انتشار لیست مبهم و تایید نشده تنی چند از پزشکان کشور به عنوان "دانه درشت‌های زیرمیزی‌بگیر" از سوی برخی سایت‌ها و رسانه‌ها در شرایطی اتفاق افتاد که شاید بتوان گفت در اعلام نام متهمان فساد سه هزار میلیاردی هم کمی بیشتر جانب احتیاط رعایت شد؛ اقدامی که تقدس رشته پزشکی را در ذهن خواننده عامی به قهقهرا کشانده و سلامت اخلاقی در جامعه پزشکی آن هم در نوابغ پزشکی کشور را با سوال مواجه می‌کند.

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این روزها در حالی از "لیست سیاه پزشکان" صحبت می‌شود و تحلیل‌های رسانه‌ای مختلفی هم را شاهد هستیم که به اذعان مسئولان ارشد وزارت بهداشت، نظام پزشکی و کمیسیون بهداشت مجلس غالب جامعه پزشکی کشور را پزشکانی متعهد تشکیل می‌دهند که در جهت تعرفه‌های قانونی و بدون هیچ ادعا و چشم‌داشتی زندگی خود را وقف خدمت‌رسانی به اقشار مختلف در اقصی نقاط کشور کرده‌اند.

در این میان اوضاع و احوال پزشکان فعال در مناطق دورافتاده و مرزنشین هم که نیازی به گفتن ندارد؛ به طوری که وزیر بهداشت بارها در اظهارنظرهایش اعداد و ارقام پرداختی به پزشکان را توهین آمیز خوانده و بر لزوم واقعی شدن پرداخت‌ها به پزشکان تاکید کرده است.

رتبه بالای تولید علم و محصول در علوم پزشکی، افتخار آفرینی‌ها در تولید داروها و روش‌های جدید درمانی و از همه مهم‌تر ارتقای شاخص‌های سلامتی و افزایش سن امید به زندگی جمعیت کشور بی‌تردید به مدد دستان پرتوان جامعه پزشکی رقم خورده است. بواسطه ارتباط تنگاتنگ جان و سلامت مردم با پزشکان است که صنف پزشکان اصولا در دنیا از قداست خاصی برخوردارند. بر همین اساس هم شاید لازم باشد در ارتباط با تخلفات احتمالی این قشر جانب احتیاط بیشتر رعایت شود.

البته تاکید می‌کنیم که در این نوشتار قصد چشم بستن بر تخلفات جامعه پزشکی را نداریم؛ چرا که صنف پزشکان هم مانند هر صنف و رسته دیگری از تخلف مبری نیست؛ به طوری که وقتی در حوزه سلامت از "فساد" صحبت می‌شود، شاید بتوان "دریافت‌های غیرمتعارف" یا همان "زیرمیزی" را از جمله بارزترین مصادیق آن محسوب کرد؛ واژه‌ای که شاید در ادبیات حوزه سلامت حداقل برای مردم ملموس‌تر از "فساد" در سایر بخش‌های این حوزه باشد.

بی‌تردید رنج مضاعف بیمارانی که برای تامین هزینه‌های خارج از عرف جراح‌شان بر هر دری می‌کوبند و حتی از فرش زیرپایشان هم می‌گذرند را منکر نیستیم اما باز هم به اذعان مسئولان ارشد وزارت بهداشت، مجلس و نظام پزشکی، این دسته از پزشکان قلیلند و انگشت‌شمار؛ بنابراین با اینگونه برخوردهای ناپخته و سلیقه‌ای و افشاگری‌های که براساس قواعد درست و مستندات دقیقی انجام نشده، نه تنها با اصل یک تخلف برخورد نشده بلکه حاشیه امن و فرصتی برای مطلوم‌نمایی متخلفان نیز فراهم می‌شود.

انتشار اینگونه لیست‌های غیرشفاف از تخلفات و رفتارهای حرص‌آمیز عده‌ای قلیل، نه تنها شرافت و قداست سپیدجامگان عرصه سلامت را خدشه‌دار می‌کند بلکه بر تعامل و روابط بیمار و پزشک نیز تاثیر می‌گذارد، چرا که "پزشک" ایستگاه اول مراجعه بیمار در آغاز درمان است و "اعتماد بیمار به پزشک" اصلی است که دنیا بر آن تاکید دارد.

