دبير جايزهي شعر «نيما» به اظهارات علي باباچاهي پاسخ داد.
داريوش معمار در گفتوگو با خبرنگار ادبيات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در پي اظهارات علي باباچاهي مبني بر ارائه نشدن توضيحات لازم از طرف برگزاركنندگان جايزهي «نيما» و باخبر نشدنش از نامزدي در اين جايزه، گفت: حقيقت اين است كه در هيچ جايزهاي در هيچ جاي دنيا معمول نيست كه دربارهي نامزد شدن كسي در جايزهاي ادبي، از او براي كانديدا شدنش مشورت بگيرند و دلايل اين انتخاب را توضيح دهند. حتا برگزاركنندگان جايزهي نوبل ادبيات نيز پنج يا شش نويسنده را به عنوان نامزد معرفي ميكنند؛ ولي آيا تا به حال ديده يا شنيدهايد كه به كانديداهاي اين جايزه دلايل نامزد شدنشان را توضيح دهند؟
او در ادامه افزود: البته آقاي باباچاهي هم اختيار دارند و قطع يقين ميتوانند نظر خود را در اين زمينه بگويند.
معمار سپس دربارهي ملاك و معيار معرفي نامزدهاي اين جايزه توضيح داد: ما 15 شاعر را به عنوان نامزد جايزهي نيما معرفي كردهايم. معيارهاي ما در اين انتخاب شخصي بوده است؛ شخصي از اين نظر كه ما براي معرفي نامزدها از 50 نفر شاعر، منتقد و روزنامهنگار ادبي خواستهايم تا نظر خود را دربارهي 30 شاعر دههي 80 كه كتابهاي آنها، چه به صورت زيرزميني، چه الكترونيكي و چه معمولي منتشر شده است، بگويند، كه از اين تعداد، 30 نفر در اين نظرسنجي مشاركت كردند و اسامي معرفيشده از مجموع نظرات و آراي اين 30 نفر به دست آمد كه بر اساس اين نظرات و جمعبندي، هيأت اجرايي جايزهي نيما به 15 نامزد معرفيشده رسيد.
او با نام بردن از اعضاي هيأت اجرايي جايزهي «نيما» عنوان كرد: خود من به عنوان يكي از اعضاي هيأت نظارت تا به حال سردبيري چند نشريهي ادبي را بر عهده داشتهام، در طول اين سالها بيش از 100 مقالهي ادبي منتشر كردهام و سوابق ادبي مشخصي در طول يك دههي گذشته داشتهام. همچنين رضا حيراني يكي ديگر از اعضاي هيأت اجرايي جايزهي نيماست كه خود جزو شاعران و منتقدان ادبي كشور است. از او نيز بيش از 50 نقد ادبي منتشر شده و در دههي 70 هم جزو شاعران فعال كشور بوده است. همچنين ثريا كهريزي يكي ديگر از اعضاي هيأت نظارت است كه بيش از يك دهه در حوزهي شعر و نقد شعر فعال بوده است. مازيار نيستاني نيز ديگر عضو هيأت نظارت جايزهي نيماست كه در طول پنج سال سردبير بخش مقالههاي مجلههاي مختلف بوده است، با مجلههاي متعددي كار كرده و در دهههاي 70 و 80 حدود 20 تا 30 مقالهي دانشگاهي دربارهي ادبيات معاصر از او منتشر شده است.
دبير جايزهي شعر «نيما» ادامه داد: حسين فاضلي ديگر عضو هيأت نظارت است كه دستاندركار چاپ بيش از 100 عنوان كتاب بوده و چهرهي شناختهشدهاي در عرصهي ادبيات است كه سوابق مشخصي دارد. همهي اين پنج نفر كساني هستند كه سوابق مشخصي در زمينهي شعر و نقد ادبي دارند و آدمهايي نيستند كه از خيابان آمده باشند تا جايزه برگزار كنند. ديگران هم اگر معتقدند كه وجود اين هيأت اجرايي ضعف جايزهي نيماست، ميتوانند جمعي تشكيل دهند و جايزه برگزار كنند و در آن با كانديداهاي جايزهشان مشورت كنند.
