با پایان یافتن فصل یازدهم لیگ برتر فوتبال و آغاز فصل نقل و انتقالات، بار دیگر بازار خرید و فروش بازیکنان داغ شده است.

در چنین فضایی که باشگاه‌ها به دنبال جذب بهترین بازیکنان هستند تا در فصل دوازدهم لیگ برتر حرفی برای گفتن داشته باشند، رقابت مدیران باشگاه‌ها برای جذب بازیکنان خارجی نیز بیش از هر زمانی شکل می‌گیرد. در این میان افرادی که بیشتر از باشگاه‌ها، بازیکنان و در کل فوتبال ایران سود می‌برند، دلال‌هایی هستند که درآمدشان از طریق جابجایی بازیکنان خارجی بعضا بی کیفیت کسب می‌شود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در فوتبال امروز دنیا افرادی که اصطلاحا «ایجنت» یا «مدیر برنامه» نام گرفته‌اند، وظیفه انتقال بازیکنان را به تیم‌های مختلف بر عهده دارند. این افراد توسط فدراسیون‌های ملی کشورها و فیفا مورد تایید قرار گرفته‌اند و کارشان را بر اساس قوانین بین المللی انجام می‌دهند. مدیر برنامه‌ها طبق قانون جهانی برای هر انتقال کمی کمتر یا بیشتر از 10 درصد از قرارداد بازیکن منتقل شده را به عنوان حق وکالت دریافت می‌کنند. این در حالی است که واسطه‌های غیر قانونی برای آن که بیشترین سود را از اعمال خلاف قانونشان کسب کنند، نسبت به انتقال بازیکنان بی کیفیت خارجی به جای بازیکنان تراز اول به باشگاه‌های ایرانی اقدام می‌کنند.

مشکلی که امروزه فوتبال ایران با آن درگیر است حضور بازیکنانی است که از سوی دلال‌ها به عنوان بازیکنان درجه یک خارجی معرفی می‌شوند اما پس از جذب آن‌ها توسط باشگاه‌های از همه‌جا بی‌خبر ایرانی، کاشف به عمل می‌آید که این بازیکنان یا مصدوم یا دچار یک بیماری مهلک هستند. در بهترین حالت، بازیکن خارجی تراز اول دلال‌ها، یک بازیکن معمولی درجه چندم خواهد بود که به گفته یکی از پیشکسوتان فوتبال ایران، صدها بازیکن ایرانی مانند آن بازیکن در لیگ‌های دسته یک و دو سه بازی می‌کنند.

سابقه حضور بازیکنان خارجی در فوتبال ایران به پیش از انقلاب اسلامی بازمی‌گردد؛ نخستین بازیکن خارجی شاغل در ایران، پیر کارلوی لهستانی بود که از سال 1324 تا 1335 از دروازه استقلال نگهبانی می‌کرد. زمانی که کارلو در استقلال بازی می کرد و آلن ویتل و ویلیام مک لوری انگلیسی در سال 1356 به پرسپولیس پیوستند شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که در کمتر از نیم قرن بعد، فوتبال ایران به بازاری برای خرید و فروش بازیکنان به اصطلاح بنجل آفريقایی و اروپای شرقی تبديل شود. این اتفاق اما امروز رخ داده است و حضور شبه بازیکنان خارجی در ایران به واقعیتی تلخ در فوتبال کشور تبدیل شده است؛ واقعیتی که البته می‌توان راهکار مناسبی برای زدودن تلخی‌اش جست. این کار تنها به همت و عزم ملی و استفاده از تخصص افراد خبره نیاز دارد.

در تاریخ فوتبال ایران، بازیکنان خارجی بی‌شماری حضور داشته‌اند که در این بین از بازیکنانی مانند آرمناک پطروسیان، ابراهیم توره و عماد رضا که هر سه سابقه پوشیدن پيراهن سپاهان را دارند همواره به عنوان نمونه‌هایی از بازیکنان خوب و تاثیرگذار در فوتبال ایران یاد می‌شود. در همین حال بازیکنانی مانند دي‌كارمو، ممدوتال، سکو برت، ساشا ایلیچ و سایرین هم بودند که به هیچ وجه در حد و اندازه فوتبال ایران نبودند و خرید آن‌ها از سوی مدیران باشگاه‌ها به نوعی سرمایه‌سوزی و هدر دادن بودجه بود.

