سال‌هاست محرومیت و کمبود امکانات سبب شده روستاهای خراسان، مُهر فراموشی خورده و باعث مهاجرت روستاییان شود و در این میان آداب و رسوم مردم بومی روستاها و واژگان محلی که هر یک در نوع خود ثروتی بزرگ هستند نیز در آستانه نابودی قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان‌شمالی، در گذشته زندگی روستایی دارای ارزش و اعتبار بالایی بود و در حقیقت زندگی در روستاها جریان داشت اما طی دهه‌های اخیر به خاطر کمبود امکانات، به سخره گرفتن زندگی روستایی، نبود شغل و ایجاد تبلیغات گسترده جاذبه‌های زندگی شهری، موجب شده تا به تدریج روستاها از سکنه خالی شوند و به تبع آن آداب و رسوم مردم بومی روستاها و واژگان محلی در معرض نابودی قرار گیرد.

کشاورز، یکی از روستاییان خراسان‌شمالی که در روستای منصورآباد سکونت دارد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنای منطقه خراسان‌شمالی اظهار کرد: در گذشته این روستا دارای آب فراوانی بود و این امر سبب شده بود تا محصولات کشاورزی خوبی تولید شود و تمامی افراد این روستا به کار کشاورزی و دامپروری مشغول بودند.

وی ادامه داد: بعد از گذشت چندین سال آب موجود خشک شد و خشک شدن آب موجب خشک شدن باغات و زمین های کشاورزی شد، البته چندین سال مردم این وضعیت را تحمل کردند اما زمانی که بچه هایمان بزرگ شدند دیگر کاری برای آنها در روستا نبود، بنابراین مجبور به مهاجرت به بجنورد شدند. مهاجرت از روستا به شهر به حدی رسید که در آن روستا فقط سه خانواده باقی ماند اما با پیگیری‌های فراوان انجام شده بعد از چند سال موفق شدیم تا مقداری آب را از یکی دیگر از روستاها به این روستا انتقال دهیم.

کشاورز اظهار کرد: آن سه خانواده توانستند دوباره باغها را احیاء و دام های بیشتری خریداری کنند و همین دلیل سبب شد تا تعدادی دیگر از خانواده‌های مهاجرت کرده به روستا برگردند.

مجرد، یکی از ساکنان روستای دونگل در ادامه بیان کرد: آب یکی از مهمترین مشکلات روستای ما است بطوریکه مردم حتی برای تامین آب شرب مجبور می‌شوند دبه‌ها را برداشته و به سوی روستای مجاور بروند و آب بیاورند. دامپروری شغل اصلی مردم این روستا است اما برای تامین آب مورد نیاز برای دام‌ها با مشکل مواجه هستیم و دام‌ها باید ساعت‌ها پیاده روی کنند تا به یک چشمه آب برسند.

وی خاطرنشان کرد: زمانی که هیچ امکاناتی برای کار کردن مردم روستا وجود ندارد مردم باید با چه امیدی در روستا باقی بمانند.

یکی دیگر از روستاییان نیز ادامه داد: نبود مدرسه یا مراکز بهداشتی از دیگر مشکلات روستاییان است. مجبور هستیم تا فرزندانمان را به مدارس شبانه روزی بفرستیم و یا اینکه آنها را به اقوام در شهر بسپاریم.

موسی الرضا ثروتی، نماینده بجنورد، مانه و سملقان، راز و جرگلان و گرمه و جاجرم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: مهاجرت از روستاهای استان به شهر طی سال‌های اخیر چهار درصد افزایش یافته است. در ابتدا نسبت جمعیت مردم استان در روستا 52 درصد و در شهرها 48 درصد بوده و این درحالیست که این ارقام در حال حاضر برعکس شده است.

وی ادامه داد: عواملی همچون خشکسالی، کمبود آب یا بیکاری در روستا بر این امر تاثیرگذار بوده است و اگر چاره‌ای جدی برای این وضعیت اندیشیده نشود، این رقم افزایش خواهد یافت.

ثروتی با تصریح بر اینکه اکثر افراد مهاجر به شهرها در حواشی شهرها اسکان یافته و به مساحت حاشیه نشینی افزوده‌اند، اظهار کرد: مجلس اعتبار خوبی برای ایجاد استخرهای ذخیره آب در روستاها، آبیاری قطره‌ای و ایجاد گلخانه به منظور ایجاد اشتغال در روستاها و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر مصوب کرده است که اعتبار آن باید بین استان‌ها تقسیم شود.

وی در پاسخ به این موضوع که کشاورزان جهت گرفتن تسهیلات از بانک با مشکل مواجه هستند، توضیح داد: قانونی در مجلس مصوب کردیم که کشاورزان می‌توانند اسناد مشاع یا ثبتی را به عنوان سند ارائه دهند و اگر بانکی آن را قبول نکرد، تخلف کرده و دولت باید به آن رسیدگی کند.

مختار رضوانی، شهردار منطقه مهر شهر بجنورد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه مساحت حواشی شهر بجنورد 700هکتار است، بیان کرد: 75 هزار نفر در این مناطق ساکن هستند.

وی با اشاره به اینکه در قسمت‌هایی از حریم شهر، مساحت حاشیه نشینی در افزایش است، تصریح کرد: طی سال 86، امیدها برای بر رفع مشکلات این شهر بیشتر شد اما با بروز خشک‌سالی و به دنبال آن مهاجرت روستائیان به حواشی شهر بار دیگر این زخمه کهنه بجنورد سر باز کرد و اکنون نیز با وجود اینکه بجنورد با 75 هزار حاشیه‌نشین، (معادل یک‌سوم جمعیت این شهر) در تب‌وتاب عمران است صدای مهاجرت روستائیان به علت بحران آب در روستاها شنیده می‌شود و آن‌طور که احساس می‌شود موج دوم حاشیه‌نشینی در راه است.

عبدالله قدرتی، مدیر کل امور روستایی استانداری خراسان‌شمالی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر مهاجرت از روستاهای استان به شهرها در حال افزایش است اما علت اصلی آن فقط ارائه خدمات عمومی همچون آب، راه و گاز نیست بلکه مشکل اشتغال نیز به این عوامل افزوده است.

وی افزود: مهاجرت در روستاهای کمتر از 20خانوار در حال افزایش است اما در بعضی از روستاها نیز افزایش جمعیت در حال تقویت شدن است. البته مهاجرت در روستاهای مرزی استان به دلیل مسافت طولانی کمتر صورت می گیرد.

قدرتی با بیان اینکه ایجاد اشتغال پایدار یکی از برنامه‌های مهم دولت است، اظهار کرد: دولت به طرح‌های مشارکتی ایجاد اشتغال در روستاها، تسهیلات ارائه خواهد خواهد به طوریکه دولت بابت طرح‌های مشارکتی ارائه شده از سوی روستاهای مرزی 9 برابر آورده را با کارمزد صفر درصد و بازپرداخت پنج ساله، تسهیلات ارائه خواهد داد. همچنین برای اجرای طرح‌های مشارکتی در سایر روستاها، چهار برابر آورده روستاییان تسهیلات صفر درصد با بازپرداخت پنج ساله اختصاص خواهد یافت.

این مقام مسئول تاکید کرد: با توجه به ذهنیتی که روستاییان در خصوص تعاونی‌ها داشته‌اند باید آموزش‌های بیشتری برای گروهی و مشارکتی کار کردن در روستا داده شود.

گزارش از اعظم قهرمانی، خبرنگار ایسنای خراسان‌شمالی

انتهای پیام