او افزود: ما لازم نميدانيم كه به خاطر نظرسنجي، توضيحي به علي باباچاهي و يا هيچ فرد ديگري در خصوص اينكه در ادبيات چه كسي صلاحيت اين را دارد كه راجع به 15 نفر نظر بدهد، ارائه دهيم. اصلا چه كسي گفته است كه بايد با نامزدها مشورت كنيم؟ چنين چيزي در هيچ كجاي دنيا معمول نيست. معمار با بيان اينكه نظرسنجي هيأت اجرايي در تمام جوايز ادبي دنيا ملاك و معيار انتخاب نامزدهاست، خاطرنشان كرد: ممكن است پس از مراسم اختتاميه جايزهي «نيما» عدهاي موافق و عدهاي مخالف باشند و عدهاي ديگر جمع شوند و جايزهي ديگري را راهاندازي كنند و از نامزدهاي جايزهيشان براي كانديدا شدن اجازه بگيرند و در نهايت هم منتخب خود را معرفي كنند؛ اما روش جايزهي «نيما» اين نيست كه از كسي دربارهي نامزد شدنش اجازه و مشورت بگيرد، ضمن اينكه همين الآن هم كساني هستند كه معتقدند چرا اسامي ديگران در اين ليست نيست.
او سپس يادآور شد: سوابق ادبي هيأت اجرايي جايزهي «نيما» آنقدر هست كه بخواهيم نظري را جمعبندي و در رابطه با آن اظهارنظر كنيم. اگر كسي مخالف است، ميتواند خودش جايزهاي را راهاندازي كند؛ ولي در هيچ جاي دنيا چنين چيزي معمول نيست. به طور مثال، مگر اخيرا محمود دولتآبادي نامزد جايزهي بوكر آسيايي نشد؟ آيا برگزاركنندگان اين جايزه نيز براي معرفي دولتآبادي به عنوان نامزد از او اجازه گرفتند و يا اينكه با او مشورت كردند؟
معمار در ادامه در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا دربارهي اينكه به نظر ميرسد شاعران جريانهاي ديگري هستند كه نامي از آنها در اين فهرست نيست، گفت: بالأخره اين نامزدها از نظرسنجي مشخص شدهاند كه با توجه به معيارهاي كلي انجام شده است. ممكن است برخي از اسامي اين نامزدها بر اساس سليقههاي شخصي و جمعي حاصل شده باشد كه بر اساس آنها، نظر جمعي به وجود آمده كه نظر كلي جايزه نيماست و تا حدودي نسبي است.
او افزود: شايد عدهاي معتقدند چرا نام افراد ديگري در ميان اين نامزدها نيست يا نام كسان ديگري در آن هست. اما بايد توجه داشت كه اين يك موضوع نسبي است.
معمار گفت: ما به همهي جامعهي فرهنگي و ادبي در هر سطح از توانايي احترام ميگذاريم و همهي شاعران مستقلي را كه توانستهاند اثري منتشر كنند، مستحق تشويق ميدانيم؛ اما جايزهي «نيما» نيز محدود است. اين جايزه يكي از جايزهها در بين جايزههاي بسيار ديگر است كه در طول سال در كشور برگزار ميشود.
او سپس عنوان كرد: تا آنجايي كه ميدانيم، منتقديني هم كه راجع به اسامي نامزدهاي جايزهي «نيما» انتقاد دارند، با بيش از 70 درصد اين ليست مخالفتي ندارند و اختلاف آنها تنها بر روي سه يا چهار شاعر است كه اين مسأله هم امري نسبي است. اما به شخصه معتقدم كه بايد از همهي جامعهي ادبي ايران كه در طول سالها به صورت مستقل اقدام به نشر آثار خود كردهاند، تقدير شود.
علي باباچاهي امروز به خبرنگار ايسنا گفت: اخيرا از طرف جايزهي نيما اسامي 15 شاعر به عنوان كانديداهاي اين دوره منتشر شده است. به اعتقاد من، در اينباره توضيحات لازم از طرف برگزاركنندگان داده نشده است؛ به فرض، اينكه اين عده با ارسال كتابهايشان در اين دوره از جايزه شركت كردهاند يا با مشورت با آنها قرار است كتابشان مورد داوري قرار گيرد؟ با توجه به اين موضوع، لازم است به عرض اهالي شعر و ادبيات برسانم كه من ـ علي باباچاهي ـ تا هنگام ديدن نام خودم در كنار ديگر كانديداهاي اين جايزه هيچ اطلاعي از اين موضوع نداشتم، هيچگونه مشورتي با من نشده و كسب اجازهاي در اينباره صورت نگرفته است.
او همچنين عنوان كرد: اين توضيح در پاسخ به پرسش تعدادي از افراد علاقهمند و شاعراني است كه در چند و چون اين دوره از جايزهي نيما نيستند و نوع شركت داده شدن كانديداها در اين رقابت معلوم نيست.
انتهاي پيام
نظرات