سازمان لیگ برتر و فدراسیون فوتبال در جدیدترین تصمیم خود، ورود دروازه‌بان‌های خارجی را به لیگ برتر فوتبال آزاد اعلام کردند. این تصمیم که به نوبه خود قابل تحسین است حاوی نکته مثبت دیگری هم بود؛ سازمان لیگ اعلام کرده که دروازه‌بان‌های خارجی که قرار است به ایران بیایند باید از استاندارد لازم برخوردار باشند و به عنوان نمونه پیراهن تیم ملی کشورشان را پوشیده باشند و یا دست کم به عنوان دروازه‌بان ثابت در لیگ دسته اول کشور مبدا بازی کرده باشند. این تبصره، خوبی‌های تصمیم سازمان لیگ را در آزاد ساختن ورود دروازه‌بان‌های خارجی به ایران چند برابر کرده است ولی به نظر می‌رسد بهتر باشد که فدراسیون فوتبال چنین تبصره‌ای را درباره حضور همه بازیکنان خارجی اعمال کند تا دیگر شاهد حضور ساشا ایلیچ‌ها و سکوبرت‌ها نباشیم.

ایسنا در راستای آسیب شناسی حضور بازيکنان خارجی شاغل در فوتبال ایران از گذشته با دو تن از کارشناسان صاحب نظر گفت‌وگو کرده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که حضور بازیکنان خارجی در فوتبال ایران مانند تمام کشورهای صاحب فوتبال نه تنها مفید که حتی لازم است اما این حضور باید با شرایط و ویژگی‌هایی همراه باشد تا هر بازیکن بی کیفیتی نتواند با حضور در ایران هم بودجه باشگاه‌های ایرانی را بمکد و هم جای بازیکنان خوب ایرانی و خارجی دیگر را پر کند.

بیژن ذوالفقارنسب در این رابطه و در يك قالب كلي موافق حضور بازيكنان خارجي خوب در ايران است. او به ايسنا گفت: در خيلي از كشورهاي آسيايي، آفريقايي، اروپايي و كشورهايي كه به فكر توسعه فوتبال و حرفه‌اي كردن آن هستند، يكي از راه‌هاي رسيدن به اين هدف، استفاده از بازيكنان و مربيان غير بومي است. به عنوان نمونه وقتي فوتبال ژاپن به صورت حرفه‌اي درآمد، تيم‌هايشان تعداد زيادي از بازيكنان تقريبا پا به سن گذاشته و ستاره‌هاي فوتبال دنيا را به ژاپن بردند و پول‌هاي خوبي هم به آن‌ها دادند. بازيكنان و مربياني مانند زيكو در همان دوره به ژاپن رفتند. اين بازيكنان چندين سال در ژاپن بازي كردند و از نظر فني، فكري و اخلاق حرفه‌اي فوتبال ژاپن را ارتقا دادند.

وي ادامه داد: در سوي ديگر و در طول سال‌هاي گذشته بازيكنان ضعيفي به كشور ما آمدند. اين بازيكنان نسبت به بازيكنان ايراني از كيفيت بالاتري برخوردار نيستند و در واقع در ليگ ما تجربه بازي حرفه‌اي را كسب مي‌كنند. متاسفانه برخي باشگاه‌ها هم بنا به توصيه آژانس‌هاي ضعيف، پول‌هاي هنگفتي را به اين بازيكنان مي‌دهند. در ميان بازيكنان خارجي ليگ ايران، چند بازيكن خوب هم حضور داشته‌اند ولي در مجموع اعتقاد دارم كه طي 10 سال اخير نزديك به 80 درصد بازيكنان خارجي اثر مثبتي در فوتبال ما نگذاشته‌اند.

