شامگاه 30 فروردين ماه، مراسم بزرگداشت هنرمند و موسيقيداني برگزار شد كه امروز اركستر سمفونيك تهران وجود خود را مديون تلاش و پشتكار اوست. در اين مراسم دكتر اميراشرف آريان‌پور از «روبيك گريگوريان» به عنوان يكي از «ابرمردهاي موسيقي ايران» ياد كرد.

به گزارش خبرنگار بخش موسيقي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مراسم بزرگداشت روبيك گريگوريان ـ آهنگساز و رهبر اركستر سمفونيك تهران ـ به همت موسسه ترجمه و تحقيق «هور» با حضور «گريكور آراكليان» سفير كشور ارمنستان در ايران در باشگاه فرهنگي هنري «آرارات» برگزار شد.

در ابتداي اين مراسم «سوريك آبنوسيان» رييس هيات مديره موسسه هور مختصري درباره مشتركات فرهنگي ارامنه و ايرانيان صحبت كرد و همچنين به نقش ارامنه در فرهنگ و هنر ايران پرداخت. در ادامه اين مراسم دكتر اميراشرف آريان‌پور موسيقيدان و استاد دانشگاه گفت: از دوران نوجواني دوستان ارمني زيادي داشتم كه هر كدام بهتر از ديگري بودند، چيزهاي زيادي ما را به هم نزديك مي‌كرد اما آنچه بيش از همه ما را به يكديگر پيوند مي‌داد عشق به موسيقي كلاسيك بود.

او ادامه داد: ارامنه اين توانايي را داشتند كه بسياري از صفحه‌هاي موسيقي را به دست بياورند. اما چون ما ارمني نبوديم اين صفحه‌ها را نداشتيم. سپس آريان‌پور با لحن طنزآميزي بيان كرد: شايد هم دليل دوستي من با ارمني‌ها نوعي سوء استفاده بود تا صفحه‌هاي موسيقي كلاسيك را به دست آورم. اين موسيقيدان تصريح كرد: ارامنه عامل به اوج رساندن موسيقي كلاسيك در ايران بودند، اگر آن‌ها به موسيقي ما خدمت نمي‌كردند و به ايران نمي‌آمدند، امروز فرق بين موسيقي باخ، موتزارت و ... را نمي‌دانستيم.

آنها سال‌ها در هنرستان موسيقي خدمت كردند و استادان هنرستان نيز بيشتر از ارامنه بودند، مثل «افليا»، «كومباجيان»، «سركيسيان» و ... آريان پور در ادامه سخنانش اظهار كرد: هنرستان موسيقي كه ما در آن زندگي مي‌كرديم به طور كلي دست ارامنه بود و ما ايراني‌ها نبايد خدمت آنها را فراموش كنيم، چرا كه در حال حاضر نيز افتخار داريم از وجود كساني چون «لوريس چكناواريان» و «وارطان ساهاكيان» بهره‌مند باشيم.

اين استاد دانشگاه همچنين گفت: ميان دوستان ارمني كه داشتم دو نفر استثنا بودند و با همه فرق دارند. گريگوريان و «آمانوئل» دو ابرقدرت و دو ابرمرد بودند. چند سالي كه شاگرد روبيك گريگوريان بودم، هرگز او را عصباني نديدم او هميشه خونسرد بود و بايد بگويم او يك يگانه بود و كاش اين بزرگواران هميشه در موسيقي ما باشند.

او درباره روبرت گريگوريان بيان كرد: او خيلي اتفاقي در «تفليس» متولد شده بود چرا كه اصليت‌اش شيرازي بود . پس از مدتي به خاطر نابساماني ترك تفليس گفت و به تبريز آمد، آن زمان تبريز مهم‌ترين شهر هنري ايران بود، چرا كه با كشورهاي همسايه‌اي در ارتباط بودند كه همه هنرمند بودند. همچنين خيلي از اپراها اولين‌ بار در تبريز به روي صحنه آمد، براي همين بود كه اقامت در تبريز براي هنرمندان جالب بود.

