دستفروشی شغلی به ظاهر کاذب است که امروزه جوانان بسیاری برای فرار از بیکاری به آن روی آورده‌اند و برای به دست آوردن رزق و روزی حلال به مال و گاهی به جان خود آتش می‌زنند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه قزوین، در واپسین روزهای سال که برای خرید نوروزی روانه بازار می‌شوی، جمعیت زیادی از مردم که برای خرید مایحتاج خود به بازار آمده‌اند را می‌بینی، در نگاه اول این‌گونه برمی‌آید که بازار پررونق و گرمی را در آخرین ماه سال شاهد هستیم.

اما دقیق که نگاه می‌کنی بیشتر افراد، اجناس داخل مغازه را برانداز می‌کنند و پس از پرسیدن قیمت‌ها از مغازه خارج می‌شوند، در این میان کاسبان و مغازه‌داران از کسادی بازار و کاهش قدرت خرید مردم شکایت می‌کنند و اغلب می‌گویند فروششان نسبت به سال‌های گذشته کاهش چشمگیری داشته است و گویا عید هنوز نیامده، عده‌ای هم معتقدند که عید به اردیبهشت‌ماه منتقل شده و حال و هوای بازار مانند بهمن‌ماه در سال‌های گذشته است.

از بازار که رفت و آمد به سختی صورت می‌گیرد خارج می‌شوی، مسیر را تا سه راه خیام که می‌روی، دست‌فروشانی را می‌بینی که از کوچک‌ترین ملزومات بهداشتی تا لباس، سفره‌های هفت‌سین و دکوری‌های مختلفی در بساط دارند و اغلب، کالای مورد نیاز مردم را پائین‌تر از قیمت‌ِ مغازه‌ها عرضه می‌کنند و برخلاف مغازه‌داران از وضعیت بازار راضی هستند.

یاد مغازه‌دارانی می‌افتم که از کاهش قدرت خرید مردم ناراضی هستند، وجود این دستفروشان را نیز معضلی می‌دانند که بر کاهش خرید مردم دامن زده و خواستار رسیدگی به وضعیت دستفروشان و ساماندهی آن‌ها هستند.

علاوه‌بر آن بنرهایی از طرف شهرداری در نقاط پرتردد شهر نصب شده است و هر گونه دستفروشی از بازار تا سه راه خیام را ممنوع و مغایر قوانین سد معبر می‌داند و از برخورد با متخلفان خبر می‌دهد، این در حالی است که کل این مسیر را دست‌فروشان احاطه کرده‌اند، بدون این‌که ظاهراً با آن‌ها برخورد شود.

به سراغ دست‌فروشی می‌روم که در بساط خود لباس‌های زنانه می‌فروشد و بازار گرمی دارد، خود را محمد 27 ساله معرفی می‌کند و می‌گوید 7 سال است که به شغل دستفروشی روی آورده است و اجناس خود را به‌طور مستقیم از مرز وارد می‌کند و هفته‌ای یک بار برای آوردن اجناس جدید به مرز می‌رود.

این دستفروش در خصوص برخورد شهرداری با دستفروشان می‌گوید: من از 8 سالگی در خیابان خیام دستفروشی می‌کنم و پدر و مادر خود را از دست داده‌ام و هم‌اکنون در حال تحصیل هستم، شهرداری نیز با توجه به وضعیت من اجازه‌ی فعالیت در این مسیر را به من داده است و با هم کنار آمده‌ایم.

مرتضی 24 ساله که متأهل نیز هست می‌گوید: از سال 89 در خیام دستفروشی می‌کنم، چون به‌علت مریضی نمی‌توانم شغل دیگری انتخاب کنم، اوایل در شیوه‌ی برخورد شهرداری با دستفروش‌ها نارضایتی وجود داشت، اما هم‌اکنون از مسیر سبزه میدان تا خیام دستفروشان ساماندهی و مشخص شده‌اند، در واقع اجرائیات شهرداری نیازمندان را شناسایی و به‌عنوان دستفروشان یک مسیر ساماندهی کردند و دیگر با ما که ثابت هستیم برخورد نمی‌شود.

دستفروش دیگری که 21 ساله و دانشجو است نیز می‌گوید: 3 سال است که به حرفه‌ی دست‌فروشی مشغول هستم و با این کار پولِ دانشگاه، شهریه و پول تو جیبی خودم را به‌دست می‌آورم و در واقع خودم رئیس خودم هستم.

وی ادامه می‌دهد: هم‌اکنون کسی اجازه ندارد که در خیابان خیام دست‌فروشی کند، اما ما از شهرداری به‌علت سابقه‌ی کاری که داریم نامه داریم، در واقع شهرداری‌های هر منطقه دستفروشان خاص‌ِ خود را دارد و ما به مأموران اجرائیات کمک می‌کنیم که دستفروشان دیگر اینجا بساط نکنند.