اين كارشناس فوتبال در ادامه به بازيكنان خارجي خوبي كه به ايران آمده‌اند هم اشاره كرد و افزود: عمادرضا كه چند سال در اصفهان بازي كرد و ابراهيم توره كه اكنون در ليگ فرانسه است بازيكنان خوبي بودند. همچنين ادينيو با حضور و درخشش در مس شكوفا شد اما بازيكنان اروپايي خوبي به ايران نيامده‌اند. در مجموع بازيكني را كه حضورش خيلي تاثيرگذار بوده باشد در خاطر ندارم به جز آرمناك پطروسيان كه مدت زيادي در سپاهان بازي كرد. به هر حال آنچه مهم است اين كه فوتباليست‌هايي كه به ايران مي‌آيند تا مدت‌ها به دليل نداشتن مترجم و عدم آشنايي با زبان فارسي نمي‌توانند ارتباط خوبي با ساير بازيكنان برقرار كنند.

ذوالفقار نسب در ادامه با بيان اينكه بازيكنان خارجي كه به ايران مي‌آيند بايد داراي ملاك‌هاي مشخصي باشند، اظهار كرد: به عنوان مثال ملي‌پوش بودن يا بازي كردن در ليگ‌هاي دسته اول كشور مبدا مي‌تواند ملاك‌هاي مناسبي براي تعيين كيفيت بازيكنان خارجي باشد. من فكر مي‌كنم كه باشگاه‌هاي ما زود قانع مي‌شوند و در تنگناها بازيكن خارجي استخدام مي‌كنند. مثلا تيم‌ها در آستانه شروع فصل به دلال‌ها مراجعه مي‌كنند و دلال‌ها هم به جاي معرفي بازيكنان خوب و حرفه‌اي، عكس و فيلم آن‌ها را مي‌آورند و يا افراد ديگري را به جاي بازيكنان خوب به باشگاه‌ها معرفي مي‌كنند؛ مانند نمونه‌اي كه امسال براي مس سرچشمه رخ داد و بازيكني به نام كالينز جان را به جاي جان كالينز اسكاتلندي به اين تيم قالب كردند.

وي ادامه داد: چرا بايد بازيكني مثل ممدوتال به ايران بيايد در حالي كه در ايران حداقل 100 مدافع مياني مانند او وجود دارد كه در ليگ‌هاي يك، دو و سه بازي مي‌كنند؟ اين بازيكن با آمدنش به ايران هم يك سهميه بازيكن خارجي پرسپوليس را پر كرد و هم چيزي به اين تيم اضافه نكرد. اين كار بيشتر به يك سرمايه‌سوزي شبيه است. براي جلوگيري از اين مسئله بايد قوانيني وضع شود كه مثلا بازيكنان آسيايي و آفريقايي بايد حتما عضو تيم ملي بزرگسالان كشورشان باشند.

مربي اسبق تيم ملي فوتبال در پايان گفت: متاسفانه قرارداد بازيكنان خارجي هم برخلاف ايراني‌ها طوري بسته مي‌شود كه اين بازيكنان با وجود كيفيت پايين و برخي بي‌نظمي‌ها تمام پول خود را دريافت مي‌كنند ولي بازيكنان و مربيان ايراني سال‌ها بايد به دنبال دريافت مطالبات خود بدوند. فدراسيون يا هيات‌هاي فوتبال بايد با تشكيل يك كميته فني قرارداد همه بازيكنان را كنترل كنند. اين نهادها بايد در فصل نقل و انتقالات مرزبندي‌ها را تعيين كنند. نظارت بر اين امور بسيار راحت است. به راحتي مي‌توان تشخيص داد كه يك بازيكن در كدام تيم‌ها بازي كرده و چند بازي در آخرين فصل حضورش انجام داده است. مي‌شود بررسي كرد كه آيا بازيكن مورد نظر با باشگاهش تسويه حساب كرده و آيا سالم است يا مصدوم.

