وی اظهار کرد: در بعضی از سال‌ها قیمت علوفه بالاست و ما مجبوریم دام‌های خود را زودتر از زمانیکه به وزن واقعی برای کشتار برسند بفروشیم و از سوی دیگر هزینه تولید دام و فروش گوشت بسیار بالاتر است.

وی افزود: بچه‌های ما بیشتر از کلاس ششم نمی‌توانند درس بخوانند چراکه مدرسه در خراسان‌شمالی نیست. یک ساختمان مدرسه در مراوه تپه است که تا مقطع ششم تحصیلی درد و بچه از مهرماه تا اواسط فروردین به آن مدرسه می‌روند.

جلیل رمضانی، مدیر کل امور عشایری خراسان‌شمالی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنای منطقه خراسان‌شمالی اظهار کرد: این اداره کل 15 میلیارد تومان تسهیلات به عشایر استان اعطا کرده که از این مقدار هفت میلیارد تومان بدون کارمزد و هشت میلیارد تومان نیز با کارمزد 10 تا 11 درصد بوده است. از سوی دیگر اگر شخصی از عشایر بخواهد برای تامین علوفه، وامی از بانک دریافت کند بیشتر از حدود 10 میلیون تومان نیاز ندارد که هم اکنون بانک‌ها این مقدار از پول را بدون وثیقه و به همراه داشتن ضامن ارائه می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: این افراد تمایل دارند یکجانشین شوند و در شهر خانه‌ای بخرند به همین دلیل به دنبال دریافت وام با مبلغ زیادی هستند. بانک‌ها نیز برای ارائه 100 میلیون تومان وام، وثیقه طلب می‌کنند.

رمضانی با اشاره به اینکه حدود دو سال است که قیمت علوفه تعدیل و مناسب شده است، ادامه داد: دولت برای حمایت از کشاورز و دامدار، جو را با قیمت 900 تومان از دامدار می‌خرد و با قیمت 700 تومان به صورت نقدی و 740 تومان به صورت قسطی طی چهار ماه، می‌فروشد. این امر سبب شده تا قیمت علوفه کنترل شود و بالا نرود.

این مقام مسئول تاکید کرد: این اداره کل چندین سال است که طرح پرواربندی را اجرا می‌کند تا از فروش دام زودتر از زمان موعد جلوگیری شود. اجرای این طرح در قالب ارائه تسهیلات و یا اعطای علوفه است که در سال جاری نیز اجرایی خواهد شد.

به گفته وی در سال جاری مبلغ یک میلیارد و 400 میلیون تومان از محل اعتبارات بحران به عشایر استان اختصاص یافته که بین آنها توزیع می‌شود.

مدیر کل امور عشایری خراسان‌شمالی درخصوص قیمت آب نیز توضیح داد: شرکت‌های عشایری بابت فروش 10 تا 14 مترمکعب آب مبلغ 10 هزار تومان دریافت می‌کنند که این رقم ناچیزی است و از سوی دیگر هر تانکر آب برای یک هفته یک خانواده عشایری کافی است و از سوی دیگر این مبلغ به جیب شرکت که خود آن‌ها عضو هستند می‌روند و موجب می‌شود تا نقدینگی شرکت آنها افزایش یابد.

وی در اتباط با مدارس دانش آموزان عشایری نیز گفت: هم اکنون در شهرستان مانه و سملقان یک مجتمع تحصیلی برای دانش آموزان عشایری در حال احداث است که در سال جاری به بهره برداری خواهد رسید و داشن آموزان می‌توانند در این مدارس ادامه تحصیل دهند. در استان گلستان نیز مدرسه ای با مشارکت خیران در حال احداث است.

انتهای پیام