با این تفاسیر و بواسطه حساسیتی که برای سلامت مردم قائل می‌شویم، بی‌تردید جنس برخورد با تخلفات جامعه پزشکی باید با تخلفات سایر صنوف متفاوت باشد و به اذعان دکتر محمد جهانگیری، معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی برخورد با تخلفات پزشکی نباید حالت انتظامی داشته باشد بلکه باید برخوردهای اصلاحی صورت گیرد.

در این نوشتار قصد آسیب شناسی پدیده مذموم "زیرمیزی" را نداریم؛ چرا که علت بر همگان مشخص است و مسئولان امر بارها و بارها واقعی نبودن سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی و به دنبال آن تعرفه‌های غیرواقعی را مقصر اصلی دریافت‌های خارج از عرف این قلیل پزشکان خوانده و تاکید کرده‌اند که با واقعی شدن تعرفه‌ها و پس از آن تقویت نظارت‌هاست که می‌توان ریشه این پدیده نامیمون را خشکاند.

در ادامه ارزیابی دست‌اندرکاران و کارشناسان نظام سلامت در رابطه با انتشار لیستی 14 نفره به عنوان پزشکان زیرمیزی بگیر را جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید:

انتقاد وزارت بهداشت به انتشار لیست تایید نشده پزشکان زیرمیزی بگیر

دکتر سیدسجاد رضوی، مدیرکل نظارت و اعتباربخشی امور درمانی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در واکنش به انتشار اسامی 14 پزشک به عنوان پزشکان زیرمیزی‌ بگیر در برخی رسانه‌ها و سایت‌ها، گفت: در زمینه برخورد با تخلفات پزشکی و رسیدگی به شکایات پزشکی همواره روند مشخصی وجود داشته؛ به طوری که پس از بررسی موضوع در دانشگاه‌ها، موارد مربوطه جهت بررسی بیشتر به تعزیرات و نظام پزشکی معرفی می‌شوند و در این مرحله در صورت تایید تخلف، طبق قانون برخورد لازم صورت می‌گیرد.

وی افزود: این 14 اسم نیز نمونه‌ای از لیست‌های ارسالی بوده به این معنی که انجام این چنین بررسی‌هایی برای اولین بار نبوده و بی‌تردید برای آخرین بار هم نخواهد بود.

رضوی ضمن انتقاد از انتشار اسامی این پزشکان، تاکید کرد: اسامی این 14 پزشک در حالی منتشر شده که تخلف آنها تایید نشده بلکه شکایت از آنها بر اساس شکایت‌های تلفنی، حضوری یا بررسی‌های دانشگاهی بوده است.

وی در این باره افزود: از طرف دیگر بر اساس آخرین گزارش سازمان نظام پزشکی، شکایت هفت مورد از آنها اصلا وارد نبوده است؛ به طوری که پزشک نام برده یا در ایران نبوده یا در رشته مطرح شده، فعال نیست. حدود هفت مورد دیگر را سازمان نظام پزشکی بررسی کرده و جهت اقدامات بعدی به دادسرای مربوطه ارجاع داده است. بنابراین اعلام این اسامی به هیچ عنوان اخلاقی نیست؛ چرا که اصلا تایید نشده‌اند.

رضوی ادامه داد: از طرف دیگر در صورت تایید نظام پزشکی یا تعزیرات، اجازه انتشار اسامی افراد (متخلفان) تنها با قاضی است و نمی‌توان نام کسی را با عناوینی تحت عنوان دانه درشت‌ها، زیرمیزی بگیران و ... در رسانه‌ها منتشر کند.

مدیرکل نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و مجلس مصمم هستند که با حرکت به سمت تعرفه‌های واقعی، زمینه تعرفه غیرمتعارف را از بین ببرند. به هیچ وجه با تعرفه غیرمتعارف موافق نیستیم و با تخلفات احتمالی نیز بر اساس قانون برخوردهای لازم صورت می‌گیرد.

دلخوری نظام پزشکی از انتشار اسامی

دکتر محمد جهانگیری نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در واکنش به انتشار اسامی 14 پزشک به عنوان زیرمیزی‌بگیر از سوی برخی رسانه‌ها و سایت‌ها، گفت: این موضوع در حال پیگیری بود و قرار نبود چنین اتفاقی بیفتد. به نظر ما انتشار این اسامی در رسانه‌ها به هیچ وجه کار درستی نبود؛ چرا که بسیاری از مفسدین اقتصادی در کشور وجود دارند و چه بسا افراد خاصی هم بوده‌اند، اما هیچ گاه چنین اقدامی در مورد آنها اعمال نشده است.