همچنین امیر حاج رضایی در توضیح این مساله که حضور بازیکنان خارجی چه سودی برای فوتبال ایران دارد به ايسنا گفت: معتقدم كه فدراسيون بايد در اين زمينه قوانين محكمي را به اجرا بگذارد. ورود بازيكنان خارجي مشكلي ندارد اما اين كار بايد مشروط شود. نبايد طوري شود كه هر بازيكن بي‌كيفيت يا بازنشسته‌اي بتواند با باشگاه‌هاي ايراني قرارداد ببندد. در اين مورد اصلا سخت‌گيري نشده است. ما تاكنون بازيكنان خارجي بي‌كيفيت و بي‌اخلاق زيادي در ليگ ديده‌ايم. تبادل بازيكن با كشورهاي ديگر بسيار خوب است اما بايد سختگيري بيشتري در قبال آن انجام شود.

وي ادامه داد: اخيرا چند بازيكن خوب خارجي وارد ايران شده‌اند. ابراهيم توره كه در سپاهان شكوفا شد و پس از آن هم به موناكو رفت و سزار كه در همين سپاهان بازي مي‌كند از جمله خارجي‌هاي خوب ليگ ايران هستند. حضور بازيكنان خارجي به غناي فوتبال كمك مي‌كنند اما در برابر تعداد انگشت‌شمار بازيكنان باكيفيت، بسياري از بازيكنان خارجي بي‌كيفيت توسط دلال‌ها وارد فوتبال مي‌شوند. بازيكنان خارجي تاثيرهاي فرهنگي و فني زيادي خواهند داشت.

حاج رضايي افزود: فدراسيون متولي فوتبال است و از نظر قانوني مي‌تواند در همه زمينه‌هايي كه به فوتبال ارتباط دارد، نظارت كند. اين نظارت مي‌تواند از طريق قوانيني اعمال شود كه باشگاه‌ها را براي خريد و جذب بازيكنان خارجي بي‌كيفيت با مشكل روبه‌رو كند. چنين مشكلي به سود فوتبال ايران است.

كارشناس فوتبال در ادامه با بيان اين كه فدراسيون نبايد به بازيكنان و مربيان بي‌كيفيت اجازه ورود به ايران را بدهد گفت: هنوز خاطره‌ حضور اشميت را فراموش نكرده‌ايم كه در پرسپوليس چه نتايجي گرفت. مربيان مانند اشميت زياد بوده‌اند و بايد حضور آن‌ها محدود شود اما با اصل قضيه كه ورود بازيكنان و مربيان خارجي به فوتبال ايران است، موافقم.

حاج رضايي همچنين گفت: زماني چند بازيكن انگليسي به ايران آمدند كه كيفيت چنداني نداشتند اما وقتي پاي پول‌هاي فراوان به ميان آمد و ليگ برتر شكل گرفت، تعداد بيشتري بازيكن خارجي به ايران آمدند. يك صدم آن چه از فوتبال ما نثار آن‌ها شده، از آن‌ها نصيب ما نشده است. آمدن بازيكنان خارجي به ايران به وسيله افرادي صورت مي‌گيرد كه لفظ محترمانه‌اش «ايجنت» و لفظ عاميانه و شايد بي‌ادبانه آن دلال است. آن‌ها براي اينكه جيب خود را انباشته كنند بازيكنان بي‌كيفيت را به عنوان بازيكنان خوب به باشگاه‌ها قالب مي‌كنند و برايشان رزومه‌هاي آنچناني مي‌نويسند. متاسفانه اين شبكه كماكان در فوتبال ما حضور دارد و به كارش ادامه مي‌دهد.

اين كارشناس فوتبال ادامه داد: اصولا جامعه جهاني در فوتبال به تبادل افكار و فرهنگ نياز دارد. اين مسئله چيزي است كه مي‌تواند به سود فوتبال هر كشوري باشد اما فوتبال ما با روندي كه دارد با آسيب جدي روبه‌رو مي‌شود. فدراسيون مي‌تواند با استفاده از حقوق‌دانان، متخصصان و تحصيل‌كردگان رشته‌هاي مختلف قوانين را وضع كند كه به فوتبال كمك شود.

