محقق دانشگاه علم و صنعت ایران موفق به طراحی و ساخت سیکلوکانورتر بدون جریان گردشی مجهز به روش کنترل انتگرالی شد که یک مبدل الکترونیکی قدرتی صنعتی مهم با توان بسیار بالاست.

روزبه اسد، دانشجوی دکتری دانشگاه علم و صنعت ایران که این اختراع نتیجه پروژه کارشناسی ارشد وی به راهنمایی دکتر عباس شولایی است در گفت‌وگو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان اینکه سیکلوکانورتر یک مبدل الکترونیک قدرتی AC/AC صنعتی مهم با توان بسیار بالا ( چندین مگاوات) است، گفت: این مبدل الکترونیکی قادر است یک ولتاژ متناوب چند (سه و بیشتر) فاز با دامنه و فرکانس مشخص (برای مثال ولتاژ شبکه سه فاز) را مستقیما به یک ولتاژ متناوب دیگر با دامنه و فرکانس مطلوب تبدیل کند.

وی افزود: در این طرح علاوه بر بومی کردن ساخت، تعمیر، نگهداری و بروزرسانی نمونه‌های موجود سیکلوکانورتر، نمونه‌ای نوین از سیکلوکانورتر با مزایای قابل توجه نسبت به نمونه‌های موجود، ابداع شده است.

این محقق با اشاره به اینکه خروجی سیکلوکانورترها، بسته به نیاز می‌تواند تعداد فاز متفاوتی داشته باشد، افزود: اجزای تشکیل دهنده سیکلوکانورترها یکسوسازی‌های تریستوری، است و در حقیقت در این مبدل به ازای هر فاز خروجی، از دو یکسوساز تریستوری که با جهت معکوس با یکدیگر موازی شده‌اند استفاده می‌شود.

اسد با اشاره به کاربردهای متفاوت سیکلوکانورترها تصریح کرد: به طور کلی در کاربردهای صنعتی با توان‌های بسیار بالا و فرکانس پایین که شامل صنایع مادری همچون صنایع نفت و پتروشیمی، استخراج معادن، فولاد، سیمان، کشتی‌سازی، صنایع دفاعی و نظامی می‌شود تنها گزینه ممکن استفاده از سیکلوکانورترهاست. هر چند که کاربرد این مبدل‌ها به توان‌های بسیار بالا محدود نشده و در سایر محدوده‌های توازن، به خصوص در مورد بارها و شبکه‌هایی که حساسیت کمی نسبت به هارمونی‌ها دارند نیز می‌توان از سیکلوکانورترها استفاده کرد.

به گفته وی مهمترین کاربردهای صنعتی سیکلوکانورتر شامل درایور موتورهای AC با سرعت متغیر، تغییر فرکانس منابع الکتریکی، جبرانسازی توان راکتیو و اتصال سیستم‌های قدرت با فرکانس متفاوت می‌شود.

دانشجوی دکتری دانشگاه علم و صنعت ایران، جایگاه سیکلوکانورتر را در برخی صنایع مادرهمچون صنایع نفت و پتروشیمی، استخراج معادن، فولاد، سیمان، کشتی‌سازی، صنایع دفاعی و نظامی، بی‌رقیب عنوان کرد.

وی با بیان اینکه در ایران، نیاز به این مبدل صنعتی همواره از طریق واردات تامین شده است، تصریح کرد: این روند علاوه بر ارزبری فراوان، در شرایط تحریمی امکان واردات ندارد اما هر گونه اختلال در جهت تامین و همچنین تعمیر ونگهداری این مبدل مهم می‌تواند توسعه بسیاری از صنایع حیاتی کشور را با چالش اساسی روبرو کند.

اسد خاطرنشان کرد: مزیت مهم سیکلوکانورتر ساخته شده در دانشگاه علم و صنعت نسبت به سیکلوکانورترهای خارجی در راندمان بالاتر، محدودیت کمتر در توان خروجی، مصرف توان راکتیور کمتر، سرعت پاسخ بالا به تغییرات ولتاژ مرجع، عدم حساسیت به تداخل در ولتاژهای ورودی (شبکه)، حذف قابل توجه زیرهارمونی‌های فرکانس پایین ولتاژ خروجی، قیمت تمام شده پایین‌تر، وزن و حجم کمتر، محاسبات اندک و ساده و در نتیجه پیاده‌سازی آسان، عدم نیاز به سلف جریان گردشی و عدم حساسیت به برخی از عدم قطعیت‌های مهم موجود در سیستم پیاده‌سازی شده است.

وی در خصوص بازار داخلی این محصول گفت: در حال حاضر در کشور 10 پالایشگاه، 8 طرح پالایشگاهی در دست اجرا، 34 شرکت تولیدی پتروشیمی، حدود 60 کارخانه سیمان، 25 شرکت فولاد و آهن و 25 طرح فولاد و آهن در دست اجرا وجود دارد. از این رو در صورت حمایت دولت سیکلوکانورتر نوین ساخته شده، خصوصا در شرایط کنونی که امکان واردات آ‌ن به مراتب مشکل‌تر شده است از بازار بسیار مناسبی در سطح ملی و منطقه‌یی برخوردار است.

به گفته وی مقاله مربوط به ساخت این دستگاه در مجله اروپایی سیستم‌های الکتریکی قدرت (ETEP) به چاپ رسیده است.

انتهای پیام