وی افزود: سازمان نظام پزشکی به هیچ وجه با چنین اعمالی و اینکه اسامی افراد را رسانه‌ای کنند، موافق نیست. در این مورد اخیر هم باید گفت که عده‌ای مطرح شده بودند و سازمان هم در حال بررسی موضوع بود، با آنها صحبت می‌کنیم تا مشخص شود مشکل کجا بوده و چه اتفاقی در سیستم افتاده است. این امر فرایندی بود که در حال پیگیری بود، حال این که 14 نفر بودند یا کمتر و بیشتر؛ بحثی کلی است. از طرف دیگر دیدگاه کلی و سیاست‌های کلان کشور این نیست که اعتماد به جامعه فرهیخته پزشکی کشور خدشه‌دار شود.

جهانگیری در این باره افزود: در این زمینه دیدگاه سازمان نظام پزشکی، روش پالایش داخل سازمانی و در راستای اهداف قانونی و همچنین حمایت از مردم و جامعه پزشکی است. این موضوع اخیر با دیدگاه اصلاحی در حال انجام بود و ما با این افراد صحبت‌هایی کرده بودیم، بسیاری از آنها نیز متعهد بودند که اگر اتفاقی هم قبلا افتاده، دیگر انجام نخواهد شد. در مجموع چنین شیوه برخوردی با جامعه پزشکی به هیچ وجه مناسب نیست.

وی ادامه داد: سازمان در جامعه پزشکی به دنبال شیوه‌های انتظامی نیست بلکه شیوه‌های اصلاحی و افزایش بهره‌وری و عملکرد جامعه پزشکی را دنبال می‌کند. ما ارتقای اعتماد مردم به جامعه پزشکی را دنبال می‌کنیم. از طرفی هم اگر عده بسیار قلیلی اقداماتی برخلاف عرف انجام دهند، جامعه پزشکی و دستگاه‌های نظارتی به صورتی صحیح و خارج از هیجانات و تنش‌های اجتماعی به آن رسیدگی می‌کند. نظر همه بزرگان و بویژه مقام معظم رهبری نیز آن است که جایگاه رفیع جامعه پزشکی حفظ شود؛ چرا که پزشکان خدمات بسیار شایسته و بزرگی انجام داده‌اند.

معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی ایثارگری‌های جامعه پزشکی در دوران دفاع مقدس را یادآور شد و افزود: جامعه پزشکی در زمان جنگ، بحران‌های اقتصادی و حتی اکنون علیرغم افزایش افسارگسیخته تورم و محدودیت‌های خاص خود، بهترین خدمات را ارایه داده‌اند. این همه ایثارگری نباید تحت‌الشعاع اقدامات عده‌ای قلیل، قرار گیرد.

وی با بیان این که رسانه‌ای کردن چنین اقداماتی به جامعه، مردم و اعتماد مردم به جامعه پزشکی آسیب می‌زند، افزود: اگر هم وزارت بهداشت لیستی را اعلام کرده به صورت محرمانه بوده است؛ چرا که وزارت بهداشت نیز دستگاهی نظارتی است و صرفا اقدامات خود را اعلام کرده اما اعلام عمومی آن از نظر ما مورد قبول نیست چه بسا اصلا قرار هم بر اعلام عمومی نبود. چنین اقدامی بویژه برای جامعه پزشکی خارج از عرف نظارتی و عملکردی است.

معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی به کارگروه‌های تشکیل شده با حضور انجمن‌های علمی – تخصصی اشاره کرد و گفت: با حضور انجمن‌های علمی – تخصصی، کارگروه‌های خوبی را در سازمان نظام پزشکی تشکیل داده‌ایم و در این زمینه یکی از اهداف ما بحث‌های نظارتی است. اکنون مباحث مربوط به ارتقای کیفیت خدمات و اصلاح فرایندها، شناسایی پزشکان فعال و مباحثی از این قبیل را پیگیریم. در کنار آن موارد تخلف احتمالی را نیز شناسایی کرده و جهت اصلاح آن از ابزار قانونی موجود در وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی استفاده می‌کنیم. مواردی از تخلف وجود داشته که آن‌ها را فرا خوانده‌ایم، صحبت‌ کرده‌ایم و اصلاح شده است. البته مواردی هم بوده که در بحث‌های انتظامی، برخورد‌های لازم صورت گرفته اما قرار نیست که این موارد رسانه‌ای شده یا تنشی به جامعه وارد شود؛ چرا که در هر صنفی برخوردهایی با افرادی خاص صورت می‌گیرد.