در این میان مرد میانسالی هست که از کار و کاسبی خود راضی نیست و می‌گوید: با داشتن چند بچه در خرج زندگی خود مانده و شهرداری اجازه‌ی فعالیت به‌عنوان دستفروش را به من نمی‌دهد و دستفروشی را خلاف قانون می‌داند و بساطم را جمع کرده است، و تأکید می‌کند که راضی است بمیرد، اما شرمنده‌ی خانواده و کودکانش در ایام نوروز نباشد.

دستفروشان در حالی از مجوز فعالیت در این مناطق صحبت می‌کنند که پایدارفر کارشناس اجرائیات قزوین می‌گوید: در مسیر سبزه میدان، بازار و خیام مجوزی برای دستفروشی ممکن نیست صادر شود.

روی آوردن قهرمان جهانی پاورلفتینگ به دستفروشی در قزوین و نارضایتی نیازمندان واقعی از برخورد مأموران شهرداری و جمع‌آوری بساطشان که هرگز به آن‌ها پس داده نشده است، خبرهایی هستند که شنیده می‌شوند و این وقایع می‌تواند در آینده حوادث تلخی را برای شهرمان رقم بزند.

«پایدارفر» کارشناس اجرائیات شهرداری قزوین در این‌باره می‌گوید: مأموران اجرائیات شهرداری قزوین همه تحصیل‌کرده و توجیه هستند و در برخورد با دستفروشان با کمال احترام و ادب تذکرات شفاهی و کتبی می‌دهند و هیچ‌وقت با دستفروشان برخورد فیزیکی نمی‌کنند، اغلب افرادی که با مأموران شهرداری برخورد می‌کنند افراد باسابقه هستند.

وی ادامه می‌دهد: اگر کسی از طرف مأموران شهرداری مورد ضرب و شتم قرار بگیرد، می‌تواند این موضوع را از طریق مراجع قضایی پیگری کند، در صورتی که مردم نیز این صحنه را ببینند، می‌توانند با شماره 137 یا شماره تلفن‌ 02833324233 تماس بگیرند تا مسأله پیگیری و با مأمور خاطی برخورد شود.

کارشناس اجرائیات شهرداری قزوین تصریح می‌کند: این مرکز از دست‌فروشانی که بساط آن‌ها را جمع‌آوری می‌کند تعهد می‌گیرد که در مکان‌های تعبیه شده اقدام به دستفروشی کنند، سپس وسائل و بساطشان که در انبار نیروی انتظامی نگه‌داری می‌شود را به آن‌ها برمی‌گرداند.

به گزارش ایسنا، طبق تبصره 1بند 2 ماده 55 قانون شهرداری‌ها، سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده‌ی غیرمجاز آن‌ها و میدان‌ها و پارک‌ها و باغ‌های عمومی برای کسب یا سکنی و یا هر عنوان دیگر ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در برطرف کردن موانع موجود و آزاد کردن معابر و اماکن مذکور فوق به وسیله مأموران خود رأساً اقدام کند.

پایدارفر کارشناس اجرائیات شهرداری قزوین نیز می‌گوید: اجرائیات شهرداری موظف است که براساس قوانین سد معبر شهرداری دست‌فروش‌ها را از سطح شهر جمع آوری کند.

افزایش اکیپ‌های سد معبر در قزوین

پایدارفر کارشناس اجرائیات شهرداری قزوین خاطرنشان می‌کند: در ایام آخر سال به‌منظور نظارت بر دست‌فروش‌ها و جلوگیری از مزاحمت و سد معبر، شمار گشت‌های ویژه‌ی اجرائیات افزایش یافته و به‌منظور اقدامات پیشگیرانه گشت‌ها تا ساعت 24 در بازارها و مراکز تجاری حضور دارند.

وی ادامه می‌دهد: هم‌اکنون 15 اکیپ فعال سدمعبر که با حضور دو مأمور شهرداری و یک مأمور انتظامی که دارای یونیفرم خاص(لباس فرم طوسی رنگ) هستند فعالیت می‌کنند.

کارشناس اجرائیات شهرداری قزوین تصریح می‌کند: قشر خاصی از مردم به‌علت خرید ارزان از دست‌فروشان راضی هستند، اما عده‌ای نیز با تماس با 137 از ایجاد مزاحمت دست‌فروشان شکایت می‌کنند، به طوری‌که 80 درصد تماس‌گیرندگان شاکیان و حدود 20 درصد موافق هستند.