اميراشرف آريان‌پور درباره اولين كنسرت گريگوريان توضيح داد: او سال 1319 به تهران آمد تا اولين كنسرتش را برگزار كند. آن كنسرت اجراي بسيار موفقي بود، چرا كه گريگوريان اجرايي بسيار پرشور ارائه داد و طوري هنر زيباي خود را آشكار كرد كه ما را به آينده‌ي درخشان خويش اميدوار ساخت. وي افزود: از سال 1313 تا 1320 رييس هنرستان موسيقي سرهنگ «مين‌باشيان» بود. شايد تعجب كنيد كه يك سرهنگ و موسيقي ربطي به يكديگر نداشته باشند اما در قرن نوزده اين چيزها مرسوم بود.

يكي از كارهاي مين‌باشيان اين بود كه 10 نوازنده از چكسلواكي براي تعليم به هنرستان موسيقي دعوت كرد و به اين ترتيب وضع هنرستان موسيقي خيلي خوب شد. اين استاد دانشگاه درباره ساير اقدامات مين باشيان عنوان كرد: مين‌باشيان مجله موسيقي را تاسيس كرد اما متاسفانه در سال 1320 كشورهايي به صورت ناجوانمردانه به ايران حمله كردند و سرهنگ مجبور شد به تشكيلات نظامي برگردد.

سپس وزيري مدير هنرستان شد. وزيري هنرجوها را مجبور كرده بود كه بايد كنار هر سازي، ساز تار را هم بنوازند. راست هم مي‌گفت، چرا كه بايد در كنار موسيقي اروپايي با سازهاي ايراني هم آشنا مي‌شديم اما اين باعث شد عده‌اي هنرستان را ترك كنند و 10 نوازنده چك نيز به كشور خود بازگشتند.

آريان‌پور در بخش ديگري از سخنانش به زماني اشاره كرد كه پرويز محمود رييس هنرستان عالي موسيقي تهران شد. او در اين رابطه توضيح داد: وقتي پرويز محمود رييس هنرستان شد از روبيك گريگوريان دعوت كرد كه به او كمك كند و در امور اركستر سمفونيك تهران نيز او را ياري دهد. روبيك در اين زمينه فعاليت‌هاي بسياري داشت. ضمن اينكه بار هنرستان بيشتر بر دوش او بود.

اين موسيقي‌دان درباره رابطه خود با گريگوريان گفت: ما هنرجوها هميشه با ميل و رغبت نزد روبيك مي‌رفتيم و او با رويي گشاده مشكلات ما را حل مي كرد، هيچ وقت او را آقاي گريگوريان صدا نمي‌زديم، هميشه او را موسيو روبيك مي‌خوانديم. آريان‌پور درباره ساير فعاليت‌هاي گريگوريان عنوان كرد: او يك «كوارتت زهي» ساخت كه خودش در آن « ويلن اول» را مي‌نواخت. اقدام ديگرش اين بود كه هنرستان را به خوبي هدايت مي‌كرد و با كمك تشكيلات پرورش افكار جوانان ارامنه، دو جلد كتاب منتشر كرد كه يكي از آن‌ها براي آواز جمعي و ديگري براي آواز به همراهي پيانو نوشته شده بود.

او با اشاره به اينكه در گروه «كر» گريگوريان «تنور» بوده است، افزود: آن زمان در گروه كر مي خواندم. مثل امروز نبودم حنجره‌ام صدايي داشت. وقتي كوارتت و گروه كر گريگوريان در مراسم‌هاي فرهنگي شركت مي كردند، آنقدر تشويق مي‌شديم كه گاهي مجبور مي‌شديم، يك اثر را چهار بار بخوانيم.