وی مجددا خدمات جامعه پزشکی را مورد اشاره قرار داد و گفت: خدمات جامعه پزشکی سرآمد تمام خدمات در جامعه است؛ از تحقیقات پزشکی گرفته تا ثبت اختراعات، تولید، افزایش شاخص‌های سلامتی و ... بر این اساس جامعه پزشکی از لحاظ عملکردی بسیار سرامد است و این شایسته نیست که با آن بی‌مهری‌ شود.

معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی در پایان گفت: از رسانه‌ای شدن این موضوع نگران و دلخور شدیم. به عنوان معاون سازمان نظام پزشکی اعلام می‌کنم که این کار شایسته‌ای نبود و انشالله که بتوانیم آن را اصلاح کنیم. اقدامات بسیار ارزشمندی توسط پزشکان در بیمارستان‌های دولتی، خصوصی و مطب‌ها صورت می‌گیرد و موارد تخلف احتمالی هم اصلاح خواهد شد. در همه جای دنیا نیز چنین اتفاقاتی صورت می‌گیرد اما این نامهربانی‌ها با جامعه پزشکی در کشور ما گاهی منحصر به فرد می‌شود.

تشویش اذهان عمومی، ارمغان انتشار غیرشفاف لیست پزشکان متخلف

دکتر داریوش طاهرخانی، عضو شورای عالی نظام پزشکی نیز در واکنش به انتشار لیست پزشکان زیرمیزی بگیر از سوی رسانه‌ها به ایسنا گفت: فصل‌الخطاب قانون است و در حوزه بهداشت و درمان قوانینی مترقی داریم، ‌اما متاسفانه شاهد هستیم که در ادوار مختلف بسته به سلیقه دولتمردان، قوانین یاد شده، به طور کامل اجرا نشده‌اند.

وی افزود: باید دقت داشت که آحاد جامعه پزشکی افراد متخلفی نیستند، بلکه بسیاری از پزشکان ما در اقصی نقاط کشور با کمترین امکانات مشغول ارائه خدمت به مردم هستند. آنها نه تنها حق و حقوق قانونی خود را دریافت نمی‌کنند بلکه برای ادامه درمان نیازمندان از هیچ مساعدتی نیز دریغ نمی‌کنند و معدود تخلفات صورت گرفته از جانب کسانی است که به لباس پزشک درآمده اند و وارد جامعه پزشکی شده اند تا خود را در پشت چهره پاک پزشکی پنهان کنند. این افراد قطعا اگر وارد هر صنف دیگری نیز می‌شدند به تخلف خود ادامه می‌دادند.

عضو شورای عالی نظام پزشکی با بیان اینکه نباید رابطه پزشک و بیمار به واسطه برخی کلی‌گویی‌ها خدشه‌دار شود، اظهار کرد: در این میان برخی حرکات ناپخته و به دور از انصاف می‌تواند این اعتماد را که سال‌های سال برای ایجاد آن تلاش شده است، مخدوش کند.

طاهرخانی ضمن تاکید بر اینکه تعرفه های غیرواقعی در کشور، گردش اقتصادی نظام سلامت را مخدوش کرده است، افزود: هر چند متولیان امر با اعلام تعرفه های غیرواقعی و عدم تامین منابع مالی برای کاهش سهم پرداختی مردم در هزینه های سلامت به تکالیف قانونی خود عمل نکرده اند اما این موضوع توجیه تخلفات احتمالی نیست و باید در این میان با افرادی که از خطوط قرمز تعرفه عبور کرده‌اند و اعمال مغایر قانون انجام داده‌اند، برخورد جدی صورت پذیرد .

وی تاکید کرد: بهتر بود به جای اینکه انتشار این اسامی از سوی رسانه‌ها صورت پذیرد، برخورد با این پزشکان در صورت اثبات تخلف از طریق طی مسیرهای قانونی خودش دنبال می‌شد.

عضو شورای عالی نظام پزشکی با بیان اینکه وزارت بهداشت باید به تکلیف قانونی‌اش عمل کرده و افراد متخلف را به سازمان نظام پزشکی معرفی کند تا سازمان نیز بتواند براساس وظایف ذاتی و قانونی خود رسیدگی به این امر را در دستور کار خود قرار دهد، اظهار کرد: انتشار اسامی پزشکان متخلف به صورت غیرشفاف ارمغانی جز تشویش اذهان عمومی نخواهد داشت.

طاهرخانی در ادامه به طرح یک پرسش اساسی پرداخت و گفت: اینکه چرا وزارت بهداشت در طول سالیان مختلف نسبت به معرفی و برخورد با پزشکان زیرمیزی بگیر عملکرد شفافی نداشته و تنها هرازچندگاهی با کلی گویی ارقامی را به صورت پراکنده تحت عنوان زیرمیزی اعلام نموده است و هیچ‌وقت حاضر به معرفی آنها به نظام پزشکی نشده است، پرسشی است که قطعا پاسخ به آن پرده از بسیاری از ناگفته‌های حوزه سلامت برخواهد داشت.

وی ضمن تاکید بر ضرورت حفظ شان و حرمت جامعه پزشکی اظهار کرد: ما در همه اصناف شاهد موارد معدودی از تخلف بوده‌ایم که البته قابل تعمیم به همه آنها نیست. قطعا قانونگذار محل رسیدگی و برخورد به همه تخلفات را مشخص کرده است و باید در مسیر قانونی اصلاحات صورت گیرد.

انتشار لیست‌ سیاه پزشکان بازی با آبرو جامعه پزشکی است

دکتر ایرج خسرونیا، رییس جامعه متخصصان داخلی نیز در واکنش به انتشار اسامی 14 پزشک به عنوان زیرمیزی بگیر از سوی برخی رسانه ها و سایت‌ها به ایسنا، گفت: بنده همه این 14 پزشک را می‌شناسم. هیچ‌کدام از این افراد پول اضافی از بیمار دریافت نکرده‌اند. برخی از این پزشکان نوابغی هستند که اعمال جراحی نادر را انجام می‌دهند و اگر این افراد در داخل کشور اقدام به انجام این اعمال نکنند، بیمار باید به خارج از کشور عزیمت کرده و هزینه‌های هنگفتی بابت درمان بپردازد.

وی با بیان اینکه جالب است یکی از این پزشکان که نامش در این فهرست قرار گرفته است، حدود دو سال است که در ایران زندگی نمی‌کند، اظهار کرد: همچنین دو یا سه تن از این پزشکان اعمال آنچنانی در ماه انجام نمی‌دهند.

عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه چند نفر از وزارت بهداشت و مجلس به بیمارستان‌ها رفته و به صورت تصادفی و رندومی پرونده‌های بیمارانی را که اعمال جراحی با قیمت‌های نسبتا بالایی برایشان انجام شده را بیرون کشیده‌اند، گفت: پس از آن با بیماران تماس گرفته و از آنان سوال کرده‌اند که از این پزشکان شکایتی دارند یا خیر؟ هیچ‌کدام از این بیماران از پزشکانشان شکایت نداشتند.

وی با اشاره به تعرفه‌های غیرواقعی نیز اظهار کرد: علاوه بر این اعمال جراحی که انجام شده، بسیار حساس و حیاتی بوده‌اند. به عنوان مثال یکی از این پزشکان برای انجام عمل جراحی پیوند دست بیش از هشت ساعت در اتاق عمل زمان صرف کرده و بابت انجام عملی که در آمریکا 80 هزار دلار هزینه دارد، حدود 1500 دلار دریافت کرده است. این مبالغ در قبال خدماتی که این پزشکان ارائه داده‌اند، چندان بالا نیست.

عضو هیات مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ ضمن تاکید بر اینکه درآمد هیچ کدام از این 14 پزشک میلیاردی نیست، گفت: این پزشکان افراد بعضا برجسته‌ای هستند که اعمال جراحی را برای برخی افراد که توان مالی ندارند، رایگان انجام می‌دهند و حتی در خیریه‌ها مشغول ارائه خدمت هستند.

خسرونیا انتشار فهرست سیاه پزشکان را بازی با آبرو جامعه پزشکی دانست و گفت: این پزشکان به کشور خود علاقه دارند و به مردم خود خدمت می‌کنند و انجام اینگونه اقدامات تنها به معنای از دست دادن این اساتید است.

عضو شورای عالی نظام پزشکی در پاسخ به اینکه طریقه صحیح برخورد با افراد متخلف جامعه پزشکی باید چگونه باشد، گفت: معتقدم اگر پزشکی در حق بیمارش اجحاف می‌کند، باید با او برخورد کنیم. علاوه بر این محاکم قضایی و سازمان نظام پزشکی مسئول رسیدگی به شکایات بیماران هستند و می‌توانند حقوق بیماران را استیفا کنند.

انتهای پیام