روزبازارها مکانی مناسب برای عرضه کالا

به گزارش ایسنا، برای دست فروش‌ها عموماً روزبازارهایی تعبیه شده است که می‌توانند اجناس خود را بدون این‌که برای کسی مزاحمت ایجاد و عرضه کنند، اما در قزوین کمتر شاهد این امر هستیم و دستفروش‌ها از روزبازارها به‌خوبی استقبال نمی‌کنند.

«حسین عمویی» مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری قزوین، در این خصوص می‌گوید: ما آمادگی داریم که در صورت تمایل دست‌فروشان، آن‌ها را در روزبازارهای قزوین جانمایی کنیم، جانمایی روند ساده‌ای دارد و از آن‌ها برای استقرار در روزبازارها هزینه‌ی چندانی دریافت نمی‌شود و پس از گزینش ساده و معمولی، این افراد به پیمانکاران روزبازارها معرفی می‌شوند، با پیمانکاران نیز هماهنگ شده است، تا اگر افرادی که مجوز ندارند نیز اگر به آنجا مراجعه کردند جانمایی شوند.

وی ادامه‌ می‌دهد: هزینه مستقر شدن دستفروشان در این روزبازارها، هر مترحدوداً 1700 تومان است، کسی بیشتر از این اجازه ندارد دریافت کند و دستفروشان در ازای پرداخت پول، حتماً باید فیش دریافت کنند، این هزینه صرفاً جهت امنیت و نظافت روزبازارها است و از محل آن درآمدی برای سازمان‌ها ایجاد نمی‌شود.

محمد یکی از دست‌فروش‌های قزوین می‌گوید: روزبازارها دیگر اشباع شده و دیگر برای ما جایی نیست، بنابراین روزبازارها مکان مناسبی برای عرضه محصولات ما نیستند.

رضا دیگر دستفروش قزوینی نیز با بیان این‌که مکان‌های تعبیه شده در روزبازارها شرایط خاص خودش را دارد، می‌گوید: روزبازارها هفتگی است و هر روز باید به یک محله و مکان بروی، بنابراین برای مستقر شدن در روزبازارها حتماً باید وسیله نقلیه داشته باشی، اما در خیابان خیام اگر جای ثابت داشته باشی دردسر ندارد.

مرتضی نیز با اشاره به این‌که روزبازارها هفتگی است و هر روز در مکان خاصی مستقر است و این امر هزینه‌ردار است، معتقد است: در روزبازارها علاوه‌بر شلوغی بازار، اجناس را باید ارزان فروخت این در حالی است که اجناس ما از بهترین برندهاست و نمی‌توانیم آن را ارزان بفروشیم.

وی اظهار می‌کند: من اگر درآمد داشتم و می‌توانستم هزینه کنم، قطعاً برای خودم مغازه اجاره می‌کردم، من و سایر همکاران واقعاً نیازمند هستیم که به دستفروشی روی آورده‌ایم و نمی‌توانیم با توجه به درآمدمان هزینه اضافی متقبل شویم.

مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری قزوین تصریح می‌کند: با توجه به این‌که روزبازارها مکان‌های محدودی هستند و روزهای پایانی سال شلوغ‌ترین روزهای مراجعه‌کنندگان است، هم‌اکنون از نظر میزان مساحت روزبازارها با مشکل رو به رو هستیم، در فکر هستیم فضای بزرگتری تخصیص دهیم اما زمین مناسبی برای این کار نداریم.

وی ادامه می‌دهد: زمینی که برای روزبازار باید در نظر گرفته شود، باید دارای شرایطی باشد، از جمله این‌که هفته‌ای یک روز به کار بیاید، دارای امکانات خدماتی و رفاهی باشد و مورد استقبال مردم و دستفروشان قرار بگیرد.

عمویی خاطرنشان کرد: میزان حضور دستفروشان در روز بازارها معمولاً نیم سال اول و نیم سال دوم متفاوت است، نیم سال دوم امسال بیشترین میزان حضور را داشته است به طوری‌که امسال نسبت به پارسال رکورد حضور دستفروشان در بهمن و اسفند شکسته شده است.

به گزارش ایسنا، دست‌فروشی شغلی است که افراد به‌علت بیکاری به آن روی آورده‌اند، شغلی که با سختی‌های فراوانی روبه‌رو است و رسیدگی به مسائل آن به بررسی دقیق و مطالعات میدانی نیاز دارد، این امر که شهرداری به آن به‌عنوان معضل نگاه می‌کند، اگر به‌درستی ساماندهی شود، نه تنها آسیب‌زا نخواهد بود، بلکه دیگر شاهد سد معبر و زشت شدن چهره‌ی خیابان‌ها و در کنار آن بروز وقایع تلخِ برخورد با دست فروش‌ها نیستیم.

انتهای پیام