وي در ادامه به عملكرد دروازه‌بان خارجي پرسپوليس اشاره كرد و گفت: آودوكيچ در اروپا يك بازيكن متوسط است اما همين بازيكن وقتي به ايران مي‌آيد از همه دروازه‌بانان ايران به جز رحمتي بهتر عمل مي‌كند. اين مسئله اتفاق خوبي براي ما محسوب مي‌شود.

***

در این جا نگاه کوتاهی داریم به بازیکنان خارجی که تاکنون در فوتبال ایران حضور داشته‌اند. بر اساس آمار، تیم‌های استقلال، پرسپولیس، سپاهان، استقلال اهواز، تراکتورسازی و شهرداری تبریز بیشترین بازیکنان خارجی را داشته‌اند. همچنین کشور برزیل بیشترین سهم را در بازيکنان خارجی شاغل در ایران دارد. پس از برزیل، کشورهای عراق و جمهوری آذربایجان قرار دارند. ضمن این که کشورهای توگو، جمهوری چک و سنگال کم‌ترین بازیکن را در فوتبال ایران داشته‌اند.

اسامی بازیکنان بیشتر شناخته شده در فوتبال ایران در دوره های مختلف به این شرح است:

* ادینیو (در زمان حضورش در مس کرمان موفق شد عنوان آقای گلی لیگ برتر را کسب کند.)

* ایگور کاسترو (در چند فصلی که در ایران بوده با پیراهن ذوب‌آهن اصفهان به میدان رفته است و در مجموع عملکرد بدی هم نداشته است. کاسترو به احتمال فراوان فصل دوازدهم لیگ برتر را در تراکتورسازی توپ خواهد زد.)

* وسلی برازیلیا (در مدت کوتاه حضورش در پرسپولیس نتوانست عملکرد خوبی از خود به جا بگذارد.)

* فابیو جان‌واریو (یکی از بهترین بازیکنان خارجی شاغل در ایران است که با پیراهن استقلال و سپاهان موفق به کسب جام قهرمانی لیگ برتر شده است.)

* پائولو روبرتو دی کارمو (یکی از خریدهای ضعيف پرسپوليس که بدون این که تاثیری در این تیم داشته باشد از ایران رفت.)

* رودریگو توسی (باشگاه تراکتورسازی با خرید این بازیکن قصد داشت ترکیب تیم خود را برای رسیدن به جام قهرمانی لیگ برتر تقویت کند که البته تاحدودی هم موفق بود.)

* تیاگو آلوز فراگا (با انجام چند بازی خوب در پرسپولیس این امید را ایجاد کرد که پس از مدت‌ها این باشگاه تهرانی یک بازیکن خوب خارجی را جذب کرده است اما تمام امیدها واهی بود و این بازیکن برزیلی نتوانست در تیم سرخپوش پایتخت دوام بیاورد و راهی پاس همدان دسته یکی شد.)

* فلیپ آلوز دسوزا (یکی دیگر از خریدهای ناموفق استقلال که اکنون نام و نشانی از او نیست.)

* عبدالوهاب ابوالهیل (سال‌ها در استقلال اهواز بازی‌های نسبتا خوبی از خود ارائه داد اما نتوانست در حد و قواره یک ستاره بدرخشد. او مدتی هم در سپاهان عضویت داشت.)

* کرار جاسم (بازیکن عراقی و جنجالی تراکتورسازی که در مدت حضورش در این تیم تبریزی خالق تنش‌ها و برخوردهای زیادی بود ولی در کمال ناباوری در ابتدای فصل یازدهم به استقلال پیوست و آن طور که انتظار می‌رفت با ایجاد جار و جنجال از ترکیب این تیم کنار گذاشته شد. او به همراه شاهین بوشهر در پایان فصل به دسته یکم سقوط کرد.)