آريان‌پور برگزاري كلاس‌هاي شبانه موسيقي براي عموم را، يكي از اقدامات مثبت گريگوريان دانست و يادآور شد: محل كلاس‌ها همان تالار وحدت فعلي بود. يك سالن باريك كه اندازه صد نفر ظرفيت داشت. او باعث شد موسيقي رواج پيدا كند. اين هنرمند در همين رابطه اضافه كرد: در سال 26 اداره‌اي به اسم هنرهاي زيبا تشكيل شد، هنرستان موسيقي ديگر استقلالي از خود نداشت، براي همين «پرويز محمود» شرايط را تحمل نكرد و از ايران رفت.

اين باعث شد كه روبيك رهبر اركستر سمفونيك تهران شود. با رفتن پرويز محمود از اركستر، بودجه اركستر سمفونيك تهران كم شد اما روبيك با پافشاري و مكاتبه هاي بسيار توانست 16 هزار تومان بودجه بگيرد. اين باعث شد كه مشكلات اركستر سمفونيك تهران حل شود و اركستر به كار خود ادامه دهد.

او درباره آخرين ارتباط خود با روبيك گريگوريان اظهار كرد: روبيك در آمريكا زندگي مي‌كرد اما هميشه مي‌گفت، عاشق ايران است و پس از اينكه بازنشسته شود به ايران بازمي‌گردد. راست هم مي‌گفت روبيك فقط شش سال تا بازنشسته شدن فاصله داشت. اما ورود به ايران ميسر نشد و در سال 69 در آمريكا درگذشت.

به گزارش ايسنا، قرار بود سخنراني دوم بر عهده شاهين فرهت آهنگساز و موسيقيدان باشد اما به دليل مسافرت او، «فريد دهدزي» سخنراني اين مراسم را بر عهده گرفت. او سبك و آثار هنري به جا مانده از گريك گريگوريان را مورد نقد و بررسي قرار داد و متذكر شد: زيباترين ترانه‌هاي به جا مانده محلي ايران همه به تنظيم گريگوريان است. اين پژوهشگر در بخشي از سخنانش ارامنه را داراي نقشي پررنگ در فرهنگ موسيقي ايران دانست و يادآور شد: روبيك فردي است كه در دوران معاصر از آهنگسازان مدرن محسوب مي‌شود.

بخش ديگري از اين مراسم به اجراي گروه كر روبيك گريگوريان به رهبري «رازميك اوحانيان» اختصاص داشت كه با اجراي 10 قطعه از تنظيمات گريگوريان كه شامل قطعاتي با گويش‌هاي محلي ايران از استان‌هاي گيلان، مازندران، فارس و چند قطعه ارمني بود، همراه شد. پخش فيلمي درباره زندگي گريگوريان نيز مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.

در پايان مراسم «روبرت بگلريان» نماينده ارامنه اصفهان و جنوب كشور روي سن رفت و ضمن قدرداني از برگزاركنندگان اين مراسم سخني كوتاه در مقام گريگوريان ايراد كرد.

به گزارش ايسنا، روبيك گريگوريان در سال 1294 در خانواده‌اي ايراني‌الاصل ارمني در شهر تفليس، ديده به جهان گشود. او به همراه خانواده‌اش به ايران بازگشته و در شهر تبريز ساكن شد. او در كودكي نوازندگي ويلن را نزد پدرش «لئون» كه از استادان نوزاندگي ويلن بود فراگرفت و پس از تحصيل در كنسرواتوار ايران، جهت ادامه تحصيل در رشته موسيقي و تكميل هنر خود عازم پاريس شد و در مدرسه عالي موسيقي پاريس به كنسرواتوار ملي اين شهر مشغول شد. موفقيت‌هاي گريگوريان پس از مهاجرت به امريكا استمرار يافت او به مدت سي سال رهبري اركستر سمفونيك «بوستون» را در اختيار داشت.

دو قطعه «سوئيت ايراني» و «عروس تاتراگوم» از شاهكارهاي اين موسيقيدان هستند. سرانجام وي در سن 76 سالگي در بوستون آمريكا چشم از جهان فروبست.

انتهاي پيام