در مراسم گرامیداشت تولد نادر ابراهیمی، از نسخهی صوتی کتاب «یک عاشقانهی آرام» این نویسنده و سینماگر فقید رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مراسم گرامیداشت نادر ابراهیمی همزمان با زادروز او در روز چهارشنبه (21 فروردینماه) با حضور جمعی از هنرمندان از جمله هوشنگ مرادی کرمانی، ابراهیم حاتمیکیا، مصطفی رحماندوست، محمدعلی اینانلو، عزیزالله حاجی مشهدی، ساعد مشکی، محمد یعقوبی و... و جمعی از مردم در خانهی هنرمندان برگزار شد. در این مراسم از کتاب گویای «یک عاشقانهی آرام» با صدای پیام دهکردی و آهنگسازی کریستف رضاعی رونمایی شد.
*زن در آثار نادر ابراهیمی دارای منزلت است
در ابتدای این مراسم که اجرای آن برعهدهی پدرام اکبری - مستندساز و پژوهشگر ادبی - بود، المیرا دادور - مدرس دانشگاه تهران و مترجم - با بیان سخنانی دربارهی نقش زن در آثار نادر ابراهیمی اظهار کرد: مسأله زنستایی و یا زنستیزی از گذشته در آثار نویسندگان ما وجود داشته است و در آثار نادر ابراهیمی هم با توجه به انبوه فعالیتهایش در این زمینه جای پژوهش و بررسی زیادی وجود دارد.
او افزود: دربارهی نقش زن در آثار ادبی معاصر، ما خودآگاه یا ناخودآگاه به سراغ هدایت میرویم که از یک زن اثیری به سراغ زن لکاته میرود و آل احمد که از یک زن زیادی صحبت میکند و یا دیگر نویسندگانی که نگاه مثبتی در آثارشان به زن نداشتهاند، وجود دارند.
این مترجم با تقسیمبندی آثار نادر ابراهیمی عنوان کرد: آثار و داستانهای نادر ابراهیمی را میتوان به چند دسته تقسیم کرد. اول داستانهای کودکانه او که مخاطب بزرگسال دارند وهمچنین داستانهای کودکانهای که مخاطبش خود کودکان هستند. در داستان «خانهای برای شب» که مخاطبش بزرگسالان هستند، دو دختر هستند که به کمک پدر میآیند و نویسنده در این داستان وظیفهی خطیری را بر عهدهی آنها میگذارد.
او ادامه داد: داستانهای دیگر نادر ابراهیمی قصص حیوانات است که بیشتر مخاطبانش کودکان هستند. البته او در این داستانها از زبان حیوانات کمی صحبتهای بزرگانه بیان میکند. در این داستانها به جفت و اهمیت داشتن جفت توجه میشود.
دادور افزود: دستهی دیگر، داستانهای اجتماعی نادر ابراهیمی است که یکی از مهمترین آنها «انسان، جنایت و احتمال» است که در این داستان نگاه ابراهیمی در پی نشان دادن مظلومیت زن است. همچنین دستهی دیگر، داستانهای عاشقانهی ابراهیمی است. او در دههی 70 بعد از نوشتن «چهل نامه به همسرم» به عنوان معلمی که سالها کار کرده و نوشته است، میتواند دستورالعملی را برای جوانان درنظر بگیرد.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: همچنین آثار آرمانگرایانه و انقلابی نادر ابراهیمی بخش دیگری از کارهای اوست که از سال 57 - 58 شروع میشود که شاید یک نوع دگردیسی را بتوان در آثار او در قبل و بعد از سال 57 مشاهده کرد.
دادور در پایان تصریح کرد: زنانی که نادر ابراهیمی به ما معرفی میکند، مثل مادر، خواهر، همسر و معشوق زنانیاند که تمام خواستههایشان برای عشقشان است. او در آثارش یک نگاه آرمانگرایانه دارد و منزلتی درخور برای زن درنظر میگیرد.
در ادامه، فاطمه محمدی - مدیرمسؤول مؤسسه نوین کتاب گویا - دربارهی نحوه چگونگی تهیه «یک عاشقانه آرام» به صورت صوتی اظهار کرد: مؤسسهی نوین کتاب گویا از پنج، شش سال پیش کار خود را شروع کرده است و «یک عاشقانهی آرام» از ابتدا در صدر فهرست کتابهایی بود که میخواستیم آن را به صورت گویا کار کنیم، اما چون میدانستیم آثار نادر ابراهیمی علاقهمندان زیادی دارد، باید برنامهی ویژهای برای آن درنظر میگرفتیم.
او افزود: برای انجام این کار با خانم ابراهیمی تماس گرفتیم. در ابتدا ایشان موافق این کار نبودند و در انجام آن تردید داشتند و در آن زمان جملهای از زبان من جاری شد که اثربخش واقع شد. من به خانم ابراهیمی گفتم چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، این کار بالأخره زمانی خوانده میشود، پس حالا که شما هستند، اجازه دهید این اتفاق با نظارت خودتان بیافتد و خوشبختانه بعد از آن ایشان با انجام این کار موافقت کردند.
*«یک عاشقانهی آرام» در سلول سلول تن من است
همچنین پیام دهکردی، بازیگر و کارگردان تئاتر، در سخنانی کوتاه دربارهی خواندن «یک عاشقانهی آرام» به صورت گویا اظهار کرد: ما برای «یک عاشقانهی آرام» 510 دقیقه حرف زدیم. اساسا نگاهی که من به کتاب شنیداری دارم، از ذیل تعریف کتاب بیرون میآید، به این معنا که بستهای قابل رجوع است. اثری که قرار است به این شکل خلق شود، باید ویژگیهای اثر اصلی را داشته باشد.
او ادامه داد: فرایند آمادگی و خوانش این اثر زمانی طولانی برد و هفت ماه تمرین این کار طول کشید.
دهکردی در پایان عنوان کرد: «یک عاشقانهی آرام» در سلول سلول تن من است و امیدوارم این اثر در روح تکتک شما مانا بماند.
*آدم با نام «یک عاشقانهی آرام» آرام میشود
در بخش دیگر این مراسم، مهری رحمانی، شاعر و نویسنده، از منظر روانشناسی به بررسی «یک عاشقانهی آرام» پرداخت و اظهار کرد: خوشحالم هر وقت یاد نادر میشود، چنین جمعیتی میآید. من مطمئنم بعد از سالها هم چنین جمعیتی برای او خواهد آمد.
او در ادامه گفت: به طور کلی اثرگذاری کار یک نویسنده از مهمترین اهداف آثارش است. در این خصوص بسیاری از نام و آثار نادر ابراهیمی گذشتهاند.
رحمانی با اشاره به تقسیمبندیای از ادبیات گفت: ادبیات را میتوان به دو شاخه تقسیمبندی کرد. یک شاخه ادبیات برای ادبیات است، یعنی ادبیات محض و دیگری ادبیات برای فرهنگسازی است. این شاخه دوم ادبیات کاربردی است که نادر را میتوان در آن جای داد و به همین علت است که کسانی که به ادبیات محض معتقدند، از نادر ابراهیمی نام نمیبرند و ما که در حوزه ادبیات برای فرهنگسازی کار میکنیم، باید از نادر بگوییم و بنویسیم.
این شاعر ادامه داد: آثار نادر ابراهیمی برای جوانان ما بسیار مهم است، چراکه جوانان امروز خیلی به دنبال مدهای جهانی هستند. ابراهیمی یک نویسندهی بومی است که بیش از هرجایی به درد خودمان میخورد و ما باید خودمان او را دریابیم.
او همچنین با بیان ویژگیهایی از «یک عاشقانهی آرام» گفت: «یک عاشقانهی آرام» به قدری نامش زیباست که آدم آرام میشود. در این کتاب از عشقهای تند و مجنونگونه و لیلیگونه خبری نیست. در اینجا با زن و مردی آشنا میشویم که همه چیز را میسازند. آنها عشق را به زندگی سرایت میدهند و در نهایت نادر میگوید عشق یعنی زندگی.
*نادر ابراهیمی نویسندهای سیاسیاندیش
در ادامهی این مراسم، پدرام اکبری، مستندساز و پژوهشگر، اظهار کرد: نادر ابراهیمی نویسندهای آرمانگرا است. تعبیر دیگر این عبارت این است که نادر ابراهیمی نویسندهای سیاسیاندیش بود و هست و اندکی تأمل درآثارش ما را به این اصل پذیرفتنی هدایت میکند.
او افزود: در «یک عاشقانهی آرام» از نخستین صفحه بین واقعیت و خیال به وسیلهی عنصر مه پلی ساخته میشود. نادر ابراهیمی مه را انتخاب میکند. مه سبک و سپید است، پرتحرک است و ثابت نیست. اهل گذر است. در مه میتوان خود را گم کرد و گمگشتهای داشت. او در همان دو سه سطر اول میگوید که میتوانی در مه قدم بزنی و ببینی. در سراسر کتاب این آرمانگرایی و سیاسیاندیشی موج میزند.
*«یک عاشقانهی آرام» تعبیر عاشقانهی زندگی است
همچنین سینا بهمنش، شاعر، ضمن بیان خاطراتی از آشنایی خود با نادر ابراهیمی عنوان کرد: نادر ابراهیمی برای من دریچهای نو باز کرد. من در جوانی با دنیایی که نادر ابراهیمی و سهراب سپهری ساختند، شروع به نوشتن کردم.
او دربارهی «یک عاشقانهی آرام« گفت: به نظر من «یک عاشقانهی آرام» یک «رمان-شعر» است و بر بسیاری از شعرهایی که من خواندهام، سر است. «یک عاشقانهی آرام» تعبیر عاشقانهی زندگی است. او از یک مهنورودی طولانی مینویسد. او در یک عصر بیروح در مه زیستن را ضروری میداند.
این شاعر افزود: ما امروز در عصر مدرن برای همهی کارها و همه چیز یک کتابچهی راهنما داریم، اما برای یک زندگی عاشقانه هیچ الگویی نداریم؛ ما به «یک عاشقانهی آرام» نیاز داریم.
بهمنش ادامه داد: ابراهیمی در این کتاب به جای ساختن یک مثلث عشقی، هرمی از عشق میسازد که بلندتر از اهرام ثلاثه است. او از همان خط اول شروع به نقد و نقد خود میکند و بعد از آن به سراغ نقد ما میآید.
او در پایان صحبتهای خودش تصریح کرد: باید پرسید دلیل این همه سکوت از سوی کسانی که خود را روشنفکر میدانند، در برابر نادر ابراهیمی چیست؟ خود نادر ابراهیمی میگوید: ندیدن همان نگفتن است، قدری کثیفتر.
همچنین فرزانه منصوری، همسر نادر ابراهیمی، در سخنانی کوتاه اظهار کرد: ممنون که یاد نادر را در خاطر نگه داشتید و به خاطر تولدش دور هم جمع شدید. با همهی تردیدهایی که داشتم که آثار نادر ابراهیمی به شکل صوتی دربیاید، اما خوشحالم که این اتفاق افتاد.
در این مراسم فیلم کوتاهی پخش شد که در آن نادر ابراهیمی بخشی از کتاب «یک عاشقانهی آرام» را میخواند. همچنین در فیلم کوتاهی دیگر که مربوط به سال 84 میشد، زندهیاد محمد نوری، ترانهی «سفرها» را که شعر آن از نادر ابراهیمی است، میخواند.
در بخش دیگری از این مراسم از عوامل تهیهی کتاب گویای «یک عاشقانهی آرام» توسط فرزانه منصوری تقدیر شد، که از جمله میتوان به پیام دهکردی، کریستف رضاعی (آهنگساز اثر) و مانی هاشمیان که ضبط اثر را بر عهده داشته، اشاره کرد.
در بخش پایانی این مراسم بخشهایی از کتاب «یک عاشقانهی آرام» با صدای پیام دهکردی و نوازندگی پیانو توسط کریستف رضاعی به اجرا درآمد.
انتهای پیام
نظرات