* عماد رضا (مهاجم خوب سپاهان که سال‌ها در این تیم بازی کرد و به همراه آن به موفقیت‌های زیادی نائل شد. همواره از عماد رضا به عنوان یکی از بهترین بازیکنان خارجی شاغل در ایران یاد می‌شود هر چند كه او هم مانند ديگر بازيكنان عراقي پرحاشيه و بي نظم بود.)

* سامال سعید (در فصل دهم لیگ برتر علی دایی قصد داشت این ملی پوش عراقی را به پرسپولیس بیاورد اما به دلیل این که سن او بیشتر از 23 سال بود از این کار منصرف شد. حضور نه چندان قوی سعید در فولاد خوزستان در فصل یازدهم نشان داد که پرسپولیس با نخریدن این بازیکن چیز زیادی را از دست نداده است.)

* هوار ملا محمد (بازیکنی که از ویژگی‌های خاصی برخوردار بود؛ ملا محمد با وجود این که بازیکنی بسیار توانمند و خوب بود از نظم و انضباط تیمی بویی نبرده بود و در سه مقطعی که در پرسپولیس، استقلال و ذوب‌آهن بود به دلیل بی نظمی مورد توبیخ قرار گرفت.)

* هیثم کاظم (سال‌ها پیش در استقلال اهواز بازی‌های متوسطی ارائه داد و به همراه این تیم به دسته پایین‌تر سقوط کرد.)

* سکو برت (در زمان سرمربی‌گری دایی به پرسپولیس آمد اما به هیچ وجه نتوانست در ترکیب ثابت این تیم به میدان برود. او در بیشتر زمان‌های لیگ برتر مصدوم بود.)

* ایوان پتروویچ (جام قهرمانی لیگ برتر را با پیراهن پرسپولیس بالای سر برد و با پیراهن شاهین به لیگ آزادگان سقوط کرد. او همیشه گفته که دوست دارد به پرسپولیس بازگردد و حتی اگر از او خواسته شود حاضر است برای تیم ملی ایران به میدان برود. او امسال در مس بازي خواهد كرد.)

* عیسی اندوی (در دورانی که هنوز حضور دروازه‌بان‌های خارجی در لیگ برتر ممنوع نشده بود از دروازه ذوب‌آهن حراست می‌کرد. عملکرد این دروازه‌بان در ذوب‌آهن خوب بود.)

* ابراهیم توره (پس از حضوری خوب در پیکان، در پرسپولیس نتوانست چندان خوب عمل کند اما در سپاهان درخشید تا پایش به لیگ برتر فرانسه باز شود. او یکی از بهترین مهاجمان خارجی شاغل در ایران بود.)

* روبرت ساها (یک فصل در پرسپولیس بازی کرد اما خيلي زود از ايران رفت.)

* الهام قنبراف، الهام یدالله‌اف، رامیز محمداف، فرخ اسماعیل‌اف، رأفت قلی‌یف و مشفق حسین‌اف (این بازیکنان اهل جمهوری آذربایجان حضور چندان تاثیرگذاری در فوتبال ایران نداشتند به جز رأفت قلی‌یف که اولین بازیکن خارجی است که توانسته قهرمانی در ایران را تجربه کند. او در سال 1379 به استقلال پیوست تا اولین بازیکن خارجی این تیم پس از 44 سال غیبت خارجی‌ها در استقلال باشد.)

* فرانک آتسو (باز هم یک مدافع بی‌کیفیت در پرسپولیس که تنها نقشش در پرسپولیس این بود که از بودجه این تیم سهمی داشته باشد!)

* فلاویو لوپز (بازیکن پرتغالی تراکتورسازی که در فصل یازدهم لیگ برتر عملکرد خوبی در این تیم تبریزی داشت و تحسین طرفداران این تیم را برانگیخت.)

* مارکو لوپز (برادر دوقلوی فلاویو که فصل یازدهم را در نفت تهران سپری کرد و اینک مدیران باشگاه تراکتورسازی به دنبال جذب او هستند.)

* پیر کارلو (دروازه‌بان استقلال در سالهای 1324 تا 1335؛ او جزو نخستین بازیکنان خارجی بود که راهی ایران شدند. کارلو اهل کشور لهستان بود.)

* فابریتسیو(برزیل)، رافائل گومز(برزیل)، جورج توپالوویچ(صربستان)، آگوستین گیلائوری(گرجستان)، داسیلوا(برزیل)، لئونی کوئیکه(کامرون)، رینالدو کروزادو(پرو)، سان جان(صربستان)، آندره لویز دالویرا رگاتیری(برزیل)، و ولید علی(کویت) نیز همگی بازیکنان استقلال در ادوار مختلف لیگ برتر هستند که به استثنای رینالدو که به تیم ملی پرو دعوت شد، هیچ‌یک از آن‌ها بازیکان خوبی نبودند.

* الونگ الونگ(کامرون) و گيلائوري هم دو بازيكن ديگر خارجي ليگ بودند. الونگ الونگ براي پرسپوليس بازي‌هاي نسبتا خوبي انجام داد اما پس از جدايي از جمع سرخپوشان و پيوستن به سپاهان و پس از آن استقلال نتوانست درخشش خاصي داشته باشد. گيلائوري هم در استقلال يك بازيكن متوسط بود.

* گوران یرکوویچ (مهاجم جدید استقلال که از زمان حضورش در این تیم موفق شده گل‌های حساس و سرنوشت‌سازی برای این تیم به ثمر برساند. هرچند كارشناسان او را يك مهاجم شش قدم ناميده‌اند.)

* جی لوید ساموئل (بی‌شک می‌توان گفت بهترین خرید خارجی استقلال در چند سال اخير بوده است. این بازیکن سابقه حضور در لیگ برتر انگلیس را در کارنامه خود دارد و از وقتی به ایران آمده تاثیر زیادی بر عملکرد خط دفاعی آبی‌پوشان داشته است.)

* ویلیام مک لوری (نخستین بازیکن خارجی تاریخ پرسپولیس که در سال 1356 به این تیم پیوست.)

* آلن ویتل (او که در سال 1356 به پرسپولیس پیوست، سابقه پوشیدن پیراهن تیم‌های اورتون و کریستال پالاس انگلیس را هم داشت. او با پیروزی انقلاب از ایران رفت.)

* عیسی ترائوره (بازیکن اهل کشور مالی که در طول بازی در پرسپولیس تنها یک گلی که به استقلال زد در خاطره هواداران این تیم مانده است. در آن بازی پرسپولیس با نتیجه 2 بر یک از استقلال شکست خورد.)

* ساشا ایلیچ (دروازه بانی که گلهای شگفت انگیز و بسیار زیبا می‌خورد! این لقبی بود که هواداران پرسپولیس به دروازه بان تیمشان داده بودند. گلهایی که این دروازه بان خورد یکی از دلایل ممنوع شدن ورود دروازه بانهای خارجی در لیگ برتر بود.)

* کریستوفر ره، سامبو چوجی، ایلیا پروسکی، ژان نیکولوفسکی، کارلوس ریوه‌را، خوزه آنتونی تورس، رافائل ادرهو، صلاح حسن، زیاد شعبو، طارق جبان، جورج آراندا، ماته دراگه‌چوویچ، دی کارمو و ممدوتال هم سایر بازیکنان خارجی پرسپولیس در ادوار مختلف لیگ برتر هستند که کسی خاطره‌ای از بازی‌های آنان در ذهن ندارد، چه برسد به درخشش و ايجاد تحول در ليگ ايران.

* اشپیتیم آرفی (آقای گل آلبانیایی فصل هشتم لیگ برتر پس از پیوستن به پرسپولیس کم فروغ شد و نتوانست حتی به اندازه تعداد انگشتان دو دست گلزنی کند. البته علی دایی، سرمربی وقت این تیم هم اعتقاد چندانی به او نداشت تا نتواند موفقيتهايش در پيام را تكرار كند)

* ایمون زاید (مهاجم دورگه لیبی – ایرلندی پرسپولیس که پس از زدن سه گل در 10 دقیقه برابر استقلال به آقای هت‌تریک معروف شد و در چند بازی دیگر پرسپولیس هم هت‌تریکش را تکرار کرد یکی از خریدهای خوب سرخ‌پوشان پایتخت در تاریخ این تیم بوده است. این باشگاه اینک در تلاش است که قرارداد این بازیکن را تمدید کند.)

* آسمیر آودوکیچ (نقش این دروازه‌بان پرسپولیس درست عکس ساشا ایلیچ بود. عملکرد فوق‌العاده خوب آودوکیچ در پرسپولیسی که دروازه، چشم اسفندیارش در فصل یازدهم لیگ برتر شده بود باعث شد بار دیگر بحث ورود دروازه‌بانان خارجی در لیگ برتر مطرح شود. اینک و با آزاد شدن ورود دروازه‌بانان خارجی، آودوکیچ می‌تواند فصل دوازدهم لیگ برتر ایران را با پیراهن پرسپولیس تجربه کند.)

* ایوان ترابالیک، الو ترائوره، لئوناردو پیمنتا، ادیک پرتیسیان، آبراهام خاشمانیان، نورو خاچاطوریان، آراوئیک مارکوسیان، گارنیک هوانسیان، آدام هایراپتیان، آرمن ساهاکیان و آشوت دادامیان سایر بازیکنان تراکتورسازی بودند که از کیفیتی به نسبت متوسط برخوردار بودند و چیزی از بازیکنان ایرانی بیشتر نداشتند.

* لئون استپانیان(ارمنستان)، کاخابر آخالادزه(گرجستان)، کمیل سوسکو(اسلواکی)، جابا مجیری(گرجستان)، کبیر پرنس بلو(نیجریه)، رودریگو رجیو داروسا(برزیل)، آرماندو سا(موزامبیک)، میلوراد یانوش(صربستان) و جواهیر سوکای(آلبانی) سایر بازیکنان سپاهان بودند که به نوبه خود بازی‌های خوب و بدی ارائه دادند.

* برونو سزار کورئا (سپاهان که در سال‌های گذشته نشان داده در زمینه خرید بازیکنان خارجی، خوب عمل می‌کند، در فصل یازدهم لیگ برتر هم با آوردن سزار هم تیم خود را تقویت کرد و هم به سایر تیم‌ها نحوه خریدن بازیکن خوب را نشان داد.)

* آرمناک پطروسیان (بی شک به‌یادماندنی‌ترین بازیکن خارجی شاغل در فوتبال ایران، دروازه‌بان اسبق سپاهان است. آرمناک، دروازه‌بانی بود که هنوز هم نام او به عنوان نمونه یک دروازه‌بان خارجی خوب توسط موافقان ورود گلرهای خارجی به ایران مطرح می‌شود.)

* پائولو سزار، جلسون، فابیو کاروالیو، کارلوس ادواردو سوآرز، دانیلو ریبریو(برزیل)، ماریان ژینارو(رومانی)، دراگان زارکویچ، بوژان بلژیچ و ساشا کراینویچ(صربستان) بازیکنان خارجی تیم فوتبال شهرداری تبریز بوده‌اند.

* بسیم عباس(عراق)، کارلوس بنتو(برزیل)، ماریان بلکف(مقدونیه)، هیثم کاظم(عراق)، محمد ناصر شکرون(عراق) و آدریانو آلوز هم در ادوار مختلف لیگ برتر فوتبال در استقلال اهواز توپ زده اند.

***

بازیکنان خارجی بسیاری در ایران بازی کرده‌اند که نامشان در این گزارش نگنجیده اما آن‌چه با اطمینان مي‌شود گفت این است که بازیکنانی که در این گزارش به آن‌ها پرداخته شد، به نوعی بهترین خارجی‌های شاغل در ایران بوده‌اند و سایر بازیکنان خارجی که پا به ایران گذاشته‌اند در سطحی نبوده‌اند که بتوان به آن‌ها پرداخت.

